Åëëçíéêü Large Disk HOWTO
Andries Brouwer, aeb@cwi.nl
v2.2m, 15 Öåâñïõáñßïõ 2000
¼ëá ôá ó÷åôéêÜ ìå ôç ãåùìåôñßá ôïõ äßóêïõ êáé ôï üñéï ôùí 1024
êõëßíäñùí. --- Ãéá ïðïéáäÞðïôå ó÷üëéá, äéïñèþóåéò, êëð ó÷åôéêÜ ìå ôçí
åëëçíéêÞ ìåôÜöñáóç åðéêïéíùíÞóôå ìå ôïí Ðáíáãéþôç Âïõäïýñç óôç
äéåýèõíóç: panos@panos.uklinux.net
[1m1. Ôï ðñüâëçìá[0m
Áò ðïýìå üôé Ý÷åôå Ýíá äßóêï ìå 1024 êõëßíäñïõò. Áò õðïèÝóïõìå üôé
Ý÷åôå êé Ýíá ëåéôïõñãéêü ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ôçí ðáëéÜ INT13 BIOS
äéáóýíäåóç ìå ôï É/Ï ôïõ äßóêïõ. Ôüôå Ý÷åôå ðñüâëçìá, áöïý áõôÞ ç
äéáóýíäåóç ÷ñçóéìïðïéåß ðåäßá ìå 10-bit ãéá ôïõò êõëßíäñïõò ãéá ôï
É/Ï, ïðüôå êýëéíäñïé ðÝñá ôùí 1024 äåí åßíáé ðñïóâÜóéìïé.
Åõôõ÷þò, ôï Linux äå ÷ñçóéìïðïéåß ôï BIOS, ïðüôå äåí õðÜñ÷åé ðñüâëçìá.
ÄçëáäÞ, åêôüò áðü äõï ðñÜãìáôá:
(1) ¼ôáí îåêéíÜ ôï óýóôçìá, ôï Linux äåí ôñÝ÷åé áêüìá ïðüôå äåí
ìðïñåßôå íá áðïöýãåôå ôá ðñïâëÞìáôá ôïõ BIOS. Áõôü Ý÷åé ìåñéêÝò
åðéðôþóåéò óôï LILO êáé ðáñüìïéïõò öïñôùôÝò åêêßíçóçò.
(2) Åßíáé áðáñáßôçôï ãéá üëá ôá ëåéôïõñãéêÜ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí Ýíá
äßóêï íá óõìöùíïýí ðïõ âñßóêïíôáé ïé êáôáôìÞóåéò. Ìå Üëëá ëüãéá, åÜí
÷ñçóéìïðïéåßôå Linux êáé, áò ðïýìå, DOS óå Ýíá äßóêï, ôüôå ðñÝðåé êáé
ôá äõï íá ìåôáöñÜæïõí ôïí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí ìå ôïí ßäéï ôñüðï. Áõôü
Ý÷åé ìåñéêÝò åðéðôþóåéò ãéá ôïí ðõñÞíá ôïõ Linux êáé ôï fdisk.
ÐáñáêÜôù áêïëïõèåß ìéá ëåðôïìåñÞò ðåñéãñáöÞ üëùí ôùí ó÷åôéêþí èåìÜôùí.
Óçìåéþóôå üôé ÷ñçóéìïðïßçóá ôïí ðõñÞíá 2.0.8 ùò áíáöïñÜ. ¶ëëåò
åêäüóåéò ìðïñåß íá äéáöÝñïõí ëéãÜêé.
[1m2. Ðåñßëçøç[0m
¸÷åôå Ýíáí êáéíïýñéï ìåãÜëï äßóêï. Ôé êÜíåôå; Áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ
ëïãéóìéêïý: ÷ñçóéìïðïéåßôå ôï fdisk (Þ, êáëýôåñá, cfdisk) ãéá íá
äçìéïõñãÞóåôå ôéò êáôáôìÞóåéò, êáé ìåôÜ ôï mke2fs ãéá íá äçìéïõñãÞóåôå
Ýíá óýóôçìá áñ÷åßùí, êáé Ýðåéôá mount ãéá íá ðñïóáñôÞóåôå ôï êáéíïýñéï
óýóôçìá óôçí éåñáñ÷ßá.
[4m¸íá[24m [4m÷ñüíï[24m [4mðñéí[24m [4mèá[24m [4mìðïñïýóá[24m [4míá[24m [4mãñÜøù:[24m Äå ÷ñåéÜæåôáé íá äéáâÜóåôå áõôü
ôï HOWTO åöüóïí [4mäåí[24m [4mõðÜñ÷ïõí[24m ðñïâëÞìáôá ìå ìåãÜëïõò äßóêïõò áõôÝò ôéò
ìÝñåò. Ç ðëåéïøçößá ôùí ðñïâëçìÜôùí äçìéïõñãïýíôáé áðü ÷ñÞóôåò ðïõ
íïìßæïõí üôé ìðïñåß íá Ý÷ïõí ðñüâëçìá êáé åãêáèéóôïýí Ýíá äéá÷åéñéóôÞ
äßóêïõ Þ ÷ñçóéìïðïéïýí ôï fdisk óå expert mode, Þ äçëþíïõí ôç
ãåùìåôñßá ôïõ äßóêïõ óôï LILO Þ óôïí ðõñÞíá.
Ðáñüëá áõôÜ, ôõðéêÜ ðñïâëÞìáôá åßíáé: (á) áðáñ÷áéùìÝíïò åîïðëéóìüò,
(â) ðïëëÜ ëåéôïõñãéêÜ óôïí ßäéï äßóêï êáé, ìåñéêÝò öïñÝò, (ã) ç
åêêßíçóç.
[4mÁõôÝò[24m [4môéò[24m [4mìÝñåò[24m [4mç[24m [4mêáôÜóôáóç[24m [4måßíáé[24m [4m÷åéñüôåñç.[24m ºóùò ï 2.3.21 êáé
íåüôåñïé ðõñÞíåò íá åßíáé êáëïß ãéá üëïõò ôïõ äßóêïõò.
ÓõìâïõëÞ:
Ãéá ìåãÜëïõò äßóêïõò SCSI: ôï Linux ôïõò õðïóôçñßæåé áðü ðïëý íùñßò.
Äåí ÷ñåéÜæåôáé íá êÜíåôå ôßðïôá.
Ãéá ìåãÜëïõò IDE äßóêïõò (ðÜíù áðü 8.4GB): âñåßôå ìéá íÝá óôáèåñÞ
Ýêäïóç ðõñÞíá (2.0.34 Þ íåþôåñç). ÓõíÞèùò üëá èá äéïñèùèïýí, åéäéêÜ áí
äå æçôÞóåôå áðü ôï BIOS ìåôáöñÜóåéò LBA êáé ôá ó÷åôéêÜ.
Ãéá ðïëý ìåãÜëïõò IDE äßóêïõò (ðÜíù áðü 33.8 GB): äåßôå ôï ``IDE
ðñïâëÞìáôá ìå 34+ GB äßóêïõò'' ðáñáêÜôù.
ÅÜí ôï LILO êñåìÜåé êáôÜ ôçí åêêßíçóç, äçëþóôå êáé óôï linear áñ÷åßï
ñõèìßóåùí etc/lilo.conf
Ìðïñåß íá õðÜñîïõí ðñïâëÞìáôá ìå ôç ãåùìåôñßá ðïõ ìðïñïýí íá ëõèïýí ìå
ôç äÞëùóç óôïí ðõñÞíá /LILO/fdisk.
ÅÜí Ý÷åôå ðáëéü fdisk êáé ðñïåéäïðïéåß ãéá ``åðéêáëõðôüìåíåò''
êáôáôìÞóåéò: áãíïÞóôå ôï, Þ åëÝãîôå ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï cfdisk üôé üëá
åßíáé ðñÜãìáôé åíôÜîåé.
ÅÜí íïìßæåôå üôé êÜôé ðÜåé ëÜèïò ìå ôï ìÝãåèïò ôïõ äßóêïõ,
óéãïõñåõôåßôå üôé äå ìðåñäåýåôå ôéò äõáäéêÝò ìå ôéò äåêáäéêÝò ``'',
êáé ìÜèåôå üôé ï åëåýèåñïò ÷þñïò ðïõ áíáöÝñåé ôï df óå Ýíáí Üäåéï
äßóêï åßíáé ëßãï ôïéò åêáôü ìéêñüôåñï áðü ôï ìÝãåèïò ôçò êáôÜôìçóçò
áöïý õðÜñ÷ïõí êñáôÞóåéò áðü ôï óýóôçìá.
Áí áêüìá íïìßæåôå üôé õðÜñ÷åé ðñüâëçìá, Þ áðëÜ åßóôå ðåñßåñãïé,
äéáâÜóôå ðáñáêÜôù.
[1m3. ÌïíÜäåò êáé ÌåãÝèç[0m
¸íá kilobyte (kB) åßíáé 1000 bytes. ¸íá megabyte (MB) åßíáé 1000 kB.
¸íá gigabyte (GB) åßíáé 1000 MB. ¸íá terabyte (TB) åßíáé 1000 GB.
Áõôü åßíáé ôï SI óýóôçìá. Ðáñüëá áõôÜ, õðÜñ÷åé êüóìïò ðïõ
÷ñçóéìïðïéåß ôï 1 MB=1024000 bytes êáé ìéëÜ ãéá 1.44 MB äéóêÝôåò êáé
êÜðïéïé ðïõ íïìßæïõí üôé 1 MB=1048576 bytes. Åäþ áêïëïõèþ ôï
ðñïôåéíüìåíï standard êáé ãñÜöù Ki, Mi, Gi, Ti ãéá ôéò äõáäéêÝò
ìïíÜäåò, þóôå ïé äéóêÝôåò åßíáé 1440 KiB (1.47 MB, 1.41 MiB), 1 MiB
åßíáé 1048576 bytes (1.05 MB), 1 GiB åßíáé 1073741824 bytes (1.07 GB)
êáé 1 TiB åßíáé 1099511627776 bytes (1.1 TB).
ÓùóôÜ, ïé êáôáóêåõáóôÝò äßóêùí áêïëïõèïýí ôï SI óýóôçìá êáé
÷ñçóéìïðïéïýí äåêáäéêÝò ìïíÜäåò. Ðáñüëá áõôÜ, ìåñéêÜ ìõíÞìáôá ôïõ
Linux êáé ìåñéêÜ fdisk ðñïãñÜììáôá ÷ñçóéìïðïéïýí ôá óýìâïëá MB êáé GB
ãéá äõáäéêÜ, Þ êáé ìéêôÝò äõáäéêÝò-äåêáäéêÝò ìïíÜäåò. Ãéá áõôü, ðñéí
íïìßóåôå üôé ï äßóêïò óáò åßíáé ìéêñüôåñïò áðü áõôüí ðïõ óáò
õðïó÷Ýèçêáí, õðïëïãßóôå ðñþôá ôï ðñáãìáôéêü ôïõ ìÝãåèïò óå äåêáäéêÝò
ìïíÜäåò (Þ áðëÜ bytes).
Ó÷åôéêÜ ìå ôçí ïñïëïãßá êáé ôéò óõíôïìåýóåéò ôùí äõáäéêþí ìïíÜäùí, ï
Knuth Ý÷åé ìéá åíáëëáêôéêÞ ðñüôáóç, óõãêåêñéìÝíá íá ÷ñçóéìïðïéïýìå
KKB, MMB, GGB, TTB, PPB, EEB, ZZB, YYB êáé íá ôá êáëïýìå [4mìåãÜëï[0m
[4mkilobyte[24m, [4mìåãÜëï[24m [4mmegabyte[24m, ... [4mìåãÜëï[24m [4myottabyte[24m. ÃñÜöåé `Óçìåéþóôå
üôé ôï íá ãñÜöïõìå äõï öïñÝò ôï êÜèå ãñÜììá õðïíïåß êáé äõáäéêü êáé
ìåãÜëï. Åßíáé ìéá êáëÞ ðñüôáóç, áöïý ôï `ìåãÜëï gigabyte' áêïýãåôáé
êáëýôåñï áðü ôï `gibibyte'. Ãéá ôçí ðåñßðôùóÞ ìáò ôï ìüíï ðïõ ðñÝðåé
íá ðñïóÝîïõìå åßíáé üôé Ýíá megabyte Ý÷åé áêñéâþò 1000000 bytes, êáé
êÜðïéïò Üëëïò üñïò êáé óõíôüìåõóç ÷ñåéÜæåôáé áí åííïïýìå êÜôé Üëëï.
[1m3.1. ÌÝãåèïò ôïìÝá[0m
Óôï ðáñüí êåßìåíï Ýíá ôïìÝáò Ý÷åé 512 bytes. Áõôü åßíáé ó÷åäüí ðÜíôá
áëÞèåéá, åêôüò áðü ìåñéêïýò MO ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí 2048 bytes, êáé üëåò
ïé ÷ùñçôéêüôçôåò ðïõ äßíïíôáé ðáñáêÜôù ðñÝðåé íá ðïëëáðëáóéáóôïýí åðß
ôÝóóåñá. (¼ôáí ÷ñçóéìïðïéåßôå ôï fdisk óå ôÝôïéïõò äßóêïõò ,
óéãïõñåõôåßôå üôé Ý÷åôå Ýêäïóç 2.9i êáé Üíù , êáé äþóôå ôçí ðáñÜìåôñï
`-b 2048'.)
[1m3.2. ÌÝãåèïò äßóêïõ[0m
¸íá äßóêïò ìå C êõëßíäñïõò, Ç êåöáëÝò êáé S ôïìåßò áíÜ ß÷íïò Ý÷åé
C*H*S ôïìåßò óõíïëéêÜ êáé ÷ùñçôéêüôçôá C*H*S*512 bytes. Ãéá
ðáñÜäåéãìá, áí ç åôéêÝôá ëÝåé C/H/S=4092/16/63 ôüôå ï äßóêïò Ý÷åé
4092*16*63=4124736 ôïìåßò êáé ÷ùñÜåé 4124736*512=2111864832 bytes
(2.11 GB). ÊáôÜ óýìâáóç, äßíåôáé C/H/S=16383/16/63 ãéá äßóêïõò
ìåãáëýôåñïõò ôùí 8.4 GB, êáé ôï ìÝãåèïò ôï äßóêïõ äå ìðïñåß ðéá íá
äéáâáóôåß áðü ôéò ôéìÝò C/H/S ðïõ áíáöÝñïíôáé áðü ôï äßóêï.
[1m4. Ðñüóâáóç äßóêïõ[0m
Ãéá íá äéáâÜóåôå Þ íá ãñÜøåôå êÜôé áðü ôï äßóêï, ðñÝðåé íá äåßîïõìå ôç
èÝóç óôï äßóêï, äßíïíôáò ãéá ðáñÜäåéãìá ôïí ôïìÝá Þ ôçí åíüôçôá. Áí ï
äßóêïò åßíáé SCSI, ôüôå ï áñéèìüò ôïõ ôïìÝá ðçãáßíåé êáôåõèåßáí óôçí
åíôïëÞ SCSI êáé ï äßóêïò ôçí êáôáëáâáßíåé. Áí ï äßóêïò åßíáé IDE
÷ñçóéìïðïéþíôáò LBA, éó÷ýåé ôï ßäéï. ÁëëÜ áí ï äßóêïò åßíáé ðáëéüò RLL
Þ MFM Þ IDE ôçò ðñï-LBA åðï÷Þò, ôüôå ï äßóêïò ðåñéìÝíåé Ýíá ôñéðëü
áñéèìü (êýëéíäñï, êåöáëÞ, ôïìÝá) ãéá íá êáôáäåßîåé ôï óçìåßï.
