O Grupach U¿ytkowników Linuksa (LUG-ach) Autor: Kendall Grant Clark <mailto:kclark@cmpu.net> v.1.6.2, 24 kwietnia 1998 WWeerrssjjaa ppoollsskkaa:: TToommaasszz ``ttssccaa'' SSiieenniicckkii,, ttssccaa@@ccrryyooggeenn..ccoomm v1.0, 30 czerwca 1999 Dokument ten s³u¿yæ ma pomoc± w zak³adaniu, prowadzeniu i rozbudowywa niu Grup U¿ytkownków Linuksa (LUG-ów). ______________________________________________________________________ Spis tre¶ci 1. Wstêp 1.1 Cel tego dokumentu 1.2 Inne ¼ród³a informacji 2. Czym jest Grupa U¿ytkowników Linuksa? 2.1 Czym jest Linux? 2.2 Co to znaczy, ¿e Linux jest wyj±tkowy? 2.3 Czym jest Grupa U¿ytkowników? 2.4 Podsumowanie 3. Istniej±ce Grupy U¿ytkowników Linuksa 3.1 Listy LUG-ów 3.2 Jedno¶æ kontra wygoda 4. Czym zajmuj± siê LUG-i? 4.1 Promowanie Linuksa 4.2 Nauczanie Linuksa 4.3 Pomoc 4.3.1 U¿ytkownicy 4.3.2 Konsultanci 4.3.3 Firmy, szko³y i organizacje typu non-profit 4.3.4 Rozwój wolnodostêpnego oprogramowania 4.3.4.1 Chris Browne o finansowym wsparciu idei oprogramowania wolnodostêpnego 4.3.5 Spo³eczno¶æ Linuksa 4.4 Linux socjalizuje 5. Dzia³anie lokalnych LUG-ów 5.1 Spotkania 5.2 Zasoby w sieci 6. Praktyczne wskazówki 6.1 Organizacje udzielaj±ce wsparcia Linuksowi 6.2 Zak³adanie LUG-a 6.3 Prowadzenie i rozwijanie LUG-a 7. Zagadnienia prawne i polityczne 7.1 Zagadnienia prawne 7.1.1 Stany Zjednoczone 7.1.2 Kanada 7.2 Zagadnienia politczne 7.2.1 W±tpliwo¶ci na temat idei wolnodostêpnego oprogramowania. 7.2.2 Organizacje typu non-profit i problem pieniêdzy 8. O tym dokumencie 8.1 Warunki stosowania 8.2 Nowe wersje 8.3 Pomó¿ w tworzeniu tego dokumentu! 8.4 Historia dokumentu 8.5 Podziêkowania 9. Od t³umacza ______________________________________________________________________ 11.. WWssttêêpp 11..11.. CCeell tteeggoo ddookkuummeennttuu Dokument ten s³u¿yæ ma pomoc± w zak³adaniu, prowadzeniu i rozbudowywaniu Grup U¿ytkownków Linuksa (zwanych dalej LUG-ami). Linux jest wolnodostêpn± wersj± Unix-a na komputery osobiste, serwery i stacje robocze. Stworzony zosta³ na procesory i386, w tej chwili obs³ugiwane s± równie¿ i486, Pentium, Pentium Pro, Pentium II (oraz klony x86 produkowane przez AMD, Cyrix itd), SPARC-e, DEC-Alpha, PowerPC/PowerMac, Motorola 68x0 (Amiga i Mac). 11..22.. IInnnnee ¼¼rróódd³³aa iinnffoorrmmaaccjjii Je¶li chcesz dowiedzieæ siê wiêcej na temat Linuksa, rozpocznij od Linux Documentation Project <http://sunsite.unc.edu/LDP/>. Ogólne informacje na temat grup u¿ytkowników komputerów znajdziesz w zasobach Stowarzyszenia Grup U¿ytkowników Komputerów Osobistych (Association of PC Users Groups) <http://www.apcug.org/>. 22.. CCzzyymm jjeesstt GGrruuppaa UU¿¿yyttkkoowwnniikkóóww LLiinnuukkssaa?? 22..11.. CCzzyymm jjeesstt LLiinnuuxx?? Aby w pe³ni poj±æ i doceniæ wa¿k± rolê odgrywan± w spo³eczno¶ci Linuksa przez LUG-i istotne jest zrozumienie co takiego czyni Linuksa wyj±tkowym systemem operacyjnym. Linux jest potê¿nym i niezwykle efektywnym OS-em, a rozumiany jako uciele¶nienie _i_d_e_i rozwoju oprogramowania jest jeszcze potê¿niejszy. Linux, dziêki oparciu o licencjê GNU, jest ddaarrmmoowwyy ii ooggóóllnnooddoossttêêppnnyy. Kod ¼ród³owy -- zawsze dostêpny dla wszystkich zainteresowanych -- jest rozwijany pod technicznym nadzorem Linusa Torvaldsa i innych g³ównych koordynatorów przez niepowi±zan± w struktury grupê programistów na ca³ym ¶wiecie. Linux rozwija siê bez centralnego sterowania, biurokracji, ani cia³a zajmuj±cego siê nadzorem, koordynacj±, czy kierunkowaniem dzia³añ. Sytuacja taka stanowi lwi± czê¶æ uroku tego systemu, zapewnia mu techniczn± jako¶æ, ale jest równie¿ przyczyn± nieefektywnego wykorzystania zasobów ludzkich (równie¿ na polu nauczania nowych u¿ytkowników) oraz nieskutecznej - lub wrêcz szkodliwej - promocji (a co za tym idzie tworzenia niew³a¶ciwego wizerunku systemu). 22..22.. CCoo ttoo zznnaacczzyy,, ¿¿ee LLiinnuuxx jjeesstt wwyyjj±±ttkkoowwyy?? Na szczê¶cie nic nie zapowiada zmiany lu¼nej struktury projektu. Linux istnieje, poniewa¿ ludzie mog± przy³±czaæ siê do projektu i odchodziæ - i zale¿y to tylko od nich. WWoollnnyy pprrooggrraammiissttaa jjeesstt sszzcczzê궶lliiwwyymm pprrooggrraammiisstt±± jjeesstt eeffeekkttyywwnnyymm pprrooggrraammiisstt±±. Jednak owa lu¼na struktura mo¿e nieco skomplikowaæ ¿ycie przeciêtnego u¿ytkownika, szczególnie je¶li nie jest on programist± z zawodu lub powo³ania. Dok±d zwróciæ siê o pomoc? Gdzie szukaæ kursów? Gdzie dowiedzieæ siê, do jakich celów Linux nadaje siê najlepiej? Odpowiedziami na wiele z tych pytañ powinny s³u¿yæ LUG-i bior±c na siebie zadania wype³niane normalnie przez lokalne biura koropracji, w przypadku Linuksa naturalnie nieistniej±ce. Dlatego w³a¶nie lokalne grupy u¿ytkowników s± tak wa¿ne. Linux jest wyj±tkowy, poniewa¿ zadania takie jak planowanie wykorzystania zasobów, nauczanie u¿ytkowników, czy udzielanie wszelkiego rodzaju pomocy nie s± odgórnie ani centralnie sterowane przez ¿adn± ociê¿a³± strukturê biurokratyczn±. Zadania te, wykonywane przez wiele podmiotów (Internet, konsultantów, handlowców, szko³y i uniwersytety), coraz czê¶ciej przejmowane s± przez lokalne LUG-i. 22..33.. CCzzyymm jjeesstt GGrruuppaa UU¿¿yyttkkoowwnniikkóóww?? Grupy U¿ytkowników Komputerów nie s± niczym nowym, przynajmniej w Stanach Zjednoczonych. W istocie odegra³y one istotn± rolê w historii komputeryzacji. Powstanie komputera osobistego by³o w du¿ej mierze odpowiedzi± na zapotrzebowanie grup zrzeszaj±cych pasjonatów elektroniki, radia HAM, oraz innych hobbystów i uczestników ró¿nego rodzaju prezentacji i spotkañ handlowych na prosty dostêp do niedrogiego sprzêtu licz±cego, gromadz±cego i przetwarzaj±cego dane. Naturalnie po pewnym czasie giganty takie jak IBM odkry³y, ¿e PC mo¿e byæ ¼ród³em dochodu, ale impet swojego rozwoju zawdziêcza komputer osobisty g³ównie zwyk³ym u¿ytkownikom, ich pracy i potrzebom. Charakter tych grup zmieni³ siê z czasem, czêsto na gorsze. Szeroko opisywane by³y finansowe k³opoty najwiêkszej kiedykolwiek istniej±cej grupy Boston Computer Society <http://www.bcs.org/>, a i w innych grupach w ca³ych Stanach Zjednoczonych zmniejszy³a siê ilo¶æ cz³onków. W okresie rozkwitu amerykañskie grupy u¿ytkowników koncentrowa³y siê na wydawaniu broszur informacyjnych, utrzymywaniu dyskietkowych bibliotek oprogramowania shareware, organizowaniu spotkañ (tak¿e towarzyskich), a czasem nawet BBS-ów. Jednak z rozpowszechnieniem siê Internetu wiele aspektów dzia³alno¶ci tych grup przejêtych zosta³o przez CompuServe, AOL i, ogólnie, sieæ. Powstanie Linuksa zbieg³o siê (a nawet zosta³o przyspieszone przez) z ogólnym ,,odkryciem'' Internetu. Wraz z rozwojem popularno¶ci Internetu wzrasta³a popularno¶æ Linuksa. Internet przysporzy³ spo³eczno¶ci Linuksa nowych u¿ytkowników, programistów i handlowców. W momencie wiêc, gdy ilo¶æ tradycyjnych grup u¿ytkowników komputerów osobistych zmniejsza³a siê z powodu popularno¶ci Internetu, ta w³a¶nie popularno¶æ popchnê³a Linuksa do przodu i stworzy³a zapotrzebowanie na grupy temu konkretnie systemowi po¶wiêcone. Prostym przyk³adem pokazuj±cym odmienno¶æ LUG-ów od tradycyjnych grup u¿ytkowników jest podej¶cie do sprawy kopiowania i wymiany programów podczas spotkañ cz³onków. Tradycyjne grupy zmuszone by³y do ¶cis³ej kontroli rodzaju owego oprogramowania. Nielegalne kopiowanie komercyjnych programów, chocia¿ naturalnie mia³o podczas owych spotkañ miejsce, by³o oficjalnie zabronione. W przypadku spotkañ LUG-owskich problem ten po prostu nie wystêpuje. Nie tylko nie nale¿y zabraniaæ kopiowania Linuksa, przeciwnie -- darmowe rozpowszechnianie go powinno byæ jednym z g³ównych zadañ LUG-ów! Wiadomo sk±d in±d, ¿e grupy tradycyjne maj± problemy z zaakceptowaniem faktu, ¿e Linuksa mo¿na legalnie kopiowaæ do woli :-). 