Ç áíôéóôïé÷ßá ìåôáîý ãñáììéêÞò äéåýèõíóçò êáé ôçò 3D óçìåéïãñáößáò
åßíáé: ãéá Ýíá äßóêï ìå C êõëßíäñïõò, H êåöáëÝò êáé S ôïìåßò/ß÷íïò Þ
èÝóç (c,h,s) óå 3D Þ CHS åßíáé ç ßäéá èÝóç ìå c*H*S + h*S + (s-1) óå
ãñáììéêÞ Þ LBA. (Ôï ìåßïí Ýíá åßíáé åðåéäÞ ïé ôïìåßò áñ÷ßæïõí êáôÜ
ðáñÜäïóç áðü ôï 1, ü÷é ôï 0 üðùò óôï 3D).
ÊáôÜ óõíÝðåéá, ãéá íá ðñüóâáóç óå Ýíáí ðïëý ðáëéüo ìç-SCSI äßóêï,
ðñÝðåé íá îÝñïõìå ôçí [4mãåùìåôñßá[24m, äçëáäÞ, ôéò ôéìÝò C, H êáé S.
[1m4.1. Ðñüóâáóç ôïõ BIOS êáé ôï üñéï ôùí 1024 êõëßíäñùí[0m
Ôï Linux äå ÷ñçóéìïðïéåß ôï BIOS, áëëÜ Üëëá óõóôÞìáôá ôï
÷ñçóéìïðïéïýí. Ôï BIOS, ðïõ ðñïàðÜñ÷åé ôïõ LBA, ðñïóöÝñåé ôéò ñïõôßíåò
äßóêïõ INT13 ðïõ äÝ÷ïíôáé (c,h,s) ðáñáìÝôñïõò. (ÁêñéâÝóôåñá: ôï AH
äéáëÝãåé ôç ëåéôïõñãßá ðïõ èá åêôåëåóôåß, ôï CH åßíáé ôá êÜôù 8 bits
ôïõ ïíüìáôïò ôïõ êõëßíäñïõò, ôï CL Ý÷åé óôá bits 7-6 ôá Üíù äõï bits
ôïõ áñéèìïý ôïõ êõëßíäñïõ êáé óôá bits 5-0 ôïí áñéèìü ôïõ ôïìÝá, DH
åßíáé ï áñéèìüò ôçò êåöáëÞò, êáé DL åßíáé ï áñéèìüò ôïõ äßóêïõ (80h Þ
81h). Áõôü åîçãåß ìåñéêÜ ôç äéÜôáîç ôïõ ðßíáêá êáôáôìÞóåùí.)
¸ôóé, Ý÷ïõìå ôï CHS êùäéêïðïéçìÝíï óå 3 bytes, ìå 10 bits ãéá ôï üíïìá
ôïõ êõëßíäñïõ , 8 bits ãéá ôçí êåöáëÞ êáé 6 bits ãéá ôïí áñéèìü
ß÷íïõò ôïìÝá (1-63). Åîõðáêïýåôáé üôé ïé êýëéíäñïé ìðïñåß íá åßíáé áðü
0 Ýùò 1023 êáé äå ìðïñïýí íá áñéèìçèïýí ðÜíù áðü 1024 êýëéíäñïé áðü ôï
BIOS.
Ôï DOS êáé ôá Windows äåí Üëëáîáí üôáí IDE äßóêïé ìå õðïóôÞñéîç LBA
åìöáíßóôçêáí, ïðüôå ôï DOS êáé ôá Windows óõíÝ÷éóá íá ÷ñåéÜæïíôáé
ãåùìåôñßá äßóêïõ, áêüìá êé üôáí áõôü äå ÷ñåéáæüôáí áðü ôï É/Ï ôïõ
äßóêïõ, áëëÜ ìüíï ãéá íá åðéêïéíùíïýí ìå ôï BIOS. Áõôü îáíÜ óçìáßíåé
üôé ôï Linux ÷ñåéÜæåôáé ôç ãåùìåôñßá üðïõ åðéêïéíùíßá ìå ôï BIOS Þ ìå
Üëëá ëåéôïõñãéêÜ áðáéôåßôáé, áêüìá êáé óå ìïíôÝñíïõò äßóêïõò.
ÁõôÞ ç êáôÜóôáóç êñÜôçóå ãéá ôÝóóåñá ÷ñüíéá ðåñßðïõ êáé ìåôÜ
åìöáíßóôçêáí óôçí áãïñÜ äßóêïé ðïõ äå ìðïñïýóáí íá êëçèïýí ìå ôéò
óõíáñôÞóåéò INT13 (êáèüôé ôá 10+8+6=24 bits ãéá (c,h,s) äåí ìðïñïýí íá
áñéèìÞóïõí ðÜíù áðü 8.5 GB) êáé ìéá íÝá äéáóýíäåóç ìå ôï BIOS
ó÷åäéÜóôçêå: ïé áðïêáëïýìåíåò Extended INT13 óõíáñôÞóåéò, üðïõ ôï
DS:SI äåß÷íåé óôï 16-byte Disk Address Packet ðïõ ðåñéëáìâÜíåé Ýíáí
8ìðéôï áñéèìü åíïôÞôùí.
Ðïëý áñãÜ ï êüóìïò ôçò Microsoft êéíåßôáé ðñïò ôç ÷ñÞóç áõôþí ôùí
Extended INT13 óõíáñôÞóåùí. ÌÜëëïí óå ìåñéêÜ ÷ñüíéá áðü óÞìåñá, êáíÝíá
ìïíôÝñíï óýóôçìá äå èá ÷ñåéÜæåôáé ôç ãåùìåôñßá ôïõ äßóêïõ.
[1m4.2. Éóôïñßá ôïõ BIOS êáé ôùí ïñßùí ôïõ IDE[0m
[1mATA Specification (ãéá IDE äßóêïõò) - ôï üñéï ôùí 137 GB[0m
Ôï ðïëý 65536 êýëéíäñïé (áñéèìçìÝíïé 0-65535), 16 êåöáëÝò
(áñéèìçìÝíåò 0-15), 255 ôïìåßò/ß÷íïò (áñéèìçìÝíïé 1-255) ãéá ìéá
ìÝãéóôç ÷ùñçôéêüôçôá 267386880 ôïìÝùí (512 bytes ï êáèÝíáò),
äçëáäÞ, 136902082560 bytes (137 GB). Áõôü áêüìá äåí åßíáé
ðñüâëçìá (ôï 1999), áëëÜ èá åßíáé óå ìåñéêÜ ÷ñüíéá áðü óÞìåñá.
[1mBIOS Int 13 - ôï üñéï ôùí 8.5 GB[0m
Ôï ðïëý 1024 êýëéíäñïé (0-1023), 256 êåöáëÝò (0-255), 63
ôïìåßò/ß÷íïò (1-63) ãéá ìÝãéóôç ÷ùñçôéêüôçôá 8455716864 bytes
(8.5 GB). Áõôüò åßíáé Ýíáò áñêåôÜ óïâáñüò ðåñéïñéóìüò óÞìåñá.
Óçìáßíåé üôé ôï DOS äå ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéÞóåé ôïõò íÝïõò
ìåãÜëïõò äßóêïõò.
[1mÔï üñéï ôùí 528 MB[0m
Áí ïé ßäéåò ôéìÝò c,h,s ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôï BIOS Int 13 call
êáé ãéá ôï É/Ï ôïõ ÉDE äßóêïõ, êáé ïé äõï ðåñéïñéóìïß
óõíäõÜæïíôáé êáé ìðïñïýìå íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå ôï ðïëý 1024
êõëßíäñïõò, 16 êåöáëÝò êáé 63 ôïìåßò/ß÷íïò ãéá ìÝãéóôç ôåëéêÞ
÷ùñçôéêüôçôá 528482304 bytes (528MB), ôï ðåñßöçìï üñéï ôùí 504
MiB ãéá DOS ìå ðáëéü BIOS. Áõôü Ýãéíå ðñüâëçìá ôï 1993 êáé
åöåõñÝèçêáí ðïëëÜ ôå÷íÜóìáôá, êáé óå õëéêü (LBA), êáé firmware
(ìåôáöñÜæïíôáò ôï BIOS) êáé óå software (äéá÷åéñéóôÝò äßóêùí).
Ç Ýííïéá ôçò 'ìåôÜöñáóçò' åöåõñÝèçêå (1994): ôï BIOS ìðïñïýóå íá
÷ñçóéìïðïéåß ìßá ãåùìåôñßá üôáí åðéêïéíùíïýóå ìå ôï äßóêï êáé
Üëëç, øåõäÞ, ãåùìåôñßá üôáí ìéëïýóå óôï DOS, êáé íá ìåôáöñÜóåé
ìåôáîý ôïõò.
[1mÔï üñéï ôùí 2.1 GB (Áðñßëéïò 1996)[0m
ÌåñéêÜ ðáëéÜ BIOS ÷ñçóéìïðïéïýí ìüíï 12 bits ãéá ôï ðåäßï óôç
CMOS RAM ðïõ äßíåé ôïí áñéèìü ôùí êõëßíäñùí. ÊáôÜ óõíÝðåéá, ï
áñéèìüò áõôüò ìðïñåß íá åßíáé ôï ðïëý 4095, êáé ìüíï
4095*16*63*512=2113413120 bytes åßíáé ðñïóâÜóéìá. Ôï íá õðÜñ÷åé
ìåãáëýôåñïò äßóêïò Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôï êñÝìáóìá êáôÜ ôçí
åêêßíçóç. Áõôü Ýêáíå äßóêïõò ìå ãåùìåôñßá 4092/16/63 áñêåôÜ
äçìïöéëÞò. Áêüìá êáé óÞìåñá õðÜñ÷ïõí ìåãÜëïé äßóêïé ðïõ Ýñ÷ïíôáé
ìå äéáêüðôç ãéá åìöáíßæïíôáé ùò 4092/16/63. Äåßôå êáé ôï
over2gb.htm.
[1mÔï üñéï ôùí 3.2 GB[0m
ÕðÞñ÷å Ýíá ìåãÜëï bug óôï Phoenix 4.03 êáé 4.04 BIOS ðïõ ôá
Ýêáíå íá êïëëÜíå óôï CMOS setup ãéá äßóêïõò ìåãáëýôåñïõò ôùí
3227MB. Äåßôå ôï over3gb.htm.
[1mÔï üñéï ôùí 4.2 GB (ÖåâñïõÜñéïò 1997)[0m
Ç áðëÞ ìåôÜöñáóç ôïõ BIOS (ECHS=Extended CHS, ìåñéêÝò öïñÝò
ëÝãåôáé êáé `Large disk support' Þ áðëÜ `Large') ëåéôïõñãåß ìå
ôïí óõíå÷Þ äéðëáóéáóìü ôïõ áñéèìïý ôùí êåöáëþí êáé ôïí
õðïäéðëáóéáóìü ôïõ áñéèìïý ôùí êõëßíäñùí ðïõ äåß÷íïíôáé óôï DOS,
ìÝ÷ñé ïé êýëéíäñïé íá åßíáé ôï ðïëý 1024. Ôï DOS êáé ôá Windows
95 äå ìðïñïýí íá äéá÷åéñéóôïýí 256 êåöáëÝò, êáé óôçí ðåñßðôùóç
ðïõ ï äßóêïò áíáöÝñåé 16 êåöáëÝò, áõôü óçìáßíåé üôé ï áðëüò
áõôüò ìç÷áíéóìüò ìðïñåß íá äïõëÝøåé ãéá ìÝ÷ñé
8192*16*63*512=4227858432 bytes (ìå øåõäÞ ãåùìåôñßá ìå 1024
êõëßíäñïõò, 128 êåöáëÝò, 63 ôïìåßò/ß÷íïò). Óçìåéþóôå üôé ôï
ECHS äåí áëëÜæåé ôïí áñéèìü ôùí ôïìÝùí áíÜ ß÷íïò, ïðüôå áí äåí
åßíáé 63, ôï üñéï èá åßíáé áêüìá ÷áìçëüôåñï. Äåßôå ôï
over4gb.htm.
[1mÔï üñéï ôùí 7.9 GB[0m
Ëßãï ðéï Ýîõðíá BIOS áðïöåýãïõí áõôü ôï ðñüâëçìá ìå ôç ñýèìéóç
ðñþôá ôïõ áñéèìïý ôùí êåöáëþí óå 15 (`revised ECHS'), þóôå ç
øåõäÞò ãåùìåôñßá íá äéáôçñåßôáé ìå 240 êåöáëÝò, áñêåôü ãéá
1024*240*63*512=7927234560 bytes.
[1mÔï üñéï ôùí 8.4 GB[0m
Ôåëåéþíïíôáò, áí ôï BIOS êÜíåé ü,ôé ìðïñåß ãéá ìéá åðéôõ÷Þ
ìåôÜöñáóç, ÷ñçóéìïðïéåß 255 êåöáëÝò ìå 63 ôïìåßò/ß÷íïò
(`assisted LBA' or just `LBA') êáé öôÜíåé ôá
1024*255*63*512=8422686720 bytes, ëßãï ìéêñüôåñï áðü ôï
ðñïçãïýìåíï üñéï ôùí 8.5 GB, åöüóïí ãåùìåôñßåò ìå 256 êåöáëÝò
ðñÝðåé íá áðïöåýãïíôáé. (Ç ìåôÜöñáóç èá ÷ñçóéìïðïéÞóåé ãéá ôïí
áñéèìü êåöáëþí ôïí áñéèìü Ç áðü ôçí áêïëïõèßá 16, 32, 64, 128,
255 ãéá ôçí ïðïßá ç óõíïëéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá öôÜíåé óôá
1024*H*63*512, êáé ìåôÜ õðïëïãßæåé ôïí áñéèìü ôùí êõëßíäñùí C ùò
ôçí ÷ùñçôéêüôçôá äéáéñïýìåíç ìå (H*63*512).)
[1mThe 33.8 GB limit (August 1999)[0m
Ôï åðüìåíï åìðüäéï Ýñ÷åôáé ìå ìåãÝèç Üíù ôùí 33.8 GB. Ôï
ðñüâëçìá åßíáé üôé ìå 16 êåöáëÝò êáé 63ôïìåßò/ß÷íïò áõôü
áíôéóôïé÷åß óå áñéèìü êõëßíäñùí ðÜíù áðü 65535, ðïõ äå ÷ùñÜåé óå
short áñéèìü. Ôá ðåñéóóüôåñá BIOS óÞìåñá äå ìðïñïýí íá
÷åéñéóôïýí ôÝôïéïõò äßóêïõò. (Äåßôå Asus upgrades ãéá íÝåò
åêäüóåéò ðïõ äïõëåýïõí.) ÐõñÞíåò ðáëáéüôåñïé ôùí 2.2.14 / 2.3.21
÷ñåéÜæïíôáé patch. Äåßôå ``IDE ðñïâëÞìáôá ìå 34+ GB äßóêïõò''
ðáñáêÜôù.