22..44.. PPooddssuummoowwaanniiee Rozbudowa istniej±cych i powstawanie nowych LUG-ów jest jednym z koniecznych warunków dalszego rozwoju Linuksa. Z powodu wyj±tkowego statusu tego systemu LUG-i przejmowaæ musz± czê¶æ funkcji wype³nianych normalnie przez regionalne przedstawicielstwa takich korporacji jak IBM, Microsoft, czy Sun. LUG-i mog± i musz± oferowaæ u¿ytkownikom oraz konsultantom wiedzê i pomoc, promowaæ Linuksa jako rozwi±zanie tam, gdzie istnieje zapotrzebowanie na pracê komputerów, oraz byæ ¼ród³em wszelkiego rodzaju informacji dla lokalnych mediów, takich jak gazety, czy telewizja. 33.. IIssttnniieejj±±ccee GGrruuppyy UU¿¿yyttkkoowwnniikkóóww LLiinnuukkssaa Poniewa¿ ten dokument jest pomoc± nie tylko w prowadzeniu, ale równie¿ i w zak³adaniu lokalnych LUG-ów, omówmy sposoby sprawdzania, czy i gdzie takie grupy ju¿ istniej±. 33..11.. LLiissttyy LLUUGG--óóww W sieci dostêpny jest szereg takich spisów. Je¶li planujesz za³o¿enie lokalnej grupy, sprawd¼ po pierwsze gdzie znajduje siê najbli¿szy istniej±cy LUG. _L_e_p_i_e_j _d_o_³_±_c_z_y_æ _d_o _i_s_t_n_i_e_j_±_c_e_j _j_u_¿ _w _p_o_b_l_i_¿_u _g_r_u_p_y _n_i_¿ _z_a_k_³_a_d_a_æ _n_o_w_±_. Wed³ug danych z po³owy roku 1997, LUG-i istniej± we wszystkich piêædziesiêciu stanach USA, w Kolumbii, i w 26 innych krajach (w³±czaj±c w to Indie, Rosjê, oraz wiêksz± czê¶æ Zachodniej i Wschodniej Europy.) Na marginesie: Najwiêkszym niezdobytym jeszcze komputerowo rynkiem na naszej planecie s± Chiny, w których, jak siê wydaje, nie istnieje ani jeden LUG. Indie, drugi pod wzglêdem zaludnienia kraj na ¶wiecie, ma ich zaledwie kilka. · Poszukiwanie LUG-ów <http://www.ssc.com/glue/groups/> · LUG List Project <http://www.nllgg.nl/lugww/> · Rejestr LUG-ów <http://www.linux.org/users/index.html> Pierwsza z w/w list skupia siê g³ównie na LUG-ach amerykañskich, natomiast lista druga oferuje spis bardziej miêdzynarodowy. 33..22.. JJeeddnnoo¶¶ææ kkoonnttrraa wwyyggooddaa Znajduj±ce siê w sieci listy s± raczej aktualne, istnieje jednak mo¿liwo¶æ, ¿e nie wszystkie LUG-i znajduj± siê w spisie. Dlatego oprócz przejrzenia owych list warto wys³aæ og³oszenie o planach za³o¿enia nowej grupy na grupy dyskusyjne comp.os.linux.announce <news:comp.os.linux.announce>, comp.os.linux.misc <news:comp.os.linux.misc>, oraz na grupy w hierarchii lokalnej. Og³oszenia takie, je¶li w pobli¿u nie ma LUG-a, pos³u¿± za informacjê dla potencjalych cz³onków nowej grupy. Za³o¿enie lokalnej grupy wymaga czasem dokonania wyboru miêdzy wygod± a jedno¶ci±. Je¶li na przyk³ad w du¿ej aglomeracji istnieje ju¿ LUG, ale na drugim koñcu miasta, mo¿na zastanowiæ siê nad za³o¿eniem nowej grupy -- po prostu dla wygody. Z drugiej jednak strony mo¿e lepiej wzi±æ pod uwagê korzy¶ci p³yn±ce ze wspó³pracy i, aby nie rozbijaæ pewnych ca³o¶ci na kawa³ki, do³±czyæ do grupy ju¿ istniej±cej. _W_i_ê_k_s_z_a _i_l_o_¶_æ _c_z_³_o_n_k_ó_w _o_z_n_a_c_z_a _w_i_ê_k_s_z_e _m_o_¿_l_i_w_o_¶_c_i_, _w_p_³_y_w_y _i _e_f_e_k_t_y_w_n_o_¶_æ_! Owszem, ,,fajnie'' jest mieæ ,,swojego'' LUG-a, jednak grupa dwustuosobowa jest lepsza ni¿ dwie stuosobowe. Oczywi¶cie w przpadku ma³ych miasteczek czy wsi lepiej za³o¿yæ grupê ma³±, ni¿ nie zak³adaæ jej wcale. Podsumowuj±c, za³o¿enie LUG-a jest trudnym przedsiêwziêciem, wymagaj±cym rozwa¿enia wielu problemów -- w³±cznie z efektem, jaki powstanie nowej grupy mo¿e mieæ na istniej±ce ju¿ LUG-i. 44.. CCzzyymm zzaajjmmuujj±± ssiiêê LLUUGG--ii?? Cele lokalnych LUG-ów s± ró¿ne, podobnie jak ró¿ne s± regiony, w których grupy te dzia³aj±. Nie istnieje ¿aden ,,plan przewodni'' dla LUG-ów (równie¿ ten dokument takiego planu nie poda), poniewa¿ Linux (a wiêc i grupy jego u¿ytkowników) wolny jest od biurokracji i centralnego sterowania. Mo¿na jednak sprecyzowaæ kilka najwa¿niejszych celów dzia³alno¶ci LUG-ów: · promowanie Linuksa · nauczanie · pomoc · socjalizacja cz³onków grupy Ka¿dy z lokalnych LUG-ów powienien ³±czyæ te cele w indywidualny sposób zaspokajaj±c ró¿ne przecie¿ potrzeby swoich cz³onków. 44..11.. PPrroommoowwaanniiee LLiinnuukkssaa Promowanie Linuksa jest dla jego u¿ytkownika potrzeb± tak naturaln± jak od¿ywianie siê czy sen. Zwyk³± reakcj± na odkrycie czego¶ dzia³aj±cego, i to dzia³aj±cego ddoobbrrzzee, jest chêæ podzielenia siê odkryciem z jak najwiêksz± ilo¶ci± osób. Nie sposób nie doceniæ roli LUG-ów w promowaniu Linuksa, szczególnie w sytuacji gdy jego -- zas³u¿ona przecie¿ -- odpowiednio wysoka pozycja w ¶wiecie producentów oprogramowania komercyjnego i sprzêtu nie zosta³a jeszcze osi±gniêta. Oczywi¶cie ka¿da pozytywna wzmianka o Linuksie w prasie dzia³a na jego korzy¶æ, jednak równie istotne s± opinie u¿ytkowników tego systemu przekazywane osobi¶cie znajomym, szefom, czy pracownikom. Rozpowszechnianie wiedzy o Linuksie mo¿ne przynie¶æ pozytywne efekty, mo¿e równie¿ jednak spo³eczno¶ci linuksowej zaszkodziæ. Jako cz³onkowie tej spo³eczno¶ci musimy staraæ siê promowaæ Linuksa w sposób przynosz±cy korzy¶ci zarówno jemu, jak i jego autorom, programistom i u¿ytkownikom. Linux-Advocacy mini-HOWTO dostêpne (równie¿ po polsku) w ramach Linux Documentation Project zawiera na ten temat kilka rozs±dnych rad. Podsumowuj±c: promowanie Linuksa jest wa¿n± czê¶ci± misji lokalnego LUG-a. Byæ mo¿e nadejdzie dzieñ, w którym promowanie Linuksa zacznie mijaæ siê z celem, gdy¿ system ten osi±gnie zas³u¿on± sobie pozycjê i mo¿liwo¶æ u¿ywania go zostanie powszechnie zakceptowana. Dopóki to jednak nie nast±pi, w promocji tej LUG-i odgrywaj± niezast±pion± rolê. Odgrywaj± j± dobrze, gdy¿ ich dzia³alno¶æ promocyjna jest darmowa, s³u¿y dobrej sprawie, i poparta jest szczerym zapa³em. Osoba dowiaduj±ca siê o istnieniu Linuksa dziêki dzia³aniom lokalnego LUG-a jest jako nowy u¿ytkownik na korzystnej pozycji wyj¶ciowej: _w_i_e _o _i_s_t_n_i_e_n_u _o_r_g_a_n_i_z_a_c_j_i _g_o_t_o_w_e_j _p_o_m_ó_c _m_u_/_j_e_j _w _i_n_s_t_a_l_a_c_j_i_, _k_o_n_f_i_g_u_r_a_c_j_i _i _n_a_w_e_t _k_o_n_k_r_e_t_n_e_j _p_r_a_c_y _z _L_i_n_u_k_s_e_m _n_a _d_o_w_o_l_n_y_c_h _k_o_p_u_t_e_r_a_c_h_, _k_t_ó_r_e _d_o _t_e_g_o _p_r_z_e_z_n_a_c_z_y_. Nowi u¿ytkownicy bêd±cy w kontakcie z lokalnym LUG-iem maj± powa¿n± przewagê nad lud¼mi, który dowiedzieli siê o Linuksie z gazet, ale nie znaj± nikogo, kto móg³by im pomóc w instalacji, konfiguracji i nauce tego systemu. Dlatego tak istotne jest propagowanie Linuksa w³a¶nie przez LUG-i, których dzia³alno¶æ jest efektywna i dobrowolna. 44..22.. NNaauucczzaanniiee LLiinnuukkssaa Propagowanie Linuksa nie jest jedynym celem lokalnych LUG-ów. Grupy te mog± równie¿ skupiæ siê na praktycznym i teoretycznym nauczaniu Linuksa oraz oferowaniu pomocy we wszelaki sposób zwi±zanej z komputerami spo³eczno¶ci lokalnej. Wed³ug mojej oceny to w³a¶nie nauczanie jest najwa¿niejszym z celów, na którym mo¿e skoncentrowaæ siê lokalny LUG. Oczywi¶cie, jak ju¿ powiedzia³em, LUG-i same decyduj± o swojej organizacji i priorytetach. Wierzê jednak, ¿e nauczanie praktyki i teorii Linuksa przynosi spo³eczno¶ci Linuksa najwiêcej korzy¶ci. Lokalne LUG-i mog± skupiæ siê na edukowaniu swoich cz³onków chocia¿by dlatego, ¿e nie istnieje ¿adna inna lokalna organizacja czy instytucja tak± naukê oferuj±ca. Prawd± jest, ¿e coraz wiêcej uniwersytetów i wszelkiego rodzaju szkó³ zaczyna, dziêki efektywno¶ci i niskim kosztom tej metody, u¿ywaæ Linuksa w procesie nauczania o Unixowych systemach operacyjnych. Niestety, czê¶æ u¿ytkowników nie mo¿e lub z ró¿nych powodów nie chce zapoznawaæ siê z Linuxem chodz±c na kursy. Dla takich w³a¶nie u¿ytkowników istnienie LUG-ów jest cenn± pomoc± w procesie zdobywania i poszerzania bardziej zaawansowanych umiejêtno¶ci: administracji systemów Unixowych, programowania, tworzenia i obs³ugi technologii Inter- i intranetowych, itd. Ma³o oczywistym jest fakt, ¿e lokalne LUG-i czêsto po¶rednio u³atwiaj± du¿ym korporacjom organizacjê i przeprowadzanie szkoleñ pracowników. Ka¿dy z pracowników korporacji X poszerzaj±cy swoj± wiedzê i nabieraj±cy dziêki uczestnictwu w ¿yciu lokalnego LUG-a nowych umiejêtno¶ci zmniejsza o jeden ilo¶æ pracowników, dla których X musi zorganizowaæ (lub zap³aciæ za) odpowiednie kursy. Nawet je¶li u¿ywanie i administrowanie domowym Linuksem nie mo¿e równaæ siê zarz±dzaniu korporacyjnym systemem komputerowym, centrum telekomunikacyjnym, czy podobnie zaawansowanym zadaniom, jest to o niebo bardziej skomplikowane, kszta³c±ce i ciekawsze wyzwanie ni¿ praca z Windows 95. Poniewa¿ Linux zaczyna wspieraæ system plików z kronik± (JFS), operacje wykonywane w czasie rzeczywistym, podwy¿szon± niezawodno¶æ i dostêpno¶æ (High Availability) i inne cechy znane z zaawansowanych Uniksów, ju¿ teraz trudna do okre¶lenia ró¿nica miêdzi Linuksem a ,,prawdziwymi'' Uniksami staje siê coraz mniejsza. Takie nauczanie jest nie tylko form± szkolenia pracowników. Technologie informatyczne staj± siê coraz istotniejsze w globalnej ekonomii, nauczanie wiêc o nich jest te¿ s³u¿b± spo³eczeñstwu. W wiêkszo¶ci amerykañskich aglomeracji lokalne LUG-i wprowadzaæ mog± Linuksa do szkó³, ma³ych firm, socjalnych i spo³ecznych organizacji oraz innych niekorporacyjnych ¶rodowisk. Jest to aktywna promocja Linuksa -- jako, ¿e wiele z wy¿ej wymienionych podmiotów planuje prêdzej czy pó¼niej zaznaczyæ swoj± obecno¶æ w Internecie lub umo¿liwiæ doñ dostêp swoim uczniom/studentom/pracownikom, LUG-i maj± tu wymarzon± wrêcz okazjê do rozpowszechniania wiedzy o darmowym i wolnodostêpnym systemie operacyjnym. Ten rodzaj spo³ecznej dzia³alno¶ci umo¿liwia przeciêtnemu u¿ytkownikowi Linuksa wykazanie ,,dobroczynno¶ci'' od samego pocz±tku charakteryzuj±cej Linuksa i ca³± spo³eczno¶æ oprogramowania wolnodostêpnego. Wiêkszo¶æ u¿ytkowników nie ma umiejêtno¶ci programistycznych Linusa Torvaldsa, wszyscy jednak mo¿emy po¶wiêciæ trochê naszego czasu i umiejêtno¶ci innym u¿ytkownikom Linuksa, jego spo³eczno¶ci, i -- szerzej -- spo³eczno¶ci w której pracujemy i ¿yjemy. Linux w naturalny sposób wpasowuje siê w profil w/w organizacji, poniewa¿ stosowanie go nie wymaga wyokich licencyjnych, aktualizacyjnych, ani bie¿±cych op³at. Linux jest równie¿ niezwykle elegncki i oszczêdny -- swobodnie dzia³a na wszelkiego rodzaju ,,przestarza³ym'' sprzêcie, który korporacje zazwyczaj wyrzucaj± na ¶mietnik, a który organizacje nie nastawione na zysk z rado¶ci± mog± wykorzystaæ. Coraz wiêcej osób odkrywa, ¿e kurz±cy siê w szafie stary 486 mo¿e wykonywaæ rreeaallnn±± pprraaccêê, je¶li tylko zainstaluje siê na nim Linuksa. Nauczanie Linuksa ma pozytywny wp³yw na pozosta³e cele LUG-a, szczególnie na omówione poni¿ej zadanie udzielania pomocy. Lepsza znajomo¶æ Linuksa oznacza wiêcej mo¿liwo¶ci udzielania wsparcia. Im wiêcej osób, na które LUG mo¿e liczyæ w udzielaniu wsparcia technicznego, tym ³atwiejsze owo udzielanie, a co za tym idzie -- ³atwiej dostêpna pomoc. Im wiêcej nowych niedo¶wiadczonych u¿ytkowników uzyska pomoc i wiedzê z LUG-a, tym wiêksza i efektywniejsza staje siê grupa. Innymi s³owy, je¶li LUG skoncentruje siê g³ównie na pomocy zapominaj±c o szkoleniu, wzrosn± naturalne bariery rozwoju grupy. Je¶li tylko dwa lub trzy procent cz³onków we¼mie na siebie zadanie udzielania wsparcia innym, rozwój grupy zostanie zahamowany. Jedno jest pewne: _n_o_w_y _i _n_i_e_d_o_¶_w_i_a_d_c_z_o_n_y _u_¿_y_t_k_o_w_n_i_k _n_i_e _z_o_s_t_a_n_i_e _n_a _d_³_u_g_o _c_z_³_o_n_k_i_e_m _L_U_G_-_a _j_e_¶_l_i _n_i_e _u_z_y_s_k_a _o_d _n_i_e_g_o _s_p_o_d_z_i_e_w_a_n_e_j _p_o_m_o_c_y. Je¶li wiêkszy procent cz³onków LUG-a zajmie siê pomoc± mniej zaawansowanym osobom, grupa powiêkszy siê o wiele bardziej. Nauczanie o Linuksie jest kluczem do jego dynamicznego rozwoju: przekszta³ca ono nowych u¿ytkowników w u¿ytkowników do¶wiadczonych. Darmowo¶æ nauczania o Linuksie podkre¶la fakt, i¿ Linux jest czê¶ci± spo³eczno¶ci oprogramowania wolnodostêpnego. Wydaje siê wiêc stosowne koncentrowanie siê nie tylko na rozpowszechnianiu wiedzy o Linuksie, ale równie¿ o wszelkich systemach, oprogramowaniu i technologiach pod nim dzia³aj±cych. Nale¿± do nich narzêdzia i programy na licencji GNU, serwer WWW Apache, XFree86 -- darmowa wersja systemu X-Window, TeX, LaTeX, itd. Szczê¶liwie lista darmowego oprogramowania pod Linuksa jest bardzo d³uga i ró¿norodna. Zaznaczyæ nale¿y, ¿e Linux jest systemem samo-dokumentuj±cym siê. Innymi s³owy: je¶li sami nie stworzymy dokumentacji, nikt tego za nas nie zrobi. Dlatego upewniæ siê nale¿y, ¿e wszyscy u¿ytkownicy Linuksa znaj± zasoby Linux Documentation Project <http://sunsite.unc.edu/LDP/>, dostêpne równie¿ w licznych kopiach. Zastanów siê, czy masz mo¿liwo¶æ stworzenia na swoim serwerze kopii LDP dla lokalnej spo³eczno¶ci Linuksa i cz³onków LUG-a. Pamiêtaj równie¿ o og³aszaniu i publikacji (na przyk³ad przez comp.os.linux.announce, wy¿ej wspomniany adres, czy inne powszechnie dostêpne ¼ród³a informacji o Linuksie) wszelkiego rodzaju dokumentacji stworzonej przez LUG: prezentacji technicznych, podrêczników, zbiorów FAQ (odpowiedzi na najczê¶ciej zadawane pytania), itd. Istnieje bowiem du¿a ilo¶æ stworzonych przez LUG-i warto¶ciowych materia³ów, z których ¶wiatowa spo³eczno¶æ u¿ytkowników nie mo¿e skorzystaæ po prostu dlatego, ¿e materia³y owe nie opu¶ci³y wcale macierzystego LUG-a. Nie marnujmy w ten sposób swojej pracy i osi±gniêæ; jest bardzo prawdopodobnie, ¿e ludzie z innych grup borykaj± siê z problemem, który my ju¿ rozwi±zali¶my i opisali¶my. 44..33.. PPoommoocc Dla zdesperowanego nowicjusza najwa¿niejsz± rol± lokalnego LUG-a jest naturalnie ppoommoocc. B³êdem by³oby jednak za³o¿enie, ¿e ,,pomoc'' oznacza tu tylko wspomaganie nowicjuszy. ,,Pomoc'' mo¿e, i powinna, oznaczaæ znacznie wiêcej. Lokalne LUG-i mog± oferowaæ swoj± szeroko rozumian± pomoc · u¿ytkownikom · konsultantom · przedsiêbiortwom, firmom, organizacjom non-profit, oraz szko³om · idei rozwoju Linuksa 44..33..11.. UU¿¿yyttkkoowwnniiccyy Nowi u¿ytkownicy ¶wie¿o po instalacji pierwszego Linuksa najczê¶ciej ¿al± siê na strom± krzyw± nauki, nie tyle zreszt± typow± dla Linuksa, ile generalnie wspó³czesnych Uniksów. Krzywa ta jednak uzasadniona jest potêg±, mo¿liwo¶ciami i elastyczno¶ci± tego systemu operacyjnego. LUG jest czêsto jedynym ¼ród³em pomocy w pokonywaniu i ³agodzeniu tej krzywej. Jednak nawet je¶li ¶wie¿o upieczony u¿ytkownik