Ãéá ðåñáéôÝñù óõæÞôçóç áõôïý ôïõ èÝìáôïò äåßôå Breaking the Barriers
êáé, ãéá ðåñéóóüôåñåò ëåðôïìÝñåéåò, IDE Hard Drive Capacity Barriers.
Äßóêïé ìåãáëýôåñïé ôùí 8.4 GB áíáöÝñïõí ôç ãåùìåôñßá ôïõò ùò
16383/16/63. Áõôü óçìáßíåé üôé ç 'ãåùìåôñßá' åßíáé áíåðáñêÞò êáé üôé
ç óõíïëéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá äå ìðïñåß íá õðïëïãéóôåß áðü ôç ãåùìåôñßá.
[1m5. Åêêßíçóç[0m
¼ôáí ôï óýóôçìá îåêéíÜ, ôï BIOS äéáâÜæåé ôïí ôïìÝá 0 (ãíùóôüò êáé ùò
MBR - Master Boot Record) áðü ôïí ðñþôï äßóêï (Þ áðü äéóêÝôá Þ CD-ROM)
êáé äéáâÜæåé ôïí êþäéêá ðïõ âñßóêåé åêåß - óõíÞèùò Ýíáí öïñôùôÞ. ÁõôÜ
ôá ðñïãñáììáôÜêéá óõíÞèùò äåí ðåñéÝ÷ïõí ïäçãïýò êáé ÷ñçóéìïðïéïýí ôï
BIOS. Áõôü óçìáßíåé üôé ï ðõñÞíáò ôïõ Linux ìðïñåß íá öïñôùèåß ìüíï
üôáí âñßóêåôáé ïëüêëçñïò óôïõò ðñþôïõò 1024 êõëßíäñïõò.
Ôï ðñüâëçìá áõôü ëýíåôáé ðïëý åýêïëá: óéãïõñåõôåßôå üôé ï ðõñÞíáò (êáé
ßóùò êáé Üëëá áñ÷åßá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé êáôÜ ôçí åêêßíçóç, üðùò ôá áñ÷åßá
ôïõ LILO) âñßóêïíôáé óå ìéá êáôÜôìçóç ðïõ ðåñéÝ÷åôáé åî ïëïêëÞñïõ
óôïõò ðñþôïõò 1024 êõëßíäñïõò êáé üôé ôï BIOS ìðïñåß íá Ý÷åé ðñüóâáóç
- áõôü óçìáßíåé ôïí ðñþôï Þ äåýôåñï äßóêï.
¸ôóé: äçìéïõñãÞóôå ìéá êáôÜôìçóç, áò ðïýìå 10MB, þóôå íá õðÜñ÷åé ÷þñïò
ãéá ìåñéêïýò ðõñÞíåò, óéãïõñåýïíôáò üôé âñßóêåôáé ïëüêëçñç óôïõò
ðñþôïõò 1024 êõëßíäñïõò ôïõ ðñþôïõ Þ äåýôåñïõ äßóêïõ. ÐñïóáñôÞóôå ôçí
óôï /boot þóôå ôï LILO íá âÜëåé ü,ôé ÷ñåéÜæåôáé åêåß.
[1m5.1. Ôï LILO êáé ç åðéëïãÞ `linear'[0m
¶ëëï Ýíá óçìåßï óôï ïðïßï ï öïñôùôÞò êáé ôï BIOS ðñÝðåé íá óõìöùíïýí
åßíáé ç ãåùìåôñßá ôïõ äßóêïõ. To LILO ñùôÜ ôïí ðõñÞíá ãéá ôç
ãåùìåôñßá, áëëÜ üëï êáé ðåñéóóüôåñïé ðñïãñáììáôéóôÝò ïäçãþí Ý÷ïõí ôçí
êáêÞ óõíÞèåéá íá ðáßñíïõí ôç ãåùìåôñßá áðü ôïí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí,
áíôß íá ëÝíå óôï LILO ôé èá ÷ñçóéìïðïéåß ôï BIOS. ¸ôóé, ç ãåùìåôñßá
áðü ôïí ðõñÞíá åßíáé óõ÷íÜ Ü÷ñçóôç. Óå áõôÝò ôéò ðåñéðôþóåéò åßíáé
÷ñÞóéìï íá âÜëåôå óôï LILO ôçí åðéëïãÞ `linear'. Ôï áðïôÝëåóìá åßíáé
üôé ôï LILO äå ÷ñåéÜæåôáé ôç ãåùìåôñßá êáôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ôïõ
öïñôùôÞ áëëÜ êÜíåé ôç ìåôáôñïðÞ ôçò ãñáììéêÞò äéåýèõíóçò êáôÜ ôçí
åêêßíçóç. Êáé ãéáôß áõôü äåí éó÷ýåé åî ïñéóìïý; ÕðÜñ÷åé Ýíá
ìåéïíÝêôçìá: ìå ôçí åðéëïãÞ `linear' ôï LILO äåí îÝñåé ãéá ôïí áñéèìü
ôùí êõëßíäñùí, ïðüôå äåí ìðïñåß íá óáò ðñïåéäïðïéÞóåé áí ìÝñïò ôïõ
ðõñÞíá åßíáé åãêáôåóôçìÝíï ìåôÜ ôï ðÝñáò ôùí 1024 êõëßíäñùí êáé ìðïñåß
íá êáôáëÞîåôå ìå Ýíá óýóôçìá ðïõ äåí îåêéíÜ.
[1m5.2. ¸íá bug ôïõ LILO[0m
Ìå åêäüóåéò ôïõ LILO êÜôù ôïõ v21 õðÜñ÷åé Ýíá áêüìá ðñüâëçìá: ç
ìåôáôñïðÞ äéåõèýíóåùí ðïõ ãßíåôáé êáôÜ ôçí åêêßíçóç åßíáé
ðñïâëçìáôéêÞ: üôáí ôï c*H åßíáé 65536 Þ ðáñáðÜíù, äçìéïõñãåßôáé ëÜèïò
óôïí õðïëïãéóìü. Ãéá Ç ìåãáëýôåñá ôïõ 64 äçìéïõñãåßôáé áõóôçñüôåñï
üñéï ãéá ôï c áðü ôï ãíùóôü c < 1024; ãéá ðáñÜäåéãìá, ìå Ç=255 êáé Ýíá
ðáëéü LILO ðñÝðåé íá Ý÷åôå c < 258. (c=ï êýëéíäñïò üðïõ âñßóêåôáé ï
ðõñÞíáò, Ç=áñéèìüò êåöáëþí).
[1m5.3. Ïé 1024 êýëéíäñïé äåí åßíáé 1024 êýëéíäñïé[0m
Ï Tim Williams ãñÜöåé: `Åß÷á ôçí êáôÜôìçóç ôïõ Linux óôïõò ðñþôïõò
1024 êõëßíäñïõò êáé ðÜëé äåí îåêéíïýóå. Ìüíï üôáí ôï Ýâáëá ðñéí ôï 1
GB äïýëåøå'. Ðþò ãßíåôáé áõôü; Áõôüò Þôáí Ýíáò SCSI äßóêïò ìå
AHA2940UW åëåãêôÞ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß åßôå H=64, S=32 (äçëáäÞ êýëéíäñïé
ôïõ 1 MiB = 1.05 MB), Þ H=255, S=63 (äçëáäÞ êýëéíäñïé ôùí 8.2 MB),
áíÜëïãá ìå ôéò åðéëïãÝò óôïí äßóêï êáé ôï BIOS. ÁíáìöéóâÞôçôá ôï BIOS
õðïèÝôåé ôï ðñþôï, ïðüôå ïé 1024 êýëéíäñïé öôÜíïõí ìÝ÷ñé ôï 1 GiB, åíþ
ôï Linux ÷ñçóéìïðïéåß ôï äåýôåñï êáé ôï LILO íüìéæå üôé ôï üñéï Þôáí
óôá 8.4 GB.
[1m6. Ãåùìåôñßá äßóêïõ, êáôáôìÞóåéò êáé `åðéêáëýøåéò'[0m
ÅÜí Ý÷åôå áñêåôÜ ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá óôïõò äßóêïõò óáò, ôüôå êáèÝíá
÷ñçóéìïðïéåß ìßá Þ ðåñéóóüôåñåò êáôáôìÞóåéò. Ìéá áóõìöùíßá ãéá ôï ðïõ
âñßóêïíôáé áõôÝò ïé êáôáôìÞóåéò èá Ý÷åé êáôáóôñïöéêÜ áðïôåëÝóìáôá.
Ôï MBR ðåñéÝ÷åé Ýíáí [4mðßíáêá[24m [4mêáôáôìÞóåùí[24m ðïõ ðåñéãñÜöåé ðïõ âñßóêïíôáé
ïé (ðñùôáñ÷éêÝò) êáôáôìÞóåéò. ÕðÜñ÷ïõíå 4 åããñáöÝò ãéá 4 ðñùôáñ÷éêÝò
êáôáôìÞóåéò, ìå êÜèå ìßá íá åßíáé
struct partition {
char active; /* 0x80: bootable, 0: not bootable */
char begin[3]; /* CHS for first sector */
char type;
char end[3]; /* CHS for last sector */
int start; /* 32 bit sector number (counting from 0) */
int length; /* 32 bit number of sectors */
};
(üðïõ CHS åßíáé Cylinder/Head/Sector).
ÁõôÝò ïé ðëçñïöïñßåò åßíáé ðåñéôôÝò: ç ðåñéï÷Þ ôçò êáôÜôìçóçò äßíåôáé
êáé áðü ôï ðåäßá ôùí 24-bit begin êáé end, êáé áðü ôá ðåäßá ôùí
32-bit start êáé length.
Ôï Linux ÷ñçóéìïðïéåß ìüíï ôá ðåäßá start êáé length êáé, Ýôóé, ìðïñåß
íá äéá÷åéñéóôåß êáôáôìÞóåéò ìå ôï ðïëý 2^32 ôïìåßò, äçëáäÞ,
êáôáôìÞóåéò ôï ðïëý 2 TiB. Áõôü åßíáé 100 öïñÝò ðåñéóóüôåñï áðü ôïõò
óçìåñéíïýò äßóêïõò, ïðüôå ìÜëëïí èá åßíáé áñêåôü ãéá ôá åðüìåíï 8
ðåñßðïõ ÷ñüíéá. (¸ôóé, ïé êáôáôìÞóåéò ìðïñåß íá åßíáé ðïëý ìåãÜëåò,
áëëÜ õðÜñ÷åé ï óïâáñüò ðåñéïñéóìüò üôé óå Ýíá ext2 óýóôçìá áñ÷åßùí óå
ìç÷Üíçìá ìå 32-bit áêåñáßïõò Ýíá áñ÷åßï äå ìðïñåß íá åßíáé ìåãáëýôåñï
áðü 2 GiB.)
Ôï DOS ÷ñçóéìïðïéåß ôá begin êáé end ðåäßá, êáé ÷ñçóéìïðïéåß ôçí BIOS
INT13 êëÞóç ãéá ðñüóâáóç óôï äßóêï, êáé Ýôóé ìðïñåß íá äåé äßóêïõò ôï
ðïëý 8.4GB, áêüìá êáé ìå BIOS ðïõ êÜíåé ìåôÜöñáóç. (Ïé êáôáôìÞóåéò äå
ìðïñïýí íá åßíáé ðÜíù áðü 2.1 GB ëüãù ðåñéïñéóìþí ôïõ FAT16
óõóôÞìáôïò). Ôï ßäéï éó÷ýåé êáé ãéá ôá Windows 3.11 êáé WfWG êáé
Windows NT 3.* êáé Novell NetWare.
Ôá Windows 95 Ý÷ïõí õðïóôÞñéîç ãéá ôï Extended INT13, êáé
÷ñçóéìïðïéïýí åéäéêïýò ôýðïõò êáôáôìÞóåùí (c, e, f áíôß ãéá b, 6, 5)
ãéá íá äåßîïõí üôé ç êáôÜôìçóç èá ÷ñçóéìïðïéçèåß Ýôóé. ¼ôáí áõôïß ïé
ôýðïé êáôáôìÞóåùí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, ôá ðåäßá begin êáé end ðåñéÝ÷ïõí
øåýôéêá óôïé÷åßá (1023/255/63). Ôá Windows 95 OSR2 åéóÞãáãáí ôï FAT32
óýóôçìá (ôýðïé êáôáôìÞóåùí b or c), ðïõ åðéôñÝðåé êáôáôìÞóåéò ôï ðïëý
2 TiB.
Ôé åßíáé áõôÜ ðïõ óáò äåß÷íåé ôï fdisk ãéá `åðéêáëõðôüìåíåò'
êáôáôìÞóåéò, üôáí óôçí ðñáãìáôéêüôçôá üëá åßíáé åíôÜîåé; ÕðÜñ÷åé êÜôé
'ëÜèïò': áí äåßôå ôá begin êáé end ðåäßá ôÝôïéùí êáôáôìÞóåùí, üðùò
êÜíåé ôï DOS, åðéêáëýðôïíôáé. (Êáé áõôü äå ìðïñåß íá äéïñèùèåß, áöïý
ôá ðåäßá áõôÜ äå ìðïñïýí íá áðïèçêåýóïõí áñéèìïýò êõëßíäñùí Üíù ôïõ
1024 - èá õðÜñ÷åé ðÜíôá 'åðéêÜëõøç' üôáí Ý÷åôå ðåñéóóüôåñïõò áðü 1024
êõëßíäñïõò.). Ðáñüëá áõôÜ, áí äåßôå ôá start êáé length ðåäßá, üðùò
êÜíåé ôï Linux, êáé ôá Windows 95 óôçí ðåñßðôùóç êáôáôìÞóåùí ìå ôýðï
c, e Þ f, ôüôå üëá åßíáé åíôÜîåé. ¸ôóé, áãíïÞóôå ôéò ðñïåéäïðïéÞóåéò
ôïõ üôáí ôï cfdisk åßíáé éêáíïðïéçìÝíï êáé Ý÷åôå Ýíá äßóêï ìüíï ìå
Linux. ÐñïóÝîôå üôáí ï äßóêïò ìïéñÜæåôáé ìå ôï DOS. ×ñçóéìïðïéÞóôå ôéò
åíôïëÝò cfdisk -Ps /dev/hdx êáé cfdisk -Pt /dev/hdx ãéá íá äåßôå ôïí
ðßíáêá êáôáôìÞóåùí ôïõ /dev/hdx.