Linuksa jeszcze tego nie wie, potrzebuje on czego¶ wiêcej ni¿ tylko wsparcia technicznego. Linux i ¶wiat oprogramowania wolnodostêpnego s± gwa³townie rozwijaj±cymi siê rynkami; lokalne LUG-i mog± byæ bezcennym ¼ród³em informacji na te tematy. Prawd± jest, ¿e rozwojem Linuksa nie steruje centralna struktura. Oznacza to jednak, ¿e nie posiada on ¿adnego rodzaju sta³ego zaplecza prasowego, tak pomocnego u¿ytkownikom innych systemów. Owszem, istniej± zasoby takie, jak Linux Journal <http://www.ssc.com/lj/>, czy Linux Gazette <http://www.ssc.com/lg/>. Niestety, wielu nowych u¿ytkowników nie ma pojêcia o ich istnieniu. Na domiar z³ego s± to _m_i_e_s_i_ê_c_z_n_i_k_i, informacje o ³atach, problemach z bezpieczeñstwem, poprawkach, nowych j±drach, itp s± wiêc czêsto po prostu przedawnione. Informacjami aktualnymi -- równie istotnymi dla nowych, jak i do¶wiadczonych u¿ytkowników -- powinny wiêc s³u¿yæ lokalne LUG-i. Na przyk³ad dopóki nowy u¿ytkownik Linuksa nie dowie siê, ¿e najnowsze wersje j±dra znajduj± siê pod adresem ftp.kernel.org <ftp://ftp.kernel.org>, lub, ¿e na serwerze LLiinnuuxx DDooccuummeennttaattiioonn PPrroojjeecctt zazwyczaj znaduj± siê nowsze ni¿ na CD wersje dokumentów HOWTO, LUG pos³u¿yæ musi jako g³ówne ¼ród³o informacji i pomocy, poinformowaæ zainteresowanych o owych zasobach i u³atwiæ im korzystanie z nich. Jednak skupianie siê LUG-ów wy³±cznie na pomocy udzielanej nowym u¿ytkownikom jest lekkim nieporozumieniem. Równie¿ bowiem ¶rednio i mocno zaawansowani u¿ytkownicy skorzystaj± z dostêpu do bogatego ¼ród³a informacji o u¿ytecznych sztuczkach i sekretach Linuksa. Jest to system tak rozbudowany, ¿e nawet osoby o du¿ej wiedzy czêsto poznaæ mog± nowe techniki i sposoby jego wykorzystania. Po przy³±czeniu siê do grupy nawet one mog± dowiedzieæ siê o istnieniu ciekawych pakietów, czy te¿ przypomnieæ sobie zapomnian± od czasów studiów karko³omn± sekwencjê poleceñ vi. 44..33..22.. KKoonnssuullttaannccii Truizmem jest stwierdzenie, ¿e LUG-i powinny byæ ¼ród³em pomocy dla nowych u¿ytkowników, któ¿ bowiem inny mo¿e im ow± pomoc± s³u¿yæ? Mniejsz± jednak oczywisto¶ci± jest fakt, ¿e LUG-i mog± odgrywaæ istotn± rolê we wspieraniu osób pracuj±cych jako konsultanci (tj. oferuj±cych instalacjê i administracjê Linuksa, itd). Niezale¿nie od tego, czy pracuj± oni na pó³ etatu, czy na pe³ny etat, mog± byæ istotn± czê¶ci± lokalnego LUG-a. Jak± pomoc mo¿e im LUG oferowaæ? Odpowied¼ na powy¿sze pytanie jest jednocze¶nie odpowiedzi± na pytanie nastêpuj±ce: czego chc± i czego potrzebuj± konsultanci? _P_o_t_r_z_e_b_u_j_± _r_y_n_k_u_: _z_a_p_o_t_r_z_e_b_o_w_a_n_i_a _n_a _k_o_n_s_u_l_t_a_c_j_e_. Lokalny LUG po¶redniczyæ mo¿e miêdzy osobami _o_f_e_r_u_j_±_c_y_m_i konsultacje a podmiotami tych konsultacji _p_o_t_r_z_e_b_u_j_±_c_y_m_i. LUG mo¿e nieformalnie sprzyjaæ tworzeniu takich kontaktów poprzez gromadzenie w jednym miejscu wszystkich (lub ilu siê tylko da) osób w regionie zainteresowanych Linuksem i inicjowanie dialogu. Konkretne sposoby omówimy poni¿ej, w tym miejscu wspominamy tylko kolejne zadanie, którym LUG-i mog± i powinny siê zajmowaæ. Linux-Consultants-HOWTO (zawieraj±ce tak¿e polskie kontakty -- przyp. t³um.) jest tu niezwykle pomocnym dokumentem, oczywistym jest jednak, ¿e wymieniona jest w nim jedynie czê¶æ pracuj±cych na ca³y lub pó³ etatu konsultatów. Zwi±zek ten jest obopólnie korzystny. Konsultanci wzbogacaj± LUG-i o swoje do¶wiadczenie, zarówno organizacyjne, jak i merytoryczne, natomiast LUG-i u³atwiaj± konsultantom kontakt z klientami potrzebuj±cymi ich us³ug. Nowi i niedo¶wiadczeni u¿ytkownicy zyskuj± na kontaktach z LUG-iem, który udzieli _d_a_r_m_o_w_e_j pomocy w typowych i prostych przypadkach, a w bardziej skomplikowanych, w oczywisty sposób wymagaj±cych zatrudnienia konsultanta, sytuacjach u³atwi z takim specjalist± kontakt. Granica miêdzy zapotrzebowaniem na pomoc, której mo¿e udzieliæ konsultant, a pomoc, któr± mo¿e zapewniæ LUG, choæ bywa niewyra¼na, w wiêkszo¶ci przypadków jest oczywista. Naturalnie niepo¿±dana jest sytuacja, w której LUG zyskuje z³± opiniê z powodu wmuszania potrzebuj±cym konsultantów -- takie zachowanie by³oby po prostu nieuprzejme i ¼le ¶wiadcz±ce o u¿ytkownikach Linuksa -- nie ma jednak nic z³ego w u³atwianiu kontaktów miêdzy podmiotami potrzebuj±cymi pomocy profesjonalnej i osobami takiej pomocy udzielaj±cymi. Miêdzynarodowa lista konsultantów znajduje siê w napisanym przez Martina Michlmayr-a Linux Consultants HOWTO <http://sunsite.unc.edu/LDP/HOWTO/Consultants-HOWTO.html>. 44..33..33.. FFiirrmmyy,, sszzkkoo³³yy ii oorrggaanniizzaaccjjee ttyyppuu nnoonn--pprrooffiitt LUG-i mog± równie¿ s³u¿yæ pomoc± lokalnym firmom i organizacjom. Pomoc taka przejawiaæ siê mo¿e dwojako. Po pierwsze, LUG-i mog± wspieraæ organizacje chc±ce w swojej dzia³alno¶ci korzystaæ z Linuksa. Pod drugie, LUG oferowaæ mo¿e pomoc lokalnym firmom i organizacjom tworz±cym oprogramowanie/sprzêt pod Linuksa, instaluj±cym, lub w inny sposób wspieracj±cym ten system. Rodzaj pomocy oferowanej firmom chc±cym u¿ywaæ Linuksa nie ró¿ni siê w istocie wiele od wsparcia udzielanego osobom korzystaj±cym z Linuksa w domu. Na przyk³ad kompilowanie j±dra nie przebiega w inny sposób w domu i w firmie. Wspó³praca z firmami mo¿e oznaczaæ jednak konieczno¶æ zaanga¿owania siê równie¿ w prace nad oprogramowaniem komercyjnym. Je¶li Linux nadal rozwija³ siê bêdzie w dotychczasowym tempie pewne jest zainteresowanie siê twórców oprogramowania mo¿liwo¶ci± przeniesienia lub napisania swoich programów pod ten -- interesuj±cy ju¿ komercyjnie -- system. Je¶li LUG-i bêd± w stanie odnie¶æ sukces w przekonaniu przedsiêbiorstw do komercjalnego wykorzystania Linuksa, zainteresowanych firm bêdzie coraz wiêcej. Powy¿sze wi±¿e siê bezpo¶rednio z kolejnym zwi±zkiem LUG-ów z lokalnymi firmami. LUG-i mog± i powinny dostarczaæ w zasadzie nigdzie indziej niedostêpnych informacji takich jak: · Który z lokalnych dostawców us³ug internetowych jest nastawiony przyja¼nie do Linuksa? · Czy/gdzie znajduj± siê sklepy, w których mo¿na nabyæ komputer z³o¿ony z my¶l± o Linuksie? · Gdzie w pobli¿u mo¿na nabyæ CD z Linuksem? Gromadzenie i upublicznianie tych informacji nie tylko jest pomocne cz³onkom LUG-ów, korzystaj± na tym równie¿ wspomniane firmy. Dziêki stworzeniu wokó³ nich przyjaznej atmosfery powstaæ mo¿e sytuacja, w której inne przedsiêbiortwa, nie chc±c pozostaæ w tyle, zainteresuj± siê Linuksem. 44..33..44.. RRoozzwwóójj wwoollnnooddoossttêêppnneeggoo oopprrooggrraammoowwaanniiaa LUG-i mog± równie¿ wspieraæ rozwój idei Linuksa poprzez inicjowanie i organizowanie sponsoringu. Poni¿ej zapoznaæ siê mo¿esz z opini± Chrisa Browne <mailto:cbbrowne@hex.het> na ten temat. 44..33..44..11.. CChhrriiss BBrroowwnnee oo ffiinnaannssoowwyymm wwssppaarrcciiuu iiddeeii oopprrooggrraammoowwaanniiaa wwoollnn ooddoossttêêppnneeggoo G³êbsze zaanga¿owanie przejawiaæ siê mo¿e w zachêcaniu do finansowego wspierania rozmaitych zwi±zanych z Linuksem organizacji. Ca³kiem rozs±dnym wydaje siê pomys³ finansowego wspierania idei przez u¿ytkowników Linuksa. Wed³ug znajduj±cego siê pod adresem spisu <http://counter.li.org> u¿ytkowników tych s± miliony, a ca³kiem rozs±dna cena ,,wdziêczno¶ci'' -- sto dolarów od osoby (kwota równa zreszt± sumie pieniêdzy wydanych w tym roku na aktualizacjê systemu Microsoftu) mog³aby z³o¿yæ siê na _m_i_l_i_o_n_y _d_o_l_a_r_ó_w przeznaczone na rozwój i ulepszanie narzêdzi oraz aplikacji linuksowych. LUG zachêcaæ mo¿e swoich cz³onków do finansowego wsparcia rozmaitych projektow zwi±zanych z rozwojem oprogramowania. Je¶li istnieje mo¿liwo¶æ odpisania sobie takiej darowizny od podatku, zachêcaæ mo¿na cz³onków do kierowania pieniêdzy prosto do kasy grupy, sk±d przekazane one bêd± dalej odpowiednim organizacjom. Jest w ka¿dym razie na miejscu zachêcanie cz³onków LUG-a do sk³adania bezpo¶rednich darowizn na rzecz organizacji pracuj±cych nad projektami, które chc± oni popieraæ. W bie¿±cym rozdziale podam konkretne propozycje organizacji, nad których wsparciem warto siê zastanowiæ. ¯adna z nich nie jest tu wyra¼nie i wprost polecana, jest to lista, która ma sprowokowaæ do zastanowienia siê. Wiele z nich jest w Stanach Zjednoczonych zarejestrowanych jako organizacje dobroczynne, datki na ich rzecz mo¿na wiêc odliczyæ sobie od podatku. Oto lista organizacji _b_e_z_p_o_¶_r_e_d_n_i_o zaannga¿owanych w prace nad oprogramowaniem dla Linuksa: · Linux International Project Sponsorship Fund <http://www.li.org/About/Fund/Welcome.html> · Debian/Software In the Public Interest <http://www.debian.org/donations.html> · Free Software Foundation <http://www.fsf.org/help/donate.html> · The XFree86 Project <http://www.xfree86.org/donations.html> Datkowanie tych organizacji jest w istocie bezpo¶rednim wspieraniem procesu tworzenia wolnodostêpnego oprogramowania pracuj±cego pod Linuksem. Ziarnko do ziarnka, a zebrana miarka bêdzie z pewno¶cia mia³a wiêkszy wp³yw na rozwój Linuksa ni¿ jakakolwiek inna forma wsparcia. Istniej± te¿ organizacje w mniej bezpo¶redni sposób zwi±zane z Linuksem, równie¿ jednak warte chwili zastanowienia. S± to: · League for Programming Freedom <http://www.lpf.org>. Nie jest to typowo Linuksowa organizacja. LPF zajmuje siê ogóln± dzia³alno¶ci± promocyjn± na rzecz osób zaanga¿owanych w rozwój oprogramowania. Popieranie tej organizacji jest w pewnym sensie zaanga¿owaniem siê w co¶ w rodzaju politycznego lobby. LPF koncentruje siê oczywi¶cie g³ównie na Stanach Zjednocznoych, jednak sytuacja amerykañskiego ¶wiata komputerowego ma bardzo czêsto wp³yw na bran¿ow± spo³eczno¶æ miêdzynarodow±; dzia³a to zreszt± w obie strony. · The LaTeX3 Project Fund TeX Users Group (TUG) <http://www.tug.org> pracuje nad now± wersj± systemu do sk³adu publikacji LaTeX -- LaTeX3. Linux jest platform± idealnie nadaj±c± siê do pracy z TeX-em oraz LaTeX-em. Wp³aty na rzecz projektu kierowaæ nale¿y na adres: TeX Users Group P.O. Box 1239 Three Rivers, CA 93271-1239 USA lub, w Europie: UK TUG 1 Eymore Close Selly Oaks Burmingham B29 4LB UK · Projekt Gutenberg <http://www.promo.net/pg/lists/list.html> Celem PG jest powszechne udostêpnienie w wersji cyfrowej ksi±¿ek nie objêtych prawami autorskimi. Nie jest to inicjatywa w bespo¶redni sposób zwi±zana z Linuksem, warto siê jednak nad ni± na chwilê zatrzymaæ. ,,Projekt Gutenberg'' aktywnie promuje ideê nieuzale¿niania produktu od platformy systemowej -- oznacza to, ¿e udostêpnianych przez PG ksi±¿ek bez problemu mo¿na u¿ywaæ pod Linuksem. 44..33..55.. SSppoo³³eecczznnoo¶¶ææ LLiinnuukkssaa W dokumencie tym u¿ywam wyra¿enia ssppoo³³eecczznnoo¶¶ææ LLiinnuukkssaa. Nie istnieje chyba lepsze okre¶lenie na miêdzynarodowe zjawisko, jakim jest rozwój Linuksa i jego u¿ytkownicy. Jest to ruch zorganizowany bez biurokracji, nie jest to korporacja, a licz± siê z nim korporacje na ca³ym ¶wiecie. Najlepszym sposobem wspierania Linuksa jako miêdzynarodowego zjawiska jest utrzymywanie tej spo³eczno¶ci silnej, aktywnej i rosn±cej. Linux jest rozwijany miêdzynarodowo -- wystarczy zajrzeæ do pliku /usr/src/linux/MAINTAINERS, by siê o tym przekonaæ. Linux jest równie¿ _u¿ywany_ na ca³ym ¶wiecie. Ta stale rosn±ca rzesza u¿ytkowników jest kluczem do sukcesu tego systemu. I tu równie¿ LUG-i odgrywaj± istotn± rolê. Miêdzynarodowa si³a przebicia Linuksa spowodowana jest przede wszystkim jego nieznan± dotychczas za swoj± cenê i przy swojej dostêpno¶ci moc± obliczeniow± i wyrafinowaniem. Kluczem jest tu warto¶æ systemu i jego niezale¿no¶æ od nadzoru w³asno¶ciowego. Ka¿da nowa osoba, grupa, czy organizacja maj±ca okazjê zapoznaæ siê z rzeczywistymi mo¿liwo¶ciami tego systemu oznacza wzmocnienie i rozwój spo³eczno¶ci Linuksa. Lokalne LUG-i mog± zwiêkszaæ ilo¶æ takich osób. 44..44.. LLiinnuuxx ssooccjjaalliizzuujjee Ostatnim z omawianych przeze mnie celów istnienia Grup U¿ytkowników Linuksa jest cel towarzyski. W pewnym sensie jest to punkt najtrudniejszy do opisania, nie wiadomo bowiem do jakiego stopnia i ile LUG-ów uwa¿a go za istotny. Dziwna by³aby grupa nie zainteresowana realizacj± pozosta³ych celów, bez trudu jednak mo¿na wyobraziæ sobie LUG-a nie przywi±zuj±cego zbytniej wagi do towarzyskich aspektów swojego istnienia. W ka¿dym razie jako¶ tak siê sk³ada, ¿e zawsze kiedy spotyka siê dwóch czy trzech ,,linuksiarzy'' zaczyna siê robiæ weso³o, i czêsto koñczy siê to wysy³aniem kogo¶ po piwo. Sam Linus Torvalds okre¶la jeden z celów istnienia Linuksa jako ,,dla zabawy''. Dla hakerów, programistów, czy zwyk³ych u¿ytkowników nie ma nic ciekawszego ni¿ ¶ci±ganie nowej wersji j±dra, ponowna kompilacja starego, obgadywanie nowego windows managera, czy tworzenie kodu. To w³a¶nie tak rozumiana zabawa konsoliduje grupê i prowadzi w naturalny sposób do zawierania przyja¼ni. Przez s³owo ,,socjalizacja'' rozumiemy g³ównie dzielenie do¶wiadczeñ, zawieranie znajomo¶ci, wzajemne uznanie i szacunek. Istnieje jednak równie¿ naukowe znaczenie tego s³owa. Jak wyja¶niaj± specjali¶ci, w ka¿dym ruchu, instytucji, czy spo³eczno¶ci ludzkiej istnieje tendencja do przemiany newbies w hakerów (je¶li u¿yjemy terminów z naszego podwórka). Innymi s³owy, socjalizacja oznacza przemianê z ,,jednego z nich'' w ,,jednego z nas''. Proces ten znamy na przyk³ad z wojska lub szko³y, gdzie ,,koty'' staj± siê pe³noprawnymi cz³onkami grupy. Sytuacja w spo³eczno¶ci Linuksa jest analogiczna -- nowi u¿ytkownicy musz± nauczyæ siê, co oznacza ,,u¿ywaæ Linuksa'', czego oczekuje siê od nich, jako cz³onków miêdzynarodowej spo³eczno¶ci. ,,Nowi'' musz± poznaæ specjalne s³ownictwo, wymagania i szanse dawane przez przynale¿no¶æ do grupy. Mo¿e to byæ taki drobiazg, jak poprawna wymowa s³owa ,,Linux'', mog± to byæ równie dobrze sposoby korzystnego promowania Linuksa, i -- co nawet wa¿niejsze -- sposoby, których _n_i_e _n_a_l_e_¿_y stosowaæ. Proces socjalizacji poprzez Linuksa, w odró¿nieniu od tego z ,,prawdziwego ¶wiata'' mo¿e te¿ przebiegaæ przez listy i grupy dyskusyjne. Skuteczno¶æ jednak takiego procesu ci±gle podwa¿aj± przyk³ady ma³o towarzyskich u¿ytkowników. Wydaje siê, ¿e najlepiej poznawaæ ludzi z krwi i ko¶ci, a przyja¼nie zawieraæ z ¿ywymi osobami, a nie bezcielesnymi szeregami literek na newsach. 55.. DDzziiaa³³aanniiee llookkaallnnyycchh LLUUGG--óóww W rozdziale poprzednim skupi³em siê wy³±cznie na omawianiu tego, czym powinny siê LUG-i zajmowaæ. Teraz przejd¼my do praktycznych sposobów osi±gniêcia wymienionych wy¿ej celów. Dzia³alno¶æ LUG-a przejawia siê na dwa podstawowe sposoby: po pierwsze, ludzie spotykaj± siê, po drugie, komunikuj± siê w sieci. Jedno przeplata siê z drugim, generalnie jednak ¿ycie LUG-a to spotkania i zasoby sieciowe. 