[1m7. ÌåôÜöñáóç êáé Äéá÷åéñéóôÝò Äßóêùí[0m
Ç ãåùìåôñßá ôïõ äßóêïõ (ìå êåöáëÝò, êõëßíäñïõò êáé ß÷íç) åßíáé êÜôé
áðü ôçí åðï÷Þ ôïõ MFM êáé ôïõ RLL. Åêåßíåò ôéò ìÝñåò áõôÞ Þôáí ç
ðñáãìáôéêüôçôá. ÓÞìåñá, ìå ôá IDE Þ SCSI, êáíåßò äåí åíäéáöÝñåôáé ðïéá
åßíáé ç `ðñáãìáôéêÞ' ãåùìåôñßá ôïõò äßóêïõ. Áêüìç, ï áñéèìüò ôùí
ôïìÝùí áíÜ ß÷íïò åßíáé ìåôáâëçôüò: õðÜñ÷ïõí ðåñéóóüôåñïé ôïìåßò óôï
åîùôåñéêü ôïõ äßóêïõ êáé Ýôóé äåí õðÜñ÷åé `ðñáãìáôéêüò' áñéèìüò ôïìÝùí
áíÜ ß÷íïò. ÁíôéèÝôùò: ç IDE åíôïëÞ INITIALIZE DRIVE PARAMETERS (91h)
÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá ëÝåé óôïí äßóêï ðüóåò êåöáëÝò êáé ôïìåßò/ß÷íïò
õðïôßèåôáé üôé Ý÷åé. Åßíáé áñêåôÜ óõ÷íü íá äåßôå Ýíá ìåãÜëï ìïíôÝñíï
äßóêï ìå 2 êåöáëÝò íá áíáöÝñåé 15 Þ 16 êåöáëÝò óôï BIOS, åíþ ôï BIOS
íá áíáöÝñåé 255 êåöáëÝò óôá ðñïãñÜììáôá.
Ãéá ôïí ÷ñÞóôç åßíáé êáëýôåñï íá Ý÷åé ôï äßóêï ùò Ýíá ãñáììéêü óýíïëï
ôïìÝùí áñéèìçìÝíïõò ùò 0, 1, ..., êáé íá áöÞóåé ôá çëåêôñïíéêÜ íá
âñïõí ðïõ âñßóêåôáé ï êÜèå ôïìÝáò óôïí äßóêï. ÁõôÞ ç ãñáììéêÞ áñßèìçóç
ëÝãåôáé LBA.
¸ôóé ç ãåíéêÞ åéêüíá åßíáé ùò åîÞò: Ôï DOS, Þ êÜðïéïò Üëëïò öïñôùôÞò,
ìéëÜ óôï BIOS, áíáöÝñïíôáò ôá (c,h,s). Ôï BIOS ôá ìåôáôñÝðåé óå LBA
÷ñçóéìïðïéþíôáò ôçí øåýôéêç ãåùìåôñßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ï ÷ñÞóôçò. Áí ï
äßóêïò äå÷ôåß ôï LBA ôüôå áõôÞ ç ôéìÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí
ðñüóâáóç. Áëëéþò, ìåôáôñÝðåôáé ðßóù óå (c',h',s') ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôç
ãåùìåôñßá ðïõ áíáöÝñåé ï äßóêïò êáé Ýôóé ãßíåôáé ç ðñüóâáóç.
Óçìåéþóôå üôé õðÜñ÷åé êÜðïéá óýã÷õóç óôçí ÷ñÞóç ôïõ `LBA': Óáí üñïò
ðïõ ðåñéãñÜöåé ôéò äõíáôüôçôåò ôïõ äßóêïõ óçìáßíåé `ÃñáììéêÞ
Äéåõèõíóéïäüôçóç Ôåìá÷ßùí = Linear Block Addressing' (óå áíôßèåóç ìå
ôç äéåõèõíóéïäüôçóç CHS). Óáí üñïò óôï BIOS Setup, ðåñéãñÜöåé Ýíá
åßäïò ìåôÜöñáóçò ðïõ ìåñéêÝò öïñÝò êáëåßôáé `âïçèïýìåíï LBA = assisted
LBA' - äåßôå ðáñáðÜíù ôï ```'''.
ÊÜôé ðáñüìïéï óõìâáßíåé üôáí ï äßóêïò äåí êáôáëáâáßíåé ôï LBA áëëÜ ôï
BIOS îÝñåé ôçí ìåôÜöñáóç. (Óôï setup áõôü óõíÞèùò ïíïìÜæåôáé
`Large'.) ¸ôóé ôï BIOS ðáñïõóéÜæåé ãåùìåôñßá (C,H,S) óôï ëåéôïõñãéêü
óýóôçìá êáé ÷ñçóéìïðïéåß (C',H',S') üôáí åðéêïéíùíåß ìå ôïí åëåãêôÞ.
ÓõíÞèùò S = S', C = C'/N êáé H = H'*N, üðïõe N åßíáé ç ìåãáëýôåñç
äýíáìç ôïõ äýï ðïõ óéãïõñåýåé üôé C' <= 1024 (Ýôóé ç ÷ùñçôéêüôçôá
óôñïããõëåýåôáé ðñïò ôá êÜôù óå C' = C/N). Áõôü åðéôñÝðåé ðñüóâáóç
ìÝ÷ñé 8.4 GB (7.8 GiB).
(Ç ôñßôç åðéëïãÞ óôï setup åßíáé óõíÞèùò ç `Normal', üðïõ äå ãßíåôáé
êáìßá ìåôÜöñáóç.)
ÅÜí ôï BIOS äåí îÝñåé ôá `Large' Þ `LBA', ôüôå õðÜñ÷ïõí ëýóåéò ìå
ðñïãñÜììáôá. Äéá÷åéñéóôÝò äßóêùí üðùò ïé OnTrack Þ EZ-Drive
áíôéêáèéóôïýí ôéò ñïõôßíåò äéá÷åßñéóçò ôïõ BIOS ìå ôéò äéêÝò ôïõò.
Áõôü óõíÞèùò åðéôõã÷Üíåôáé ìå ôï íá õðÜñ÷åé ï êþäéêáò ôïõ äéá÷åéñéóôÞ
óôï MBR êáé åðáêüëïõèïõò ôïìåßò (ôï OnTrack ïíïìÜæåé áõôüí ôïí êþäéêá
DDO: Dynamic Drive Overlay), þóôå íá åêêéíåßôáé ðñéí ôï ëåéôïõñãéêü
óýóôçìá. Áõôüò åßíáé ï ëüãïò ðïõ ìðïñåß íá õðÜñ÷ïõí ðñïâëÞìáôá áí
êÜðïéïò îåêéíÞóåé ôï ìç÷Üíçìá ìå äéóêÝôá êáé õðÜñ÷åé êáé äéá÷åéñéóôÞò
äßóêïõ.
Ôï áðïôÝëåóìá åßíáé ëßãï-ðïëý ôï ßäéï ìå ôç ìåôÜöñáóç ôïõ BIOS - áëëÜ
áí õðÜñ÷ïõí äéáöïñåôéêÜ ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá óôïí ßäéï äßóêï ôüôå
äçìéïõñãïýíôáé ðïëëÜ ðñïâëÞìáôá.
Ôï Linux õðïóôçñßæåé ôï OnTrack áðü ôçí Ýêäïóç 1.3.14, êáé ôï EZ-Drive
áðü ôçí Ýêäïóç 1.3.29. Ðåñéóóüôåñåò ëåðôïìÝñåéåò äßíïíôáé ðáñáêÜôù.
[1m8. ÌåôÜöñáóç ôïõ ðõñÞíá ãéá äßóêïõò IDE[0m
ÅÜí ï ðõñÞíáò áíé÷íåýóåé ôçí ýðáñîç êÜðïéïõ äéá÷åéñéóôÞ äßóêïõ óå Ýíáí
IDE äßóêï, èá ðñïóðáèÞóåé íá äéáéñÝóåé ôïí äßóêï üðùò ï äéá÷åéñéóôÞò,
þóôå ôï Linux íá âëÝðåé ôéò ßäéåò êáôáôìÞóåéò ðïõ èá Ýâëåðå, ãéá
ðáñÜäåéãìá, ôï DOS ìå ôï OnTrack Þ ôï EZ-Drive. Ðáñüëá áõôÜ, ÄÅÍ
ãßíåôáé äéáßñåóç üôáí ç ãåùìåôñßá Ý÷åé äçëùèåß óôç ãñáììÞ åíôïëþí -
Ýôóé ç åíôïëÞ `hd=[4mcyls[24m,[4mheads[24m,[4msecs[24m' ìðïñåß íá åîáöáíßóåé ôçí
óõìâáôüôçôá ìå ôï äéá÷åéñéóôÞ äßóêïõ.
Ç áíáäéáßñåóç ãßíåôáé ÷ñçóéìïðïéþíôáò 4, 8, 16, 32, 64, 128, 255
êåöáëÝò (êñáôþíôáò ôï H*C óôáèåñü) ìÝ÷ñé åßôå C <= 1024 Þ H = 255.
Ïé ëåðôïìÝñåéåò áêïëïõèïýí - ïé õðïåðéêåöáëßäåò åßíáé ôá ìõíÞìáôá ðïõ
åìöáíßæïíôáé êáôÜ ôçí åêêßíçóç. Åäþ êáé ïðïõäÞðïôå áëëïý óå áõôü ôï
êåßìåíï ïé ôýðïé ôùí êáôáôìÞóåùí äßíïíôáé óå äåêáåîáäéêÜ íïýìåñá.
[1m8.1. EZD[0m
Ôï EZ-Drive áíé÷íåýåôáé ëüãù ôïõ üôé ç ðñþôç ðñùôáñ÷éêÞ êáôÜôìçóç Ý÷åé
ôýðï 55. Ç ãåùìåôñßá äéáâÜæåôáé üðùò ðåñéãñÜöåôáé ðáñáðÜíù áíôß ôïõ
ðßíáêá êáôáôìÞóåùí ôïõ ôïìÝá 0 - ï ðßíáêáò äéáâÜæåôáé áðü ôïí ôïìÝá 1.
Ïé áñéèìïß ôåìá÷ßùí ôïõ äßóêïõ äåí áëëÜæïíôáé, áëëÜ åããñáöÝò óôïí
ôïìÝá 0 áíáäñïìïëïãïýíôáé óôïí ôïìÝá 1. ÁõôÞ ç óõìðåñéöïñÜ ìðïñåß íá
áëëá÷èåß áíáìåôáëùôôßæïíôáò ôïí ðõñÞíá ìå #define
FAKE_FDISK_FOR_EZDRIVE 0 óôï ide.c.
[1m8.2. DM6:DDO[0m
Ï OnTrack DiskManager (óôïí ðñþôï äßóêï) áíé÷íåýåôáé áðü ôï ãåãïíüò
üôé ç ðñþôç ðñùôáñ÷éêÞ êáôÜôìçóç Ý÷åé ôýðï 54. Ç ãåùìåôñßá äéáâÜæåôáé
üðùò áíáöÝñèçêå ðáñáðÜíù êáé ïëüêëçñïò ï äßóêïò «ìåôáêéíåßôáé» êáôÜ 63
ôïìåßò (þóôå ï ðáëéüò ôïìÝáò 63 íá ãßíåé ï ôïìÝáò 0). ÌåôÜ, Ýíá
êáéíïýñéï MBR (ìå ôïí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí) äéáâÜæåôáé áðü ôïí íÝï ôïìÝá
0. ÖõóéêÜ áõôü ãßíåôáé ãéá íá äçìéïõñãçèåß ÷þñïò ãéá ôï DDO - ãéá áõôü
äåí ãßíåôáé áõôÞ ç áëëáãÞ óôïõò õðüëïéðïõò äßóêïõò.
[1m8.3. DM6:AUX[0m
Ï OnTrack DiskManager (óôïõò Üëëïõò äßóêïõò) áíé÷íåýåôáé áðü ôçí ðñþôç
ðñùôáñ÷éêÞ êáôÜôìçóç ðïõ Ý÷åé ôýðï 51 Þ 53. Ç ãåùìåôñßá äéáâÜæåôáé
üðùò ðåñéãñÜöåôáé ðáñáðÜíù.
[1m8.4. DM6:MBR[0m
Ìéá ðáëáéüôåñç Ýêäïóç ôïõ OnTrack DiskManager äåí áíé÷íåýåôáé áðü ôïí
ôýðï êáôÜôìçóçò áëëÜ áðü ôï áðïôýðùìá ôïõ. (ÅëÝã÷åôáé áí ç ìåôáôüðéóç
ðïõ âñßóêåôáé óôá ðñþôá 2 êáé 3 bytes ôïõ MBR äåí åßíáé ðáñáðÜíù áðü
430, áí ç Ýëëåéøç åßíáé ßóç ìå 0÷55AA êáé áí áêïëïõèåßôáé áðü ìïíü
byte). ÎáíÜ ç ãåùìåôñßá äéáâÜæåôáé üðùò ðáñáðÜíù.
[1m8.5. PTBL[0m
ÔÝëïò, õðÜñ÷åé Ýíáò Ýëåã÷ïò ðïõ ðñïóðáèåß íá âñåé ôç ìåôÜöñáóç áðü ôéò
ôéìÝò start êáé end ôùí ðñùôáñ÷éêþí êáôáôìÞóåùí: ÅÜí êÜðïéá êáôÜôìçóç
Ý÷åé áñ÷éêü êáé ôåëéêü ôïìÝá 1 êáé 63 áíôßóôïé÷á êáé Ý÷åé ôåëéêÝò
êåöáëÝò 31, 63, 127 Þ 254, ôüôå, åöüóïí óõíÞèùò ïé êáôáôìÞóåéò
ôåëåéþíïõí óôá üñéá ôïõ êõëßíäñïõ, êáé, åðßóçò, ôï IDE õðïóôçñßæåé ôï
ðïëý 16 êåöáëÝò, óõìðåñáßíåôáé üôé ôï BIOS ìåôáöñÜæåé êáé ç ãåùìåôñßá
áëëÜæåé ãéá íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí 32, 64, 128 Þ 255 êåöáëÝò áíôßóôïé÷á.
Ðáñüëá áõôÜ, äåí ãßíåôáé êáìßá áëëáãÞ üôáí ç ðáñüí ãåùìåôñßá Ý÷åé Þäç
63 ôïìåßò áíÜ ß÷íïò êáé ôïõëÜ÷éóôïí 63 êåöáëÝò (ôï ïðïßï üôé Ý÷åé Þäç
ãßíåé ìéá áëëáãÞ ãåùìåôñßáò).
[1m9. ÓõíÝðåéåò[0m
Ôé óçìáßíïõí üëá áõôÜ; Ãéá ôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ Linux ìüíï Ýíá ðñÜãìá:
ðñÝðåé íá óéãïõñåõôïýí üôé ôï LILO êáé ôï fdisk ÷ñçóéìïðïéïýí ôç óùóôÞ
ãåùìåôñßá, üðïõ «óùóôÞ» ãéá ôï fdisk åßíáé ç ãåùìåôñßá ðïõ
÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé áðü ôá Üëëá ëåéôïõñãéêÜ óôïí ßäéï äßóêï, êáé ãéá
ôï LILO áõôÞ ðïõ èá åðéôñÝøåé ôç óùóôÞ åðéêïéíùíßá ìå ôï BIOS êáôÜ ôçí
åêêßíçóç (óõíÞèùò áõôÜ ôá äõï óõìðßðôïõí).