55..11.. SSppoottkkaanniiaa Jak ju¿ wspomnia³em spotkania s± istot± LUG-ów, jak zreszt± i innych grup u¿ytkowników. LUG mo¿e organizowaæ nastêpuj±ce rodzaje spotkañ: · zebrania towarzyskie · prezentacje techniczne · zebrania nieformalnych grup dyskusyjnych · zebrania cz³onkowskie (omawianie spraw grupy) · instalowanie systemu chêtnym · pomoc w konfigurowaniu i strojeniu systemu Czym zajmuj± siê LUG-i podczas owych spotkañ? · instalowaniem Linuksa nowym u¿ytkownikom, i wszystkim zainteresowanym tym osobom, · nauczaniem swoich cz³onków o Linuksie · porównywaniem Linuksa do innych systemów operacyjnych · prezentacj± i nauczaniem oprogramowania dzia³aj±cego pod Linuksem · omawianiem sposobów promocji Linuksa · omawianiem istoty zjawiska wolnodostêpnego oprogramowania · omawianiem problemów innych grup · piciem, jedzeniem, i lulek paleniem :) 55..22.. ZZaassoobbyy ww ssiieeccii Komercyjny rozwój Internetu chronologicznie pokrywa siê mniej wiêcej z powstaniem Linuksa i ma w jego powstaniu i pó¼niejszym rozwoju swój poka¼ny udzia³. Nie inaczej jest w przypadku LUG-ów. Wiêkszo¶æ z nich ma swoj± stronê lub strony w Internecie. W zasadzie przeszukanie sieci jest chyba jedynym sposobem zlokalizowania najbli¿szego LUG-a. ¦wiat komercyjny odkrywa, ¿e u¿ycie Internetu jest skuteczn± form± reklamy, informowania, nauczania, a nawet sprzeda¿y. I LUG-i powinny wiêc u¿ywaæ wszelkich dostêpnych im technologii internetowych: WWW, list i grup dyskusyjnych, FTP, e-maila, WAIS-a i fingera. Drugim powodem do szerokiego wykorzystywania us³ug Internetu jest fakt, ¿e istot± Linuksa jest _z_a_p_e_w_n_i_e_n_i_e stabilnej i bogatej w mo¿liwo¶ci platformy, na której owe us³ugi mo¿na uruchamiaæ. Og³oszenie istnienia i organizacja dzia³añ danego LUG-a nie jest wiêc jedyn± korzy¶ci± z pojawienie siê w Internecie. Wykorzystanie tych technologii daje bowiem cz³onkom grupy okazjê do nauki uruchamiania tego typu us³ug internetowych na Linuksie i obserwacji systemu w dzia³aniu. Oto kilka przyk³adowych LUG-ów efektywnie wykorzystuj±cych Internet: · Atlanta Linux Enthusiasts <http://www.ale.org/> · North Texas Linux Users Group <http://www.ntlug.org/> · Boston Linux and Unix <http://www.blu.org/> · Colorado Linux Users and Enthusiasts <http://spot.elfwerks.com/~clue/> · BLUG - BHZ Linux Users Group (Brazil) <http://www.bhz.ampr.org/~linux/> · Ottawa Carleton Linux Users Group <http://www.oclug.on.ca/> · Provence Linux Users Group <http://www.pipo.com/plug/> · Düsseldorf Linux Users Group <http://www.hsp.de/~dlug/> · Linux User Group Austria <http://www.luga.or.at/> · Israeli Linux Users Group <http://www.linux.org.il/> · Tokyo Linux Users Group <http://www.twics.co.jp/~tlug/> · Linux in Mexico <http://www.linux.org.mx/> · Netherlands Linux Users Group (NLLGG) <http://www.nllgg.nl/> · St. Petersburg Linux User Group <http://ethereal.ru/~mbravo/spblug/index.html> · Linux User Group of Singapore <http://www.lugs.org.sg/> · Victoria Linux User Group <http://www.linux.victoria.bc.ca/> · Essex Linux User Group <http://www.epos.demon.co.uk/> · Turkish Linux User Group <http://www.linux.org.tr/> · Linux User Group of Rochester <http://www.lugor.org/> · Korean Linux Users Group <http://www.linux-kr.org> Poinformuj mnie, je¶li Twój LUG wykorzystuje Internet w interesuj±cy sposób, do³±czê wtedy adres waszych stron do powy¿szego spisu. 66.. PPrraakkttyycczznnee wwsskkaazzóówwkkii Na zakoñczenie podam kilka bardzo praktycznych, wrêcz przyziemnych porad dla chc±cych za³o¿yæ, prowadziæ, lub rozbudowaæ LUG. 66..11.. OOrrggaanniizzaaccjjee uuddzziieellaajj±±ccee wwssppaarrcciiaa LLiinnuukkssoowwii Istnieje szereg organizacji udzielaj±cych wsparcia Linuksowi: GGLLUUEE Groups of Linux Users Everywhere jest zainicjowanym przez SSC (ludzi wydaj±cych _L_i_n_u_x _J_o_u_r_n_a_l) programem koordynuj±cym i wspieraj±cym LUG-i. Program GLUE <http://www.ssc.com/glue/> jest niezbyt kosztownym sposobem poszerzenia zasobów Twojego LUG-a. LLiinnuuxx SSyysstteemmss LLaabbss LSL <http://www.lsl.com/> bardzo tanio oferuje LUG-om do dalszej dystrybucji swój Tri-Linux Disk set (trzy dystrybucje Linuksa na czterech kompaktach -- Red Hat, Slackware, Debian). LLiinnuuxx MMaallll UUsseerr GGrroouupp PPrrooggrraamm Sponsorowany przez WorkGroup Solutions Linux Mall User Group Program <http://www.LinuxMall.com/usergrp.program.html> oferuje nale¿±cym doñ LUG-om szereg korzy¶ci. LUG-i mog± równie¿ uczestniczyæ w Linux Mall's Referral Program <http://www.LinuxMall.com/mallrfr.html>. CClleevveellaanndd LLiinnuuxx UUsseerr''ss GGrroouupp jest w³a¶cicielem domeny internetowej lug.net. Dadz± Twojemu LUG-ow domenê w lug.net: miasto-LUG-a.lug.net. Wiêcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem LUG.NET <http://www.lug.net/>, lub poczt± elektroniczn±: Jeff Garvas. RReedd HHaatt SSooffttwwaarree''ss UUsseerr GGrroouupp PPrrooggrraamm Wspomaga rowój LUG-ów. Wiêcej informacji pod adresem Red Hat Web site <http://www.redhat.com/redhat/rhug.html> 66..22.. ZZaakk³³aaddaanniiee LLUUGG--aa · Znajd¼ najbli¿szy istniej±cy LUG · Og³o¶ swoje plany na comp.os.linux.announce i odpowiednich grupach lokalnych · Og³o¶ swoje plany we wszystkich miejscach, w których mog± natkn±æ siê na nie u¿ytkownicy komputerów w Twoim otoczeniu. Mog± to byæ ksiêgarnie, copy-parties, kawiarnie internetowe, szko³y, uniwersytety, firmy, siedziby dostarczycieli us³ug internetowych, itd · Znajd¼ w swoim regionie przyjazne Linuksowi firmy i instytucje; byæ mo¿e pomog± Ci one w utworzeniu LUG-u · Za³ó¿ listê dyskusyjn± lub stwórz sposób komunikacji dla osób wyra¿aj±cych zainteresowanie przy³±czeniem siê do projektu · Popro¶ osoby maj±ce takie mo¿liwo¶ci o rozpowszechnienie wiadomo¶ci o zak³adaniu LUG-a · Zarezerwuj miejsce w sieci na kilka stron z informacjami o grupie · Zastanów siê nad miejscem spotkañ · Ustal i og³o¶ datê pierwszego spotkania · Na pierwszym spotkaniu og³o¶ i przedyskutuj cele LUG-a 66..33.. PPrroowwaaddzzeenniiee ii rroozzwwiijjaanniiee LLUUGG--aa · Nie stawiaj wygórowanych wymagañ potencjalnym cz³onkom grupy · Pamiêtaj o prowadzeniu strony WWW. Staraj siê, aby umieszczone na niej informacje by³y aktualne, a obwieszczenia o spotkaniach (kto, co, gdzie, itp) ³atwe do odnalezienia. Umie¶æ adresy kontaktowe, zapewnij te¿ inne mo¿liwo¶ci kontaktu. · Instaluj Linuksa ka¿demu, kto o to poprosi · Umie¶æ og³oszenia i ulotki w miejscach uczêszczanych przez u¿ytkowników komputerów w Twoim regionie · Postaraj siê o oddane kierownictwo · Prowadz±c grupê id¼ za przyk³adem Linusowego modelu _o_¶_w_i_e_c_o_n_e_j _d_y_k_t_a_t_u_r_y · Wa¿ne decyzje podejmuj wraz z cz³onkami grupy drog± g³osowania · Za³ó¿ liste dyskusyjn± oferuj±c± wsparcie techniczne i popro¶ lokalnych guru o udzielanie siê na niej · Organizuj zarówno prezentacje proste, jak i zaawansowane, formalne oraz lu¼ne · Zapewniaj wsparcie rozwijanemu przez cz³onków grupy oprogramowaniu · Znajd¼ sposób zdobywania ¶rodków finansowych inny ni¿ obowi±zkowe sk³adki, np. sprzedawaj linuksowe gad¿ety cz³onkom grupy i osobom nie zwi±zanym z LUG-iem · Zastanów siê nad nadaniem grupie osobowo¶ci prawnej, np. podorganizacji, czy podmiotu zwolnionego z obowi±zku p³acenia podatków · Zastanów siê, czy wybrane miejsce spotkañ nie utrudnia rozwoju grupy · £±cz spotkania grupy z lokalnymi