Ðþò îÝñåé ôï fdisk ãéá ôç ãåùìåôñßá; ÑùôÜ ôïí ðõñÞíá, ÷ñçóéìïðïéþíôáò
ôï HDIO_GETGEO ioctl, ðñéí ï ÷ñÞóôçò åðÝìâåé óôç ãåùìåôñßá.
Ðþò îÝñåé ôï LILO ôç ãåùìåôñßá; ÑùôÜ ôçí ðõñÞíá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï
HDIO_GETGEO ioctl. ÁëëÜ ï ÷ñÞóôçò ìðïñåß íá åðÝìâåé ÷ñçóéìïðïéþíôáò
ôçí åðéëïãÞ `disk=' óôï /etc/lilo.conf (äåßôå ôï lilo.conf(5)).
Ìðïñåßôå íá äþóåôå êáé ôçí linear åðéëïãÞ óôï LILO, êáé èá áðïèçêåýóåé
LBA äéåõèýíóåéò áíôß ãéá CHS óôïí ÷Üñôç ôïõ, êáé èá âñåé ôç ãåùìåôñßá
êáôÜ ôçí åêêßíçóç (÷ñçóéìïðïéþíôáò ôçí INT 13 Function 8 ãéá íá
ñùôÞóåé ãéá ôç ãåùìåôñßá).
Ðþò îÝñåé ï ðõñÞíáò ôß íá áðáíôÞóåé; Ðñþôá áð' üëá, ÷ñÞóôçò ìðïñåß íá
Ý÷åé äçëþóåé ôç ãåùìåôñßá ìå ôçí åíôïëÞ `hda=[4mcyls[24m,[4mheads[24m,[4msecs[24m' óôïí
ðõñÞíá (äåßôå bootparam(7)), ßóùò ÷åéñïêßíçôá Þ æçôþíôáò ôïí boot
loader íá äþóåé áõôÞ ôçí ðáñÜìåôñï óôïí ðõñÞíá. Ãéá ðáñÜäåéãìá
ìðïñåßôå íá ðåßôå óôï LILO íá äþóåé ìéá ôÝôïéá ðáñÜìåôñï ðñïóèÝôïíôáò
ôï `append = "hda=[4mcyls[24m,[4mheads[24m,[4msecs[24m"' óôï /etc/lilo.conf (äåßôå
lilo.conf(5)). ÄéáöïñåôéêÜ ï ðõñÞíáò èá ìáíôÝøåé, ðéèáíüí
÷ñçóéìïðïéþíôáò ôéìÝò ðïõ âñÞêå áðü ôï BIOS Þ ôïí äßóêï.
Åßíáé äõíáôüí (áðü ôïí ðõñÞíá 2.1.79) íá áëëÜîåôå ôç ãåùìåôñßá óôïí
ðõñÞíá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï /proc. Ãéá ðáñÜäåéãìá
# sfdisk -g /dev/hdc
/dev/hdc: 4441 cylinders, 255 heads, 63 sectors/track
# cd /proc/ide/ide1/hdc
# echo bios_cyl:17418 bios_head:128 bios_sect:32 > settings
# sfdisk -g /dev/hdc
/dev/hdc: 17418 cylinders, 128 heads, 32 sectors/track
#
[1m9.1. Õðïëïãßæïíôáò ôéò ðáñáìÝôñïõò ôïõ LILO[0m
ÌåñéêÝò öïñÝò åßíáé ÷ñÞóéìï íá ïñßóåôå ôç ãåùìåôñßá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï
`hda=[4mcyls[24m,[4mheads[24m,[4msecs[24m' óôç ãñáììÞ åíôïëþí ôïõ ðõñÞíá. ÓõíÞèùò ðÜíôá
÷ñåéÜæåôáé [4msecs[24m=63, êáé ï ëüãïò ðïõ ôï ðñïèÝôïõìò åßíáé ãéá íá
ïñéóôïýí ïé [4mheads[24m. (ËïãéêÝò ôéìÝò óÞìåñá åßíáé [4mheads[24m=16 êáé
[4mheads[24m=255.) Ôé èá ðñÝðåé íá ïñßóïõìå ãéá ôï [4mcyls[24m? Áêñéâþò ôïí áñéèìü
ðïõ èá äþóåé ôç óùóôÞ óõíïëéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá ãéá C*H*S ôïìåßò. Ãéá
ðáñÜäåéãìá, ãéá Ýíá äßóêï ìå 71346240 ôïìåßò (36529274880 bytes) ôï C
õðïëïãßæåôáé ùò 71346240/(255*63)=4441 (ãéá ðáñÜäåéãìá ÷ñçóéìïðïéþíôáò
Ýíá ðñüãñáììá óáí ôï bc), êáé ç ðáñÜìåôñïò åêêßíçóçò åßíáé
hdc=4441,255,63. Ðþò îÝñïõìå ôçí óùóôÞ ÷ùñçôéêüôçôá; Ãéá ðáñÜäåéãìá,
# hdparm -g /dev/hdc | grep sectors
geometry = 4441/255/63, sectors = 71346240, start = 0
# hdparm -i /dev/hdc | grep LBAsects
CurCHS=16383/16/63, CurSects=16514064, LBA=yes, LBAsects=71346240
äßíåé äýï ôñüðïõò íá âñïýìå ôïí óõíïëéêü áñéèìü ôïìÝùí 71346240. Ï
ðõñÞíáò ìáò äßíåé
# dmesg | grep hdc
...
hdc: Maxtor 93652U8, 34837MB w/2048kB Cache, CHS=70780/16/63
hdc: [PTBL] [4441/255/63] hdc1 hdc2 hdc3! hdc4 < hdc5 > ...
ðïõ ìáò ëÝåé ãéá (ôïõëÜ÷éóôïí) 34837*2048=71346176 êáé ãéá
(ôïõëÜ÷éóôïí) 70780*16*63=71346240 ôïìåßò. Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç, ç
äåýôåñç ôéìÞ óõìâáßíåé íá åßíáé óùóôÞ, áëëÜ ãåíéêÜ êáé ïé äýï ìðïñïýí
íá óôñïããõëïðïéçèïõí ðñïò ôá êÜôù. Áõôüò åßíáé Ýíáò êáëüò ôñüðïò íá
ðñïóåããßóïõìå ôï ìÝãåèïò ôïõ äßóêïõ üôáí ôï hdparm äåí åßíáé
äéáèÝóéìï. ÐïôÝ ìçí äßíåôáé ðïëý ìåãÜëç ôéìÞ ãéá ôï [4mcyls[24m! Óôçí
ðåñßðôùóç ôùí SCSI äßóêùí ï áêñéâÞò áñéèìüò ôùí ôïìÝùí äßíåôáé êáôÜ
ôçí åêêßíçóç:
SCSI device sda: hdwr sector= 512 bytes. Sectors= 17755792 [8669 MB] [8.7 GB]
(êáé ôá MB, GB åßíáé óôñïããõëïðïéçìÝíá, ü÷é ðñïò ôá êÜôù, êáé
`äõáäéêÜ').
[1m10. ËåðôïìÝñåéåò[0m
[1m10.1. IDE - ïé åðôÜ ãåùìåôñßåò[0m
Ï IDE ïäçãüò Ý÷åé ðÝíôå ðçãÝò ðëçñïöïñéþí ãéá ôç ãåùìåôñßá. Ç ðñþôç
(G_user) åßíáé áõôÞ ðïõ äçëþíåôáé áðü ôïí ÷ñÞóôç óôç ãñáììÞ åíôïëþí.
Ç äåýôåñç (G_bios) åßíáé ï ðßíáêáò ðáñáìÝôñùí äßóêùí ôïõ BIOS (Fixed
Disk Parameter Table) (ãéá ôïí ðñþôï êáé äåýôåñï äßóêï ìüíï) ðïõ
äéáâÜæåôáé êáôÜ ôçí åêêßíçóç ôïõ óõóôÞìáôïò, ðñéí ôçí áëëáãÞ óå
ëåéôïõñãßá 32-bit. Ç ôñßôç (G_phys) êáé ôÝôáñôç (G_log) åðéóôñÝöïíôáé
áðü ôïí åëåãêôÞ IDE ùò áðÜíôçóç óôçí åíôïëÞ IDENTIFY - åßíáé ç
`öõóéêÞ' êáé `ôñÝ÷ïõóá ëïãéêÞ' ãåùìåôñßá áíôßóôïé÷á.
Áðü ôçí Üëëç, ï ïäçãüò ÷ñåéÜæåôáé äýï ôéìÝò ãéá ôç ãåùìåôñßá: áðü ôç
ìßá ôçí G_fdisk, ðïõ åðéóôñÝöåôáé áðü ôï HDIO_GETGEO ioctl, êáé áðü
ôçí Üëëç ôçí G_used, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôï ðñáãìáôéêü I/O. Êáé ïé
äýï ÷ñçóéìïðïéïýí ôï G_user åÜí Ý÷åé äïèåß, ôï G_bios üôáí áõôÝò ïé
ðëçñïöïñßåò åßíáé äéáèÝóéìåò óýìöùíá ìå ôï CMOS, Þ ôï G_phys áí êáíÝíá
áðü ôá ðñïçãïýìåíá äåí åßíáé äéáèÝóéìï. ÅÜí ôï G_log öáßíåôáé ëïãéêü
ôüôå ôï G_used ñõèìßæåôáé óå áõôü. ÄéáöïñåôéêÜ, áí ôï G_used äåí åßíáé
óùóôü êáé ôï G_phys öáßíåôáé ëïãéêü ÷ñçóéìïðïéåßôáé ôï G_phys ãéá íá
ñõèìéóôåß ôï G_used. `Ëïãéêü' óçìáßíåé üôé ï áñéèìüò ôùí êåöáëþí
åßíáé 1-16.
Ìå Üëëá ëüãéá: ç ãñáììÞ åíôïëþí õðåñâáßíåé ôï BIOS, êáé èá êáèïñßóåé
ôß èá äåé ôï fdisk, áëëÜ áí êáèïñßæåé ôçí ìåôáöñáæüìåíç ãåùìåôñßá (ìå
ðáñáðÜíù áðü 16 êåöáëÝò), ãéá ôï É/Ï ôïõ ðõñÞíá èá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ïé
ôéìÝò ôçò åíôïëÞò IDENTIFY.
Óçìåéþóôå üôé ôï G_bios åßíáé áñêåôÜ áíáîéüðéóôï: ãéá óõóôÞìáôá ðïõ
îåêéíÜíå ìå SCSI ï ðñþôïò êáé äåýôåñïò äßóêïò ìðïñïýí íá åßíáé SCSI
êáé ç ãåùìåôñßá ðïõ áíáöÝñåé ôï BIOS ãéá sda ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß
áðü ôïí ðõñÞíá ãéá ôá hda. Åðßóçò, ïé äßóêïé ðïõ äåí áíáöÝñïíôáé óôï
setup ôïõ BIOS äåí âëÝðïíôáé áðü ôï BIOS. Áõôü óçìáßíåé üôé, ð.÷., óå
Ýíá óýóôçìá ìå IDE äßóêïõò ìüíï, áí ôï hdb äå äïèåß óôï BIOS setup, ç
ãåùìåôñßá ðïõ áíáöÝñåôáé áðü ôï BIOS ãéá ôïí ðñþôï êáé äåýôåñï äßóêï
èá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôá hda êáé hdc.
[1m10.2. SCSI ëåðôïìÝñåéåò[0m
Óôçí ðåñßðôùóç ôïõ SCSI ôá ðñÜãìáôá åßíáé ëßãï äéáöïñåôéêÜ, áöïý ïé
SCSI åíôïëÝò Þäç ÷ñçóéìïðïéïýí ëïãéêïýò áñéèìïýò, þóôå ç `ãåùìåôñßá'
åßíáé ôåëåßùò Üó÷åôç áðü ôï É/Ï. Ðáñüëá áõôÜ, ï ðßíáêáò êáôáôìÞóåùí
åßíáé ßäéïò, êáé Ýôóé ôï fdisk ðñÝðåé íá âñåé ôç ãåùìåôñßá, åíþ
÷ñçóéìïðïéåß êáé ôï HDIO_GETGEO. Áêüìç, ôï fdisk äåí äéá÷ùñßæåé ìåôáîý
ôùí IDE êáé SCSI äßóêùí. ¼ðùò èá äåßôå áðü ôçí ðáñáêÜôù ðåñéãñáöÞ, ïé
äéÜöïñïé ïäçãïß ÷ñçóéìïðïéïýí ï êáèÝíáò êÜðùò äéáöïñåôéêÞ ãåùìåôñßá.
ÁñêåôÜ ìðåñäåìÝíç êáôÜóôáóç.
Áí äåí ÷ñçóéìïðïéåßôå ôï DOS, ôüôå áðïöýãåôå üëåò ôéò ñýèìéóçò ôùí
ìåôáöñÜóåùí, ÷ñçóéìïðïéåßóôå 64 êåöáëÝò, 32 ôïìåßò/ß÷íïò (ãéá Ýíá
âïëéêü 1 MiB áíÜ êýëéíäñï), áí åßíáé äõíáôüí, þóôå íá ìçí Ý÷åôå
ðñïâëÞìáôá üôáí ìåôáöÝñåôå ôïí äßóêï áðü ôïí Ýíáí åëåãêôÞ óôïí Üëëï.
Ìåñéêïß SCSI ïäçãïß (aha152x, pas16, ppa, qlogicfas, qlogicisp) ãéá íá
äéáôçñÞóïõí óõìâáôüôçôá ìå ôï DOS äå èá óáò åðéôñÝøïõí íá
÷ñçóéìïðïéÞóåôå ðÜíù áðü 8 GiB áêüìá êáé óå óýóôçìá ìå ìüíï Linux.
Áõôü åßíáé bug.
Ðïéá åßíáé ç ðñáãìáôéêÞ ãåùìåôñßá; Ç åõêïëüôåñç áðÜíôçóç åßíáé üôé äåí
õðÜñ÷åé. Áêüìá êé áí õðÞñ÷å, äå èÝëåôå íá ôçí îÝñåôå êáé óßãïõñá ÐÏÔÅ
äå èá ðåßôå óôï fdisk Þ ôï LILO Þ ôïí ðõñÞíá ðïéá åßíáé. Åßíáé êáèáñÜ
ìåôáîý ôïõ SCSI åëåãêôÞ êáé ôïõ äßóêïõ. Íá ôï åðáíáëÜâù: ìüíï êÜðïéïò
áíüçôïò ëÝåé óôá fdisk/LILO/kernel ôçí ðñáãìáôéêÞ ãåùìåôñßá åíüò SCSI
äßóêïõ.
ÁëëÜ áí åßóôå ðåñßåñãïé êáé åðéìÝíåôå ìðïñåßôå íá ñùôÞóåôå ôïí äßóêï.