copy-parties, targami komputerowymi i innymi wydarzeniami, na których pojawiæ siê mog± potencjalni przyszli u¿ytkownicy Linuksa · Kiedy tylko zacznie to mieæ sens wybierz formalne kierownictwo. Rozwa¿ stanowiska takie, jak: przewodnicz±cy, skarbnik, sekretarz, gospodarz (wyg³aszanie komunikatów ogólnych, przedstawianie prowadz±cych wyk³ady, otwieranie i zamykanie spotkañ, itd.), rzecznik (obs³uga grup dyskusyjnych i poczty elektronicznej, local publicity), koordynator (zapewnienie prowadz±cych prezentacje na spotkaniach grupy, tworzenie planu spotkañ) · Zapewnij cz³onkom mo¿liwo¶æ wyra¿enia opinii o kierunkach rozwoju, celach i strategiach grupy · Wspieraj idee Linuksa i oprogramowania wolnodostêpnego po¶wiêcaj±c im strony WWW, listy dyskusyjne oraz serwery FTP · Otwórz serwer FTP z odpowiednim oprogramowaniem · Prowad¼ na stronie WWW archiwum dzia³alno¶ci grupy · Zorganizuj ,,prezenty'' od lokalnych sprzedawców Linuksa, sklepów komputerowych, etc i rozdawaj je na spotkaniach grupy np. rozdaj±c kupony uczestnikom i losuj±c numer wygrywaj±cy. · Okazuj uzasadnione zaufanie · Zostañ cz³onkiem prowadzonych przez SSC Wszystkich Grup U¿ytkowników Linuksa (GLUE); pamiêtaj jednak, ¿e GLUE ¿±da op³at cz³onkowskich · Postaraj siê o dodanie informacji o swojej grupie do wszystkich spisów LUG-ów · Publikuj informacje o spotkaniach LUG-a w odpowiednich grupach dyskusyjnych oraz lokalnych krêgach i wydawnictwach komputerowych · Stwórz materia³y promocyjne, np. pliki postscriptowe, które cz³onkowie wykorzystaæ bêd± mogli w miejscu pracy, ksiêgarnich, sklepach komputerowych, itd. · Upewnij siê, ¿e wiesz jakiego rodzaju dzia³alno¶ci oczekuj± od grupy jej cz³onkowie · Og³aszaj w lokalnych mediach wszelkie niecodzienne wydarzenia w LUG-u (takie jak Dzieñ Instalowania, Dzieñ Sieci, itd) · U¿ywaj zasobów i mo¿liwo¶ci LUG-a do zaspokajania informatycznych potrzeb lokalnych organizacji typu non-profit i szkó³. · Promuj u¿ycie Linuksa entuzjastycznie, ale odpowiedzialnie · Motywuj cz³onków grupy do poszerzania wiedzy i rozwijania umiejêtno¶ci · Utrzymuj dobre stosunki z dystrybutorami i sprzedawcami Linuksa, programistami, itd. · Odszukaj pracuj±cych w Twoim regionie konsultantów/firmy oferuj±ce konsultacje i nawi±¿ z nimi kontakt. · Wymieniaj siê do¶wiadczeniami i zasobami z LUG-ami w okolicy, mie¶cie, regionie, kraju. · Informuj cz³onków grupy o aktualnym stanie rozwoju oprogramowania dla Linuksa (np. nowe wersje j±dra, bugi, ³aty, porady dot. bezpieczeñstwa) i innych zwi±zanych z Linuksem sprawach (np. nowe obs³ugiwane platformy, zagadnienia prawne, gdzie mieszka i pracuje Linus, itd). · Informuj Linux Documentation Project i inne licz±ce siê ¼ród³a informacji o tworzonej przez LUG-a dokumentacji: opisach technicznych, podrêcznikach, dokumentach HOWTO, itd. 77.. ZZaaggaaddnniieenniiaa pprraawwnnee ii ppoolliittyycczznnee 77..11.. ZZaaggaaddnniieenniiaa pprraawwnnee 77..11..11.. SSttaannyy ZZjjeeddnnoocczzoonnee Wiele wskazuje na to, ¿e powiniene¶ zastanowiæ siê nad formaln± rejestracj± swojego LUG-a. Nie bêdê przytacza³ tu argumentów, je¶li jednak planujesz nadanie LUG-owi osobowo¶ci prawnej, rozdzia³ ten wprowadzi Ciê w czê¶æ zagadnienia. UUwwaaggaa:: nie traktuj tre¶ci tego rozdzia³u jako profesjonalnych porad prawnych. Omawiane tu problemy wymagaj± fachowej opinii, dlatego te¿ przed podjêciem jakiegokolwiek dzia³ania powiniene¶ skonsultowaæ siê z prawnikiem. Zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych status zlokalizowanych na ich terenie LUG-ów mo¿e przybraæ jedn± z co najmniej dwóch form: 1. organizacji typu non-profit (nie przynosz±cej zysku) 2. organizacji zwolnionej z obowi±zku p³acenia podatków Chocia¿ wymienione rodzaje statusu prawnego niekoniecznie oznaczaj± to samo we wszystkich stanach, prawo wiêkszo¶ci stanów zezwala na rejestrowanie LUG-ów jako organizacji typu non-profit. Zyskami p³yn±cymi z takiej rejestracji mog± byæ m. in. ograniczenie odpowiedzialno¶ci cz³onków i wspó³pracowników grupy, a tak¿e zmniejszenie podatków lub nawet zwolnienie z koniecznosci ich p³acenia. Przed zarejestrowaniem LUG-a jako organizacji non-profit powiniene¶ oczywi¶cie zasiêgn±æ kompetentnej porady prawnej. Z pewno¶ci± zaoszczêdzisz na kosztach owej porady, je¶li przed zasiêgniêciem jej zapoznasz siê z zagadnieniem; polecam tu publikacjê _N_o_n_-_L_a_w_y_e_r_s _N_o_n_- _P_r_o_f_i_t _C_o_r_p_o_r_a_t_i_o_n _K_i_t (ISBN 0-937434-35-3). Drugi z wymienionych rodzajów statusu, zwolnienie od podatku, jest tak naprawdê nie tyle statusem prawnym, ile decyzj± IRS (amerykañskiego Biura Podatkowego). Pamiêtaj, ¿e zarejestrowanie organizacji jako nie przynosz±cej zysków nniiee oozznnaacczzaa aauuttoommaattyycczznniiee zwolnienia od podatków! Niektóre organizacje typu non-profit musz± p³aciæ podatki. IRS wyda³ wzglêdnie prosty dokument omawiaj±cy kryteria i sam proces zwalniania od podatku. Jest to PPuubblliiccaattiioonn 555577:: _T_a_x_-_E_x_e_m_p_t _S_t_a_t_u_s _f_o_r _Y_o_u_r _O_r_g_a_n_i_z_a_t_i_o_n _(_,_,_Z_w_o_l_n_i_e_n_i_e _T_w_o_j_e_j _o_r_g_a_n_i_z_a_c_j_i _o_d _p_o_d_a_t_k_u_'_'_). Dokument ten, w formacie Adobe Acrobat, dostêpny jest na stronie IRS. Zdecydowanie polecam zapoznanie siê z jego tre¶ci± pprrzzeedd wype³nieniem wniosku o rejestracjê LUG-a jako organizacji typu non-profit. Zarejestrowanie grupy jako organizacji typu non-profit nie zapewnia automatycznie zwolnienia jej przez IRS od podatku, a niektóre rodzaje rejestracji mog± wrêcz uunniieemmoo¿¿lliiwwiiææ takie zwolnienie. Wspomniany wy¿ej dokument (_T_a_x_-_E_x_e_m_p_t _S_t_a_t_u_s _f_o_r _Y_o_u_r _O_r_g_a_n_i_z_a_t_i_o_n) jasno omawia warunki konieczne do uzyskania przez Twoj± organizacjê zwolnienia od podatków. W sieci znajduje siê trochê wiadomo¶ci na temat organizacji typu non- profit i zwalniania od podatku. Czê¶æ z nich zapewne ma zastowosowanie w przypadku lokalnych LUG-ów. 77..11..22.. KKaannaaddaa Podziêkowania dla Chrisa Browne za nastêpuj±ce komentarze na temat sytuacji w Kanadzie: Kanadyjski system podatkowy bardzo przypomina system amerykañski w tym, ¿e status organizacji ,,dobroczynnej'' oznacza dla dawców wiêksze ulgi podatkowe ni¿ status non-profit; podobnie otrzymanie i utrzymanie statusu organizacji dobroczynnej wymaga dodatkowej roboty papierkowej przy sta³ych kontaktach z w³adzami podatkowymi. 