ÕðÜñ÷åé ç óçìáíôéêÞ åíôïëÞ READ CAPACITY ðïõ èá äþóåé ôï ìÝãåèïò ôïõ
äßóêïõ êáé õðÜñ÷åé êáé ç MODE SENSE åíôïëÞ ðïõ óôç óåëßäá Rigid Disk
Drive Geometry (04) äßíåé ôïí áñéèìü ôùí êåöáëþí êáé ôùí êõëßíäñùí
(áõôÜ äå ìðïñïýí íá áëëÜîïõí) êáé óôç óåëßäá Format (03) äßíåé ôïí
áñéèìü ôùí bytes áíÜ ôïìÝá êáé ôïìÝùí áíÜ ß÷íïò. Ôï ôåëåõôáßï íïýìåñï
äåí åßíáé óôáèåñü, áöïý ï áñéèìüò ôïìÝùí/ß÷íïò åîáñôÜôáé áðü ôçí
ðåñéï÷Þ ôïõ äßóêïõ: óôï åîùôåñéêü ôïõ äßóêïõ õðÜñ÷ïõí ðåñéóóüôåñïé
ôïìåßò/ß÷íïò. Ôï ðñüãñáììá scsiinfo óôï Linux èá óáò äþóåé áõôÝò ôéò
ðëçñïöïñßåò. ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò ëåðôïìÝñåéåò êáé åðéðëïêÝò êáé åßíáé
îåêÜèáñï üôé êáíåßò (ïýôå êáé ôï ßäéï ôï ëåéôïõñãéêü) äå èÝëåé íá
îÝñåé. Áêüìç, åöüóïí ìáò åíäéáöÝñåé ôï fdisk êáé ôï LILO, ç óõíÞèåéò
áðáíôÞóåéò åßíáé ôïõ ôýðïõ C/H/S=4476/27/171 - ôéìÝò ðïõ äå ìðïñïýí íá
÷ñçóéìïðïéçèïýí áðü ôï fdisk áöïý ï ðßíáêáò êáôáôìÞóåùí ÷ñçóéìïðïéåß
10/8/6 bits ãéá ôá C/H/S.
Êáé ôüôå áðü ðïõ ôï HDIO_GETGEO âñßóêåé ôéò ðëçñïöïñßåò; Áðü ôïí
åëåãêôÞ SCSI Þ êÜíïíôáò ìéá åêôßìçóç. Ìåñéêïß ïäçãïß íïìßæïõí üôé
èÝëïõìå ôçí ðñáãìáôéêÞ ãåùìåôñßá áëëÜ, öõóéêÜ, èÝëïõìå ìüíï ü,ôé ôï
DOS Þ ôï fdisk ôïõ OS/2 (Þ ôï AFDISK ôçò Adaptec, êëð) ÷ñçóéìïðïéïýí.
Óçìåéþóôå üôé ôï fdisk ôïõ linux ÷ñåéÜæåôáé ôïí áñéèìü êåöáëþí êáé
ôïìÝùí/ß÷íïò Ç êáé S ãéá íá ìåôáôñÝøåé LBA íïýìåñá óå c/h/s áëëÜ ï
áñéèìüò ôùí êõëßíäñùí C äåí ÷ñåéÜæåôáé. Ìåñéêïß ïäçãïß ÷ñçóéìïðïéïýí
(C,H,S) = (1023,255,63) ãéá íá äåßîïõí üôé ç ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ äßóêïõ
åßíáé ôïõëÜ÷éóôïí 1023*255*63 sectors. Áõôü åßíáé áôõ÷Ýò, áöïý äåí
ìáò äßíåé ôï ðñáãìáôéêü ìÝãåèïò êáé èá ðåñéïñßóåé ôá ðåñéóóüôåñá fdisk
óå ðåñßðïõ 8 GiB - Ýíáò áñêåôÜ óïâáñüò ðåñéïñéóìüò.
Óôçí ðåñéãñáöÞ ðáñáêÜôù, ôï Ì äçëþíåé ôçí óõíïëéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ
äßóêïõ êáé C, H, S ï áñéèìüò ôùí êõëßíäñùí, êåöáëþí êáé ôïìåßò/ß÷íïò.
Áñêïýí ôá H, S áí ÷ñçóéìïðïéÞóïõìå ôï C ùò M / (H*S).
ÊáôÜ óýìâáóç, H=64, S=32.
[1maha1740, dtc, g_NCR5380, t128, wd7000:[0m
H=64, S=32.
[1maha152x, pas16, ppa, qlogicfas, qlogicisp:[0m
H=64, S=32 åêôüò åÜí C > 1024, ïðüôå H=255, S=63, C = min(1023,
M/(H*S)). (Ôï C óõìðôýóóåôáé êáé ôï H*S*C äåí åßíáé ðñïóÝããéóç
ôïõ M. Áõôü èá ìðåñäÝøåé ôéò ðåñéóóüôåñåò åêäüóåéò ôïõ fdisk.)
Ôï ppa.c ÷ñçóéìïðïéåß M+1 áíôß ôïõ M êáé ëÝåé üôé áõôü åßíáé
ëüãù åíüò bug óôï sd.c, üðïõ ôï M åßíáé åêôüò êáôÜ 1.
[1madvansys:[0m
H=64, S=32 åêôüò áí C > 1024 êáé áêüìç ç åðéëïãÞ `> 1 GB' ôïõ
BIOS åßíáé åíåñãïðïéçìÝíç, ïðüôå H=255, S=63.
[1maha1542:[0m
ÑùôÞóôå ôïí åëåãêôÞ ðïéá áðü ôéò äõï ìåôáöñÜóåéò ÷ñçóéìïðïéåß
êáé ÷ñçóéìïðïéÞóôå åßôå H=255, S=63 Þ H=64, S=32. Óôçí ðñþôç
ðåñßðôùóç èá äåßôå êáôÜ ôçí åêêßíçóç "aha1542.c: Using extended
bios translation".
[1maic7xxx:[0m
H=64, S=32 åêôüò áí C > 1024, êáé åßôå ç åðéëïãÞ "extended" êáôÜ
ôçí åêêßíçóç äßíåôáé Þ ôï `extended' bit ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôá
SEEPROM Þ BIOS, ïðüôå H=255, S=63. Óôï Linux 2.0.36 áõôÞ ç
ìåôÜöñáóç ðÜíôá ÷ñçóéìïðïéåßôáé áí äå âñåèåß SEEPROM, áëëÜ óôï
Linux 2.2.6 áí äå âñåèåß SEEPROM Þ ìåôÜöñáóç ÷ñçóéìïðïéåßôáé áí
ï ÷ñÞóôçò ôï åðéèõìåß, ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôçí ðáñÜìåôñï åêêßíçóçò
(áí âñåèåß SEEPROM, ç ðáñÜìåôñïò áãíïåßôáé). Áõôü óçìáßíåé üôé
ôï setup ðïõ äïõëåýåé óôï 2.0.36 ìðïñåß íá ìçí åêêéíÞóåé óôï
2.2.6 (êáé íá áðáéôåß ôçí åðéëïãÞ `linear' óôï LILO, Þ ôçí
ðáñÜìåôñï `aic7xxx=extended' óôïí ðõñÞíá).
[1mbuslogic:[0m
H=64, S=32 åêôüò åÜí C >= 1024, êáé ç extended ìåôÜöñáóç
åíåñãïðïéÞèçêå óôïí åëåãêôÞ, ïðüôå áí M < 2^22 ôüôå H=128, S=32;
áëëéþò H=255, S=63. ¼ìùò, áöïý ãßíåé áõôÞ ç åðéëïãÞ ãéá
(C,H,S), ï ðßíáêáò êáôáôìÞóåùí äéáâÜæåôáé êáé áí ãéá ôéò ôñåéò
ðéèáíüôçôåò (H,S) = (64,32), (128,32), (255,63) ç ôéìÞ
ôåëéêüH=H-1 âñåèåß, åêåßíï ôï æåõãÜñé (H,S) ÷ñçóéìïðïéåßôáé, êáé
ôï ìÞíõìá "Adopting Geometry from Partition Table" ôõðþíåôáé
êáôÜ ôçí åêêßíçóç.
[1mfdomain:[0m
Âñåßôå ôç ãåùìåôñßá óôéò ðáñáìÝôñïõò äßóêùí ôïõ BIOS, Þ äéáâÜóôå
ôïí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí êáé ÷ñçóéìïðïéÞóôå H=ôåëåõôáßïH+1,
S=ôåëåõôáßïS ãéá ôçí ðñþôç êáôÜôìçóç, åöüóïí åßíáé Üäåéá, Þ
÷ñçóéìïðïéÞóôå H=64, S=32 ãéá M < 2^21 (1 GiB), H=128, S=63 ãéá
M < 63*2^17 (3.9 GiB) êáé H=255, S=63 äéáöïñåôéêÜ.
[1min2000:[0m
×ñçóéìïðïéÞóôå ôï ðñþôï áðü ôá (H,S) = (64,32), (64,63),
(128,63), (255,63) ðïõ èá äþóåé C <= 1024. Óôçí ôåëåõôáßá
ðåñßðôùóç, êüöôå ôï C óå 1023.
[1mseagate:[0m
ÄéáâÜóôå ôá C,H,S áðü ôïí äßóêï. ÅÜí ôï C Þ S åßíáé ðïëý
ìåãÜëï, ôüôå âÜëôå S=17, H=2 êáé äéðëáóéÜóôå ôï H ìÝ÷ñé C <=
1024. Áõôü óçìáßíåé üôé ôï H èá åßíáé 0 áí M > 128*1024*17 (1.1
GiB). Áõôü åßíáé bug.
[1multrastor and u14_34f:[0m
¸íá áðü ôá ôñßá (H,S) = (16,63), (64,32), (64,63)
÷ñçóéìïðïéåßôáé, áíÜëïãï ìå ôïí ôñüðï ëåéôïõñãßáò ôïõ åëåãêôÞ.
Áí ï ïäçãüò äåí äßíåé ôç ãåùìåôñßá, ìáíôåýïõìå ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôïí
ðßíáêá êáôáôìÞóåùí Þ ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôçí óõíïëéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá.
ÊïéôÜîôå ôïí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí. Åöüóïí, êáôÜ óýìâáóç, ïé êáôáôìÞóåéò
ôåëåéþíïõí óå üñéï êõëßíäñïõò, ìðïñïýìå, ìå äåäïìÝíï üôé üñéï =
(ôåëéêüC,ôåëéêüH,ôåëéêüS) ãéá ïðïéáäÞðïôå êáôÜôìçóç, áðëÜ âÜæïõìå H =
ôåëéêüH+1 êáé S = ôåëéêüS. (Èõìçèåßôå üôé ïé ôïìåßò ìåôñéïýíôáé áðü
ôï 1.) Ìå ðåñéóóüôåñåò ëåðôïìÝñåéåò, ãßíïíôáé ôá ðáñáêÜôù. Áí äåí
õðÜñ÷åé åëåýèåñç êáôÜôìçóç, äéáëÝãïõìå ôçí êáôÜôìçóç ìå ôï ìåãáëýôåñï
áñ÷éêüC. Ãéá áõôÞ ôçí êáôÜôìçóç, êïéôÜìå ôï ôåëéêü+1, õðïëïãéóìÝíï
ðñïóèÝôïíôáò ôá áñ÷Þ êáé ìÞêïò êáé õðïèÝôïíôáò üôé ç êáôÜôìçóç
ôåëåéþíåé óå üñéï êõëßíäñïõ. Áí êáé ïé äõï ôéìÝò óõìöùíïýí Þ áí
ôåëéêüC = 1023 êáé áñ÷Þ+ìÞêïò åßíáé áêÝñáéï ðïëëáðëÜóéï ôïõ
(ôåëéêüH+1)*ôåëéêüS, ôüôå õðïèÝôïõìå üôé ç êáôÜôìçóç åßíáé üíôùò
åõèõãñáììéóìÝíç ìå ôï üñéï ôïõ êõëßíäñïõ, êáé âÜæïõìå H = ôåëéêüH+1
êáé S = ôåëéêüS. Áí áõôü áðïôý÷åé, åßôå åðåéäÞ äåí õðÜñ÷ïõí
êáôáôìÞóåéò, åßôå åðåéäÞ Ý÷ïõí ðåñßåñãåò ôéìÝò, ôüôå êïéôÜìå ðÜëé ìüíï
ôç ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ äßóêïõ Ì. Áëãüñéèìïò: âÜæïõìå H = M/(62*1024)
(óôñïããõëïðïéçìÝíï êáôÜ ðÜíù), S = M/(1024*H) (óôñïããõëïðïéçìÝíï
ðÜíù), C = M/(H*S) (óôñïããõëïðïßçóç êÜôù). Áõôü Ý÷åé ôï áðïôÝëåóìá íá
Ý÷ïõìå ôá (C,H,S) ìå ôï C ôï ðïëý 1024 êáé ôï S ôï ðïëý 62.
[1m11. Ôï üñéï ôïõ Linux ÉDE ôùí 8 GiB[0m
O Linux IDE ïäçãüò ðáßñíåé ôç ãåùìåôñßá êáé ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ äßóêïõ
(êáé Üëëá ðïëëÜ) ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôçí êëÞóç ATA IDENTIFY. ÌÝ÷ñé
ðñüóöáôá, ï ïäçãüò äå èá ðßóôåõå ôçí åðéóôñåöüìåíç ôéìÞ ôçò lba
÷ùñçôéêüôçôáò (lba_capacity), áí Þôáí ðÜíù áðü 10% áðü ôçí
õðïëïãéæüìåíç ìå C*H*S. Ðáñüëá áõôÜ, ïé êáôáóêåõáóôÝò, óå ìåãÜëïõò IDE
äßóêïõò (ìå ðåñéóóüôåñïõò áðü 16514064 ôïìåßò) åðéóôñÝöïõí ôá C=16383,
H=16, S=63, ãéá Ýíá óýíïëï 16514064 ôïìÝùí (7.8 GB), áíåîáñôÞôùò ôïõ
ðñáãìáôéêïý ôïõò ìåãÝèïõò, áëëÜ äßíïõí ôçí ðñáãìáôéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá ùò
lba.
Ïé ðñüóöáôïé ðõñÞíåò (2.0.34, 2.1.90) ôï îÝñïõí áõôü êáé ôï
äéïñèþíïõí. Áí Ý÷åôå ðáëáéüôåñï ðõñÞíá êáé äå èÝëåôå íá
áíáâáèìéóôåßôå, êáé ï ðõñÞíáò âëÝðåé ìüíï 8 GiB óå Ýíáí ðïëý
ìåãáëýôåñï äßóêï, äïêéìÜóôå íá áëëÜîåôå ôç ñïõôßíá lba_capacity_is_ok
óôï /usr/src/linux/drivers/block/ide.c óå êÜôé óáí
static int lba_capacity_is_ok (struct hd_driveid *id) {
id->cyls = id->lba_capacity / (id->heads * id->sectors);
return 1;
}
Ãéá ìéá ðéï ðñïóåêôéêÞ äéüñèùóç äåßôå ôï 2.1.90.
[1m11.1. BIOS åðéðëïêÝò[0m
¼ðùò ìüëéò áíÝöåñá, ïé ìåãÜëïé äßóêïé åðéóôñÝöïõí C=16383, H=16, S=63
áíåîÜñôçôá áðü ôï ðñáãìáôéêü ôïõò ìÝãåèïò, åíþ ôï ðñáãìáôéêü ìÝãåèïò
åðéóôñÝöåôáé ùò LBAcapacity. ÌåñéêÜ BIOS äåí ôï áíáãíùñßæïõí áõôü êáé
ìåôáöñÜæïõí ôï 16383/16/63 óå êÜôé ìå ëéãüôåñïõò êõëßíäñïõò êáé
ðåñéóóüôåñåò êåöáëÝò, ð.÷. 1024/255/63 Þ 1027/255/63. ¸ôóé, ï ðõñÞíáò
äå ìðïñåß íá áíáãíùñßóåé ôç ãåùìåôñßá 16383/16/63, áëëÜ êáé ôéò
ìðåñäåìÝíåò åêäüóåéò ôçò ôïõ BIOS. Áðü ôïí ðõñÞíá 2.2.2 üëá áõôÜ
äéïñèþèçêáí (÷ñçóéìïðïéþíôáò ôá Ç êáé S ôïõ BIOS êáé õðïëïãßæïíôáò ôï
C = ÷ùñçôéêüôçôá/(H*S)). ÓõíÞèùò ôï ðñüâëçìá ëýíåôáé ìå ôï íá
ñõèìéóôåß ï äßóêïò ùò Normal óôï BIOS (Þ áêüìç êáëýôåñï ùò None, ÷ùñßò
íá áíáöåñèåß êáèüëïõ óôï BIOS). Áí áõôü äåí åßíáé äõíáôü åðåéäÞ ðñÝðåé
íá åêêéíÞóåôå áðü áõôüí Þ ÷ñçóéìïðïéåßôå DOS/Windows êáé ç áíáâÜèìéóç
óå 2.2.2 Þ ìåãáëýôåñç Ýêäïóç äå ãßíåôáé, ÷ñçóéìïðïéÞóôå ðáñáìÝôñïõò
åêêßíçóçò óôïí ðõñÞíá.
ÅÜí ôï BIOS áíáöÝñåé 16320/16/63, ôüôå áõôü ãßíåôáé óõíÞ8ùò ãéá íá
Ý÷ïõìå 1024/255/63 ìåôÜ ôç ìåôÜöñáóç.
ÕðÜñ÷åé Ýíá áêüìá ðñüâëçìá. Áí ï äßóêïò åß÷å ÷ùñéóôåß óå êáôáôìÞóåéò
ðñéí ôçí ìåôÜöñáóç, ôüôå ï ðõñÞíáò ìðïñåß êáôÜ ôçí åêêßíçóç íá äåé ôç
ãåùìåôñßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôïí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí êáé íá áíáöÝñåé
hda: [PTBL] [1027/255/63]. Áõôü åßíáé êáêü êáèüôé ï äßóêïò åßíáé ôþñá
ìüíï 8.4GB. Áõôü äéïñèþèçêå óôïí 2.3.21. ÎáíÜ, ðáñÜìåôñïé åêêßíçóçò
óôïí ðõñÞíá èá âïçèÞóïõí.
[1m11.2. Âñá÷õêõêëùôÞñåò ãéá åðéëïãÞ áñéèìïý êåöáëþí[0m
Ðïëëïß äßóêïé Ý÷ïõí âñá÷õêõêëùôÞñåò (jumpers) ðïõ åðéôñÝðïõí íá
åðéëÝîåôå ìåôáîý ãåùìåôñßá 15 Þ 16 êåöáëþí. Ïé óõíÞèåéò ñõèìßóåéò èá
óáò äþóïõí 16 êåöáëÝò. ÌåñéêÝò öïñÝò êáé ïé äõï ãåùìåôñßåò äßíïõí ôïí
ßäéï áñéèìü ôïìÝùí, ìåñéêÝò öïñÝò ìå 15 êåöáëÝò äßíïíôáé ëéãüôåñïé
ôïìåßò. ÕðÜñ÷åé Ýíáò êáëüò ëüãïò ãéá áõôÞ ôçí åðéëïãÞ: ï Petri
Kaukasoina ãñÜöåé: `¸íáò 10.1 Gig IBM Deskstar 16 GP (IBM-DTTA-351010)
Þôáí ñõèìéóìÝíïò ãéá 16 êåöáëÝò áëëÜ óôï ðáëéü PC (ìå AMI BIOS) äåí
åêêéíïýóå êáé Ýðñåðå íá ôï ñõèìßóù óå 15 êåöáëÝò. Ôï hdparm -i ëÝåé
üôé RawCHS=16383/15/63 êáé LBAsects=19807200. ×ñçóéìïðïéþ 20960/15/63
ãéá íá Ý÷ù ôç ìÝãéóôç ÷ùñçôéêüôçôá.' Ç ãåùìåôñßá 16383/15/63 äåí
áíáãíùñßæåôáé áðü ôïí ðõñÞíá, ïðüôå ÷ñåéÜæïíôáé ðáñÜìåôñïé åêêßíçóçò.
Ãéá ôéò ñõèìßóåéò äåßôå
http://www.storage.ibm.com/techsup/hddtech/hddtech.htm.
[1m11.3. Âñá÷õêõêëùôÞñåò ðïõ ìåéþíïõí ôç óõíïëéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá[0m
Ðïëëïß äßóêïé Ý÷ïõí âñá÷õêõêëùôÞñåò ðïõ êÜíïõí ôïí äßóêï íá öáßíåôáé
ìéêñüôåñïò. ÁñêåôÜ áíüçôï, êáé ìÜëëïí êáíÝíáò ÷ñÞóôçò ôïõ Linux äå èá
èÝëåé íá ôï ÷ñçóéìïðïéÞóåé, áëëÜ ìåñéêÜ BIOS êïëëÜíå ìå ìåãÜëïõò
äßóêïõò. Ç óõíÞèçò ëýóç åßíáé íá êñáôÞóåôå ôïí äßóêï Ýîù áðü ôï BIOS.
ÁëëÜ áõôü ãßíåôáé ìüíï áí äåí åßíáé ï äßóêïò åêêßíçóçò.
Ôï ðñþôï óïâáñü üñéï Þôáí ôùí 4096 êõëßíäñùí (äçëáäÞ, 16 êåöáëÝò êáé
63ôïìåßò/ß÷íïò, 2.11GB). Ãéá ðáñÜäåéãìá, Ýíáò Fujitsu MPB3032ATU 3.24
GB äßóêïò Ý÷åé ãåùìåôñßá 6704/15/63, áëëÜ ìðïñåß íá åìöáíéóôåß ùò
4092/16/63, êáé ìåôÜ áíáöÝñåé LBA ÷ùñçôéêüôçôá 4124736 ôïìåßò, þóôå ôï
ëåéôïõñãéêü óýóôçìá íá ìðïñåß íá ìáíôÝøåé üôé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá
åßíáé ìåãáëýôåñïò. Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç (ìå Ýíá BIOS ðïõ êïëëÜåé üôáí
äåé ðüóï ìåãÜëïò åßíáé ï äßóêïò óôçí ðñáãìáôéêüôçôá þóôå íá ÷ñåéÜæåôáé
ï ðåñéïñéóìüò) ÷ñåéÜæïíôáé ðáñÜìåôñïé åêêßíçóçò ãéá íá ðåßôå óôï Linux
ôï ìÝãåèïò ôïõ äßóêïõ.
Ïé ðåñéóóüôåñïé äßóêïé ìðïñïýí íá åìöáíéóôïýí ùò äßóêïé 2GB êáé ìåôÜ
íá áíáöÝñïõí ôçí êïììÝíç ãåùìåôñßá ùò 4092/16/63 Þ 4096/16/63, áëëÜ
áêüìá áíáöÝñïõí ôçí ðëÞñç LBA ÷ùñçôéêüôçôá. ÔÝôïéïé äßóêïé äïõëåýïõí
óùóôÜ êáé áíáöÝñïõí ôçí ðëÞñç ÷ùñçôéêüôçôá óôï Linux, Üó÷åôá ìå ôéò
èÝóåéò ôùí âñá÷õêõêëùôÞñùí.
¸íá ðéï ðñüóöáôï üñéï åßíáé ``ôï üñéï ôùí 33.8 GB''. ÐõñÞíåò
ðáëáéüôåñïé áðü ôïí 2.3.21 ÷ñåéÜæïíôáé patch ãéá íá ìðïñÝóïõí íá
÷ñçóéìïðïéÞóïõí ìåãáëýôåñïõò IDE äßóêïõò áðü 33.8GB. Ìåñéêïß
ìåãáëýôåñïé äßóêïé ìðïñïýí íá ñõèìéóôïýí ìå âñá÷õêõêëùôÞñåò þóôå íá
åìöáíßæïíôáé ùò 33.8 GB. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ï IBM Deskstar 37.5 GB
(DPTA-353750) ìðïñåß íá ñõèìéóôåß þóôå íá åìöáíßæåôáé ùò 33.8 GB, êáé
ìåôÜ áíáöÝñåé ãåùìåôñßá 16383/16/63 üðùò üëïé ïé ìåãÜëïé äßóêïé, áëëÜ
LBA ÷ùñçôéêüôçôá 66055248 (áíôßóôïé÷á ìå 65531/16/63 Þ 4111/255/63)).
Áõôïß, üôáí ñõèìéóôïýí ùò 33.8GB, ÷ñåéÜæïíôáé ðáñáìÝôñïõò ãéá ðëÞñç
÷ùñçôéêüôçôá óôï Linux. Äåßôå ôï the BIOS 33.8 GB limit.
[1m12. Ôï üñéï ôùí 65535 êõëßíäñùí óôï linux[0m
Ôï HDIO_GETGEO ioctl åðéóôñÝöåé ôïí áñéèìü ôùí êõëßíäñùí óå ôýðï
short. Áõôü óçìáßíåé üôé áí Ý÷ôå ðÜíù áðü 65535 êõëßíäñïõò, ï áñéèìüò
ðåñéêüðôåôáé êáé (ãéá Ýíá ôõðéêü SCSI äßóêï ìå 1 MiB áíÜ êýëéíäñï)
Ýíáò äßóêïò 80 GiB èá öáßíåôáé ùò 16 GiB. Åöüóïí áíáãíùñéóèåß áõôü ôï
ðñüâëçìá, áðïöåýãåôáé åýêïëá.
[1m12.1. IDE ðñïâëÞìáôá ìå äßóêïõò 34+ GB[0m
Äßóêïé ìåãáëýôåñïé ôùí 33.8 GB äå äïõëåýïõí ìå ðõñÞíåò ðáëáéüôåñïõò
ôïõ 2.3.21. Ïé ëåðôïìÝñåéåò åßíáé: ÕðïèÝóôå üôé áãïñÜóáôå Ýíá íÝï
IBM-DPTA-373420 äßóêï ìå ÷ùñçôéêüôçôá 66835440 ôïìåßò (34.2 GB).
ÐõñÞíåò ðáëáéüôåñïé ôïõ 2.3.21 èá óáò ðïýíå üôé ôï ìÝãåèïò ôïõ äßóêïõ
åßíáé 769*16*63 = 775152 ôïìåßò (0.4 GB), ðïõ åßíáé ëßãï
áðïãïçôåõôéêü. Êáé äßíïíôáò ôéò ðáñáìÝôñïõò hdc=4160,255,63 äå âïçèÜåé
êáèüëïõ - áðëÜ áãíïïýíôáé. Ôß óõìâáßíåé; Ç ñïõôßíá idedisk_setup()
âñßóêåé ôç ãåùìåôñßá ðïõ áíáöÝñåé ï äßóêïò (ðïõ åßíáé 16383/16/63) êáé
ðáñáêÜìðôåé ü,ôé äßíåé ï ÷ñÞóôçò óôç ãñáììÞ åíôïëþí, þóôå ôá äåäïìÝíá
ôïõ ÷ñÞóôç íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìüíï ãéá ôç ãåùìåôñßá ôïõ BIOS. Ç
ñïõôßíá current_capacity() Þ idedisk_capacity() õðïëïãßæåé ôïí áñéèìü
êõëßíäñùí ùò 66835440/(16*63)=66305, áëëÜ áöïý áðïèçêåýåôáé óå short
áñéèìü, ãßíåôáé 769. Åöüóïí ç lba_capacity_is_ok() êáôÝóôñåøå ôï
id->cyls, êÜèå åðüìåíç êëÞóç óå áõôü èá åßíáé ëÜèïò êáé ï äßóêïò èá
ãßíåé 769*16*63. Ãéá ðïëëïýò ðõñÞíåò õðÜñ÷åé patch. Ãéá ôïí 2.0.38
ìðïñåß íá âñåèåß óôï ftp.kernel.org. Ãéá ôïí 2.2.12 åßíáé óôï
www.uwsg.indiana.edu. Ïé 2.2.14pre ðõñÞíåò õðïóôçñßæïõí áõôïýò ôïõò
äßóêïõò. Óôïõò 2.3.* ðõñÞíåò, õðÜñ÷åé õðïóôÞñéîç áðü ôïí 2.3.21.
ÐÜíôùò, ôï ðñüâëçìá ìðïñåß íá `ëõèåß' ``÷ñçóéìïðïéþíôáò ôïõò
âñá÷õêõêëùôÞñåò'' ãéá íá êïðåß ôï ìÝãåèïò óå 33.8 GB. Óå ðïëëÝò
ðåñéðôþóåéò ìéá ``áíáâÜèìéóç ôïõ BIOS'' èá ÷ñåéáóôåß áí èÝëåôå íá
åêêéíÞóåôå ôï óýóôçìá áðü áõôü ôï äßóêï.
[1m13. ÅêôåôáìÝíåò êáé ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò[0m
``ÐáñáðÜíù,'' åßäáìå üôé ôç äïìÞ ôïõ MBR (ôïìÝáò 0): êþäéêáò ôïõ
öïñôùôÞ áêïëïõèïýìåíïò áðü 4 åããñáöÝò êáôáôìÞóåùí 16 byte ç êÜèå ìßá,
áêïëïõèïýìåíï áðü ôï AA55 áðïôýðùìá. ÊáôáôìÞóåéò ôýðïõ 5 Þ F Þ 85
(äåêáåîáäéêü) Ý÷ïõí åéäéêÞ óçìáóßá: ðåñéãñÜöïõí [4måêôåôáìÝíåò[0m
êáôáôìÞóåéò: êïììÜôéá ôïõ äßóêïõ ðïõ èá êáôáôìçèïýí óå [4mëïãéêÝò[0m
êáôáôìÞóåéò. (¸ôóé, ìéá åêôåôáìÝíç êáôÜôìçóç åßíáé áðëÜ Ýíá äï÷åßï,
äå ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß áðü ìüíç ôçò, áëëÜ ìÝóù ôùí ëïãéêþí
êáôáôìÞóåùí ðïõ ðåñéÝ÷åé.) Ìüíï ç ôïðïèåóßá ôïõ ðñþôïõ ôïìÝá ìéáò
åêôåôáìÝíçò êáôÜôìçóçò åßíáé óçìáíôéêÞ. Áõôüò ï ðñþôïò ôïìÝáò ðåñéÝ÷åé
Ýíáí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí ìå 4 åããñáöÝò: ìéá ëïãéêÞ, ìéá åêôåôáìÝíç êáé
äõï á÷ñçóéìïðïßçôåò. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï ìðïñåß íá äçìéïõñãçèåß ìéá
áëõóßäá ðéíÜêùí óêïñðéóìÝíç ðáíôïý óôïí äßóêï, üðïõ ï ðñþôïò ðßíáêáò
ðåñéãñÜöåé ôñåéò ðñùôáñ÷éêÝò êáôáôìÞóåéò êáé ìéá åêôåôáìÝíç, êáé êÜèå
åðüìåíïò ðßíáêáò ðåñéãñÜöåé ìéá ëïãéêÞ êáôÜôìçóç êáé ôïí ôïìÝá ôïõ
åðüìåíïõ ðßíáêá.