77..22.. ZZaaggaaddnniieenniiaa ppoolliittcczznnee Chris Browne <mailto:cbbrowne@hex.net> w nastêpuj±cy sposób komentuje zagadnienia polityczne mog±ce budziæ emocje w grupie: 77..22..11.. WW±±ttpplliiwwoo¶¶ccii nnaa tteemmaatt iiddeeii wwoollnnooddoossttêêppnneeggoo oopprrooggrraammoowwaanniiaa.. U¿ytkownicy Linuksa s± ró¿ni. Gdy kilku z nich zbierze siê w jednym miejscu, mog± rozgorzeæ pewne dyskusje. Politycznie radykalni u¿ytkownicy wierz±, ¿e ka¿dy rodzaj oprogramowania powinien ,,zawsze'' byæ darmowy. Caldera ¿yczy sobie ca³kiem sporej sumy za swoj± dystrybucjê i nniiee przekazuje wszystkich zysków do _(_t_u _w_s_t_a_w _s_w_o_j_± _u_l_u_b_i_o_n_± _o_r_g_a_n_i_z_a_c_j_ê _p_r_o_m_o_c_y_j_n_±_) -- dlatego s±dz± oni, ¿e Caldera to ,,z³o''. Podobnie Red Hat i S.u.S.E. Pamiêtaæ jednak warto, ¿e wszystkie trzy organizacje mocno ju¿ zas³u¿y³y siê, i nadal aktywnie dzia³aj± na rzecz idei wolnodostêpnego oprogramowania. Inni zastanawiaæ siê mog± nad sposobami na dog³êbne wykorzystanie darmowo¶ci Linuksa dla zabawy lub zysków. Na przyk³ad wielu u¿ytkowników systemów BSD uwa¿a, ¿e _i_c_h licencje, pozwalaj±ce na tworzenie w³asnych wersji ich OS-ów s± lepsze ni¿ ,,zmuszaj±ca do darmowo¶ci'' licencja GPL, z której korzysta Linux. Nie zak³adaj automatycznie, ¿e osoby wyra¿aj±ce takie opinie musz± byæ chciwcami. Kiedy osoby o takich pogl±dach spotkaj± siê, ³atwo o nieporozumienia. W podobnych sytuacjach osoba przewodz±ca grupie powinna zwróciæ uwagê, ¿e: · Istnieje mnóstwo ró¿nych opinii na temat licencji GPL i jej dzia³ania, a zarówno GPL, jak i pokrewne licencje ³atwo ¼le zinterpretowaæ. · Linux wiele zawdziêcza wk³adom z rozmaitych ¼róde³; dlatego te¿ mo¿e dzieliæ siê swym dorobkiem, szczególnie je¶li takie dzia³anie zachêci wiêcej osób do prz³±czenia siê do ruchu, i, co za tym idzie, spowoduje kolejne wk³ady w rozwój systemu. · Równie¿ i komercyjny ¶wiat ma swój -- i to du¿y -- wk³ad w rozwój Linuksa. Mo¿esz przekonaæ siê o tym zagl±daj±c do ¼róde³ j±dra, czy istotnych elementów systemu (np. XFree86 i GCC). · ,,Komercjalny'' nie oznacza zawsze ,,lepszy'', ale nie musi te¿ oznaczaæ ,,beznadziejny''. Takie ró¿nice zdañ nie ograniczaj± siê zreszt± tylko do tego konkretnego problemu, toczenie przeró¿nych ,,¶wiêtych wojen'' komputerowych nie jest bowiem niczym nowym. Dzi¶ jest to opozycja Linux -- inne systemy Unixowe, czy systemy operacyjne Microsoftu, IBM PC -- komputery oparte na Motoroli 68000, KDE -- GNOME. Kiedy¶ walczyli ze sob± zwolennicy ró¿ych typów o¶miobitowców. Osoba przewodz±ca LUG-owi powinna staraæ siê ³agodziæ takie postawy i w ¿adnym wypadku nie dolewaæ oliwy do ognia; dlatego przywódcy grupy powinny byæ silnymi osobowo¶ciami. Przy tak wielu sprzecznych pogl±dach nieporozumieñ nniiee ddaa ssiiêê unikn±æ. Osoby przewodz±ce grupie musz± umieæ radziæ sobie z podobnymi sytuacjami i ³agodziæ konflikty, a nie je zaogniaæ. 77..22..22.. OOrrggaanniizzaaccjjee ttyyppuu nnoonn--pprrooffiitt ii pprroobblleemm ppiieenniiêêddzzyy Zajmowanie siê finansami organizacji typu non-profit zawsze wymaga du¿ej ostro¿no¶ci. W przypadku podmiotów, których celem jest zarabianie pieniêdzy, ,,niepowodzenia'' takie jak np. niew³a¶ciwe zu¿ytkowanie niewielkiej sumy nie spêdzaj± zazwyczaj ludziom snu z powiek. Sytuacja w organizacjach nie nastawionych na zysk jest odmienna. Czê¶æ osób jest w nie zaanga¿owana dla idei i w ich oczach ka¿dy niewielki problem mo¿e urosn±æ do nieadekwatnie du¿ych rozmiarów. Mo¿liwo¶æ powszechnego uczestnictwa w naradach finansowych dodatkowo zwiêksza niebezpieczeñstwo skupienia nadmiernej uwagi na sprawach ekonomicznych. P³ynie z tego wniosek, ¿e najlepiej chyba _z_r_e_z_y_g_n_o_w_a_æ w ogóle ze sk³adek cz³onkowskich, cz³onkowie LUG-u bowiem, co zrozumia³e, bêd± chcieli wiedzieæ, czy zebrane pieni±dze s± rozs±dnie wydawane. A pieniêdzy, które nie istniej±, zmarnowaæ nie mo¿na. Je¶li jednak grupa dysponuje du¿ymi ¶rodkami pieniê¿nymi lub innymi, osoby odpowiedzialne za gospodarowanie nimi powinny w ka¿dej chwili móc siê z nich rozliczyæ przed cz³onkami grupy. Nad sprawami finansowymi aktywnej, rozwijaj±cej siê grupy pieczê powinna sprawowaæ wiêcej ni¿ jedna osoba. Niezdrowa jest sytuacja, w której zajmuj±cy siê finansami kurczowo trzyma siê stanowiska, i nie chce oddaæ kontroli nad ekonomi±. W sytuacji idealnej wszystkie oficjalne stanowiska we w³adzach LUG-u, w³±czaj±c w to skarbnika, podlegaj± rotacji. Wszyscy zainteresowani powinni mieæ mo¿liwo¶æ regularnego zapoznawania siê ze zrozumiale napisanymi raportami finansowymi. LUG-i, które ze wzglêdów podatkowych utrzymuj± oficjalny status ,,organizacji dobroczynnych'', co najmniej raz do roku musz± przedstawiæ takie raporty lokalnym urzêdom podatkowym. Raporty te s³u¿yæ równie¿ mog± zainteresowanym finansami grupy cz³onkom. W wraz z rozwojem dzia³aj±cego pod Linuksem oprogramowania do ksiêgowo¶ci tworzenie regularnych raportów finansowych staje siê coraz ³atwiejsze, a ekspansja Internetu umo¿liwia nawet ich publikacjê na WWW. 88.. OO ttyymm ddookkuummeenncciiee 88..11.. WWaarruunnkkii ssttoossoowwaanniiaa Prawa autorskie: Copyright (c) 1997 by Kendall Grant Clark. Zezwala siê na rozpowszechnianie niniejszego dokumentu na warunkach okre¶lonych w licencji LDP, dostêpnej pod adresem http://sunsite.unc.edu/LDP/COPYRIGHT.html <http://sunsite.unc.edu/LDP/COPYRIGHT.html>. 88..22.. NNoowwee wweerrssjjee Nowe wersje JTZ o Grupach U¿ytkowników Linuksa bêd± od czasu do czasu umieszczanie na odpowiednich serwerach WWW i FTP, przede wszystkim na mojej stronie <http://www.ntlug.org/~kclark/> oraz stronie Linux Documentation Project <http://sunsite.unc.edu/LDP/>. 88..33.. PPoommóó¿¿ ww ttwwoorrzzeenniiuu tteeggoo ddookkuummeennttuu!! Z rado¶ci± powitam pytania i komentarze dotycz±ce ninejszego dokumentu. Proszê przysy³aæ je (w jêz. angielskim) pod adresem kclark@cmpu.net. _S_z_c_z_e_g_ó_l_n_i_e _i_n_t_e_r_e_s_u_j_± _m_n_i_e _o_p_i_n_i_e _o_s_ó_b _p_r_o_w_a_d_z_±_c_y_c_h _L_U_G_-_i _n_a _c_a_³_y_m _¶_w_i_e_c_i_e. Chcia³bym móc przytoczyæ z ¿ycia wziête przyk³ady realizacji opisanych tu zagadnieñ. Chcia³bym równie¿ do³±czyæ rozdzia³ na temat LUG-ów spoza Stanów Zjednoczonych, w tej chwili bowiem dokument ten skupia siê g³ównie na problemach grup amerykañskich. Proszê równie¿ o informacjê, je¶li Twoja grupa zajmuje siê nie wspomnian± tu dzia³alno¶ci±. 88..44.. HHiissttoorriiaa ddookkuummeennttuu Wersja · 1.0 og³oszona 13 lipca 1997 · 1.1: poszerzony rozdzia³ o zasobach w sieci · 1.3: dodane info o organizacjach wspieraj±cych LUG-i, poszerzony rozdzia³ o zagadnieniach prawnych i organizacyjnych · 1.3.1: przeredagowania celem zwiêkszenia przejrzysto¶ci i zwiêz³o¶ci · 1.4: przeredagowania, dodane info o nowych zasobach · 1.4.1: ogólne przeredagowanie celem zwiêkszenia przejrzysto¶ci · 1.5: dodane informacje o zasobach, komentarz n/t dokumentacji LUG-ów, ogólne przeredagowania · 1.5.1: zmiana adresu WWW tego dokumentu i e-maila autora · 1.5.2: nowa licencja i prawa autorskie · 1.5.3: ró¿ne zmiany i drobne reorganizacje · 1.6: dodany materia³ Chrisa Browne'a: datki na rzecz rozwoju Linuksa i zagadnienia polityczne dot. LUG-ów · 1.6.1: niewielkie uzupe³nienia · 1.6.2: drobne poprawki 88..55.. PPooddzziiêêkkoowwaanniiaa Chcia³bym tu podziêkowaæ wszystkim wspania³ym ludziom, których pozna³em i z którymi pracowa³em podczas zajmowania stanowiska Przewodnicz±cego Grupy U¿ytkowników Linuksa w Pó³n. Teksasie. Dziêki nim ca³kowicie przenios³em siê na Linuksa. Najlepsz± rzecz± w Linuksie s± ludzie, których siê dziêki mu poznaje! Specjalne podziêkowania kierujê do Chrisa Browne <mailto:cbbrowne@hex.net> za opis sytuacji kanadyjskich ogranizacji dobroczynnych i non-profit, wypowied¼ o finansowych datkach jako sposobie wspierania rozwoju Linuksa i oprogramowania wolnodostênego, oraz refleksji n/t zagadnieñ politycznych mog±cych byæ przedmiotem dyskusji w LUG-ach. Nastêpuj±cym osobom dziêkujê za komentarze i sugestie: · Hugo van der Kooij · Greg Hankins · Charles Lindahl · Rick Moen · Jeff Garvas · James Hertzler 99.. OOdd tt³³uummaacczzaa Copyright for the translation (c) 1999 by Tomasz 'tsca' Sienicki (tsca@edb.dk) Strona WWW Polskiej Grupy U¿ytkowników Linuksa: PLUG <http://www.linux.org.pl> T³umaczenia innych dokumentów HOWTO: JTZ <http://www.jtz.org.pl/>