Åßíáé óçìáíôéêü íá ôï êáôáëÜâåôå áõôü: ¼ôáí êÜðïéïò ÷ñÞóôçò êÜíåé
êÜðïéá âëáêåßá ÷ùñßæïíôáò ôïí äßóêï ôïõ, èÝëåé íá îÝñåé: Åßíáé ôá
äåäïìÝíá ìïõ áêüìá åêåß; Ç áðÜíôçóç åßíáé óõíÞèùò íáé. ÁëëÜ áí
äçìéïõñãÞèçêáí ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò, ôüôå ïé ðßíáêåò ðïõ ðåñéãñÜöïõí
ôéò êáôáôìÞóåéò áõôÝò ãñÜöôçêáí óôçí áñ÷Þ ôùí êáôáôìÞóåùí áõôþí êáé ôá
äåäïìÝíá ðïõ õðÞñ÷áí åêåß ÷Üèçêáí.
Ôï sfdisk èá äåßîåé üëç ôçí áëõóßäá. ð.÷.,
# sfdisk -l -x /dev/hda
Disk /dev/hda: 16 heads, 63 sectors, 33483 cylinders
Units = cylinders of 516096 bytes, blocks of 1024 bytes, counting from 0
Device Boot Start End #cyls #blocks Id System
/dev/hda1 0+ 101 102- 51376+ 83 Linux
/dev/hda2 102 2133 2032 1024128 83 Linux
/dev/hda3 2134 33482 31349 15799896 5 Extended
/dev/hda4 0 - 0 0 0 Empty
/dev/hda5 2134+ 6197 4064- 2048224+ 83 Linux
- 6198 10261 4064 2048256 5 Extended
- 2134 2133 0 0 0 Empty
- 2134 2133 0 0 0 Empty
/dev/hda6 6198+ 10261 4064- 2048224+ 83 Linux
- 10262 16357 6096 3072384 5 Extended
- 6198 6197 0 0 0 Empty
- 6198 6197 0 0 0 Empty
...
/dev/hda10 30581+ 33482 2902- 1462576+ 83 Linux
- 30581 30580 0 0 0 Empty
- 30581 30580 0 0 0 Empty
- 30581 30580 0 0 0 Empty
#
Åßíáé äõíáôüí íá äçìéïõñãçèïýí ÷áëáóìÝíïé ðßíáêåò. Ðïëëïß ðõñÞíåò
ìðáßíïõí óå êýêëï áí êÜðïéá åêôåôáìÝíç êáôÜôìçóç äåß÷íåé ðßóù óôïí
åáõôü ôçò Þ óå ðñïçãïýìåíç êáôÜôìçóç óôçí áëõóßäá. Åßíáé äõíáôüí íá
õðÜñ÷ïõí äýï åêôåôáìÝíåò êáôáôìÞóåéò óå êÜðïéïí ðßíáêá þóôå ç áëõóßäá
íá ÷ùñßæåé. (Ãéá ðáñÜäåéãìá, áõôü ìðïñåß íá óõìâåß áí Ýíá fdisk äåí
áíáãíùñßæåé ôá 5, F, 85 ùò åêôåôáìÝíïõò ôýðïõò êáé äçìéïõñãÞóåé Ýíá 5
äßðëá óå Ýíá F.) ÊáíÝíá êïéíü fdisk äå ìðïñåß íá ÷åéñéóôåß ôÝôïéåò
êáôáóôÜóåéò, ïðüôå ÷ñåéÜæåôáé ëßãç äïõëåéÜ ìå ôï ÷Ýñé ãéá íá
äéïñèùèïýí. Ï ðõñÞíáò ôïõ Linux èá äå÷ôåß ìéá ÷ùñéóìÝíç áëõóßäá óå
åîùôåñéêü åðßðåäï. ÄçëáäÞ, ìðïñåßôå íá Ý÷åôå äõï áëõóßäåò ãéá ëïãéêÝò
êáôáôìÞóåéò. ÌåñéêÝò öïñÝò áõôü åßíáé ÷ñÞóéìï, áöïý ìðïñåßôå íá Ý÷åôå
ôýðï 5 ãéá ôï DOS êáé ôýðï 85, áüñáôï óôï DOS, ãéá ôï Linux, þóôå ôï
fdisk ôïõ DOS íá ìçí êïëëÞóåé åðåéäÞ ïé êáôáôìÞóåéò óáò åßíáé ðÝñáí
ôùí 1024 êõëßíäñùí.
[1m14. Ëýíïíôáò ðñïâëÞìáôá[0m
Ðïëëïß íïìßæïõí üôé Ý÷ïõí ðñüâëçìá, åíþ óôçí ðñáãìáôéêüôçôá äåí
õðÜñ÷åé êáíÝíá. ¹ ðéóôåýïõí üôé ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ Ý÷ïõí ïöåßëïíôáé óôç
ãåùìåôñßá ôïõ äßóêïõ, åíþ áõôü äåí Ý÷åé íá êÜíåé ôßðïôá ìå ôï ðñüâëçìÜ
ôïõò. Ôá ðáñáðÜíù ìðïñåß íá áêïýãïíôáé ðåñßðëïêá áëëÜ ç ãåùìåôñßá
åßíáé êÜôé ó÷åôéêÜ áðëü: áöÞóôå ôçí üðùò åßíáé êáé üëá èá åßíáé ìéá
÷áñÜ· Þ ôï ðïëý íá äþóåôå ôçí ðáñÜìåôñï `linear' óôï LILO áí äåí
ðñï÷ùñÜåé ìåôÜ ôï `LI' üôáí îåêéíÜ. ÐñïóÝîôå ôá ìõíÞìáôá ôïõ ðõñÞíá
êáé èõìçèåßôå: üóï ðåñéóóüôåñï ðåéñÜæåôå ôçí ãåùìåôñßá (ïñßæïíôáò
êåöáëÝò êáé êõëßíäñïõò óôï LILO, ôï fdisk êáé ôïí ðõñÞíá) ôüóï
ðéèáíüôåñï åßíáé íá ìç äïõëÝøåé. ×ïíôñéêÜ üëá åßíáé åíôÜîåé áðü ìüíá
ôïõò.
Êáé èõìçèåßôå: ðïõèåíÜ óôï Linux äå ÷ñçóéìïðïéåßôå ç ãåùìåôñßá, ïðüôå
êáíÝíá ðñüâëçìá äå ìðïñåß íá äçìéïõñãçèåß áðü áõôÞí. Ç ãåùìåôñßá
÷ñçóéìïðïéåßôå ìüíï áðü ôï LILO êáé ôï fdisk. ¸ôóé, áí ôï LILO äåí
îåêéíÜ ôïí ðõñÞíá, ìðïñåß íá åßíáé ðñüâëçìá ãåùìåôñßáò. Áí äéáöïñåôéêÜ
ëåéôïõñãéêÜ äåí êáôáëáâáßíïõí ôïí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí, ìðïñåß íá åßíáé
ðñüâëçìá ãåùìåôñßáò. Ôßðïôá ðåñéóóüôåñï. ÓõãêåêñéìÝíá, áí ôï mount äå
äïõëåýåé ìçí áíçóõ÷åßôå ãéá ôç ãåùìåôñßá· ôï ðñüâëçìá åßíáé áëëïý.
[1m14.1. Ðñüâëçìá: ôï Linux ÷ñçóéìïðïéåß ëÜèïò ãåùìåôñßá ãéá ôïí äßóêï[0m
[1mìïõ.[0m
Åßíáé ðéèáíü Ýíáò äßóêïò íá ëÜâåé ëÜèïò ãåùìåôñßá. Ï ðõñÞíáò ñùôÜ ôï
BIOS ãéá ôá hd0 êáé hd1 (ôïõò äßóêïõò 80H êáé 81Ç óýìöùíá ìå ôï BIOS)
êáé õðïèÝôåé üôé åßíáé ãéá ôá hda êáé hdb. ÁëëÜ áí åêêéíåßôå áðü SCSI,
ïé ðñþôïé äõï äßóêïé ìðïñåß íá åßíáé SCSI êáé ï ðÝìðôïò äßóêïò, ðïõ
åßíáé ðñþôïò IDE hda äßóêïò, ðáßñíåé ôç ãåùìåôñßá ôïõ sda. Áõôü
ëýíåôáé åýêïëá ìå ôçí ðáñÜìåôñï åêêßíçóçò `hda=C,H,S' ìå ôéò
êáôÜëëçëåò ôéìÝò C, H êáé S, åßôå êáôÜ ôçí åêêßíçóç Þ óôï
/etc/lilo.conf.
[1m14.2. Ðñüâëçìá: ºäéïé äßóêïé Ý÷ïõí äéáöïñåôéêÞ ãåùìåôñßá[0m
`¸÷ù äõï üìïéïõò äßóêïõò 10GB IBM. Ôï fdisk äßíåé äéáöïñåôéêü ìÝãåèïò
óôïí êáèÝíá. Äåßôå:
# fdisk /dev/hdb
Disk /dev/hdb: 255 heads, 63 sectors, 1232 cylinders
Units = cylinders of 16065 * 512 bytes
Device Boot Start End Blocks Id System
/dev/hdb1 1 1232 9896008+ 83 Linux native
# fdisk /dev/hdd
Disk /dev/hdd: 16 heads, 63 sectors, 19650 cylinders
Units = cylinders of 1008 * 512 bytes
Device Boot Start End Blocks Id System
/dev/hdd1 1 19650 9903568+ 83 Linux native
Ðþò êáé;'
Ôß óõìâáßíåé åäþ; Ðñþôá áðü üëá, ïé äßóêïé åßíáé ðñÜãìáôé 10GB: ôï hdb
Ý÷åé ìÝãåèïò 255*63*1232*512 = 10133544960, êáé ôï hdd 16*63*19650*512
= 10141286400, Ýôóé ôßðïôá äå óõìâáßíåé êáé ï ðõñÞíáò ôïõò âëÝðåé êáé
ôïõò äýï óáí 10.1 GB. Ãéáôß ç äéáöïñÜ óôï ìÝãåèïò; Áõôü óõìâáßíåé
åðåéäÞ ï ðõñÞíáò ðáßñíåé ôéò ðëçñïöïñßåò ãéá ôïõò ðñþôïõò äõï IDE
äßóêïõò áðü ôï BIOS, êáé ôï BIOS Ý÷åé âÜëåé óôïí hdb 255 êåöáëÝò (êáé
16*19650/255=1232 cylinders). Ç óôñïããõëïðïßçóç êïóôßæåé ó÷åäüí 8MB.
Áí èÝëåôå ìðïñåßôå íá áëëÜîåôå ôïí hdd ìå ôïí ßäéï ôñüðï êáé íá äþóåôå
óôïí ðõñÞíá êáôÜ ôçí åêêßíçóç `hdd=1232,255,63'.
[1m14.3. Ðñüâëçìá: ôï fdisk âëÝðåé ðåñéóóüôåñï ÷þñï áðü ôï df[0m
To fdisk èá óáò ðåé ðüóá ôåìÜ÷éá (blocks) õðÜñ÷ïõí óôïí äßóêï. Áí
äçìéïõñãÞóåôå óýóôçìá áñ÷åßùí, ð.÷. ìå ôï mke2fs, ôüôå ôï óýóôçìá
êñáôÜ ëßãï ÷þñï ãéá ëüãïõò äéá÷åßñéóçò· ðåñßðïõ 4% ôïõ óõíïëéêïý
÷þñïõ, ðåñéóóüôåñï áí èÝëåôå ðïëëÜ inodes. Ãéá ðáñÜäåéãìá:
# sfdisk -s /dev/hda9
4095976
# mke2fs -i 1024 /dev/hda9
mke2fs 1.12, 9-Jul-98 for EXT2 FS 0.5b, 95/08/09
...
204798 blocks (5.00%) reserved for the super user
...
# mount /dev/hda9 /somewhere
# df /somewhere
Filesystem 1024-blocks Used Available Capacity Mounted on
/dev/hda9 3574475 13 3369664 0% /mnt
# df -i /somewhere
Filesystem Inodes IUsed IFree %IUsed Mounted on
/dev/hda9 4096000 11 4095989 0% /mnt
#
¸÷ïõìå ìéá êáôÜôìçóç 4095976 blocks, êÜíïõìå Ýíá ext2 óýóôçìá, ôï
ðñïóáñôïýìå êáé ôåëéêÜ Ý÷ïõìå ìüíï 3574475 blocks· 521501 blocks (12%)
÷Üèçêáí óôá inodes êáé ôç äéá÷åßñéóç. Óçìåéþóôå üôé ç äéáöïñÜ ìåôáîý
ôùí 3574475 êáé ôùí 3369664 blocks åßíáé ôá 13 ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
êáé ôá 204798 ðïõ êñáôÞèçêáí ãéá ôïí õðåñ÷ñÞóôç. Ôï ôåëåõôáßï íïýìåñï
ìðïñåß íá áëëÜîåé ìå ôï tune2fs. Ôï `-i 1024' åßíáé ëïãéêü íá
÷ñçóéìïðïéçèåß ìüíï ãéá êáôáôìÞóåéò íÝùí Þ ôá÷õäñïìåßïõ, üðïõ õðÜñ÷ïõí
ðïëëÜ êáé ìéêñÜ áñ÷åßá. Ôï óõíçèéóìÝíï èá Þôáí:
# mke2fs /dev/hda9
# mount /dev/hda9 /somewhere
# df /somewhere
Filesystem 1024-blocks Used Available Capacity Mounted on
/dev/hda9 3958475 13 3753664 0% /mnt
# df -i /somewhere
Filesystem Inodes IUsed IFree %IUsed Mounted on
/dev/hda9 1024000 11 1023989 0% /mnt
#
Ôþñá ìüíï 137501 blocks (3.3%) ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá inodes, þóôå
Ý÷ïõìå 384 MB ðåñéóóüôåñá áðü ðñéí. (Ðñïöáíþò êÜèå inode ÷ñçóéìïðïéåß
128 bytes). Áðü ôçí Üëëç, ìðïñïýìå íá Ý÷ïõìå ôï ðïëý 1024000 áñ÷åßá
(ðáñáðÜíù áðü áñêåôÜ), áíôß ôùí 4096000 (õðåñâïëéêÜ ðïëëÜ) ðïõ åß÷áìå
ðñéí.
