ftape-HOWTO - streamery w Linuxie - jak to zrobiæ Autor : Kevin Johnson, <kjj@pobox.com> v2.0, 15 Marca 1997 _W_e_r_s_j_a _p_o_l_s_k_a _: _J_a_k_u_b _C_h_m_i_e_l_e_w_s_k_i _y_a_c_o_o_b_@_m_a_n_a_g_e_r_._a_e_._w_r_o_c_._p_l _v_0_._9_9_._1_, _6 _l_i_p_c_a _1_9_9_7 _r_o_k_u_. Dokument ten zawiera najwa¿niejsze przykazania dotycz±ce sterownika ftape. Sterownik ten obs³uguje napêdy zgodne z QIC-40, QIC-80, QIC-3010 i QIC-3020. Standardy QIC-3010 i QIC-3020 znane s± te¿ jako Niniejszy tekst nniiee ddoottyycczzyy urz±dzeñ SCSI ani streamerów zgodnych z QIC-02. Napêdy DAT zazwyczaj (zawsze?) komunikuj± siê z komputerem przez sterownik SCSI. Tekst ten jest jednym z wielu dokumentów HOWTO. Listê tych prac mo¿na znale¼æ tutaj <http://sun site.icm.edu.pl/pub/Linux/doc/HOWTO> a same dokumenty mo¿na ¶ci±gn±æ przez ftp z ftp.icm.edu.pl, ftp.pwr.wroc.pl (to s± polskie mirrory) lub z sunsite.unc.edu:pub/Linux/doc/HOWTO. Mo¿na te¿ je ogl±daæ na WWW - ka¿dy mirror LDP ______________________________________________________________________ Table of Contents: 1. Legalno¶ci 2. Historia uaktualnieñ 3. Wstêp 3.1. Co to jest 4. Instalacja 4.1. Gdzie mo¿na znale¼æ 4.2. Instalacja sterownika 4.3. ¦ledzenie rozwoju 4.4. Wspó³praca 5. Ta¶my i streamer w u¿yciu 5.1. Formatowanie 5.1.1. Czy mo¿na formatowaæ ta¶my pod Linuxem? 5.1.2. Jakich programów u¿ywaæ do formatowania ta¶m (dla DOS'u)? 5.2. Retenstioning 5.3. Czyszczenie napêdu 5.4. Napêdy wspó³pracuj±ce z 5.5. kontrolery wspó³pracuj±ce z 5.5.1. Iomega Ditto Dash i inne kontrolery 2Mbps 5.6. Napêdy 5.7. Wspó³praca zewnêtrznego streamera z 5.8. P³yty g³ówne PCI i 6. Archiwizowanie i odtwarzanie danych 6.1. Archiwizowanie 6.2. Odtwarzanie danych 6.3. Weryfikacja archiwum 6.4. Zapisywanie kilku(nastu) archiwów na jednej ta¶mie 6.5. Do³±czanie nowych plików do archiwum 6.6. Montowanie/demontowanie 7. Tworzenie dyskietki systemowej (startowej) dla 8. Czêsto zadawane pytania (FAQ) 8.1. Czy 8.2. Jak szybki jest 8.3. Jak zmienia siê ,,trace-level''? 8.3.1. Sposób 1. 8.3.2. Sposób 2. Zmiana ,,trace-level'' przy pomocy 8.3.3. Sposób 3. Rekompilacja sterownika 8.4. Czy mogê wymieniaæ ta¶my z kim¶, kto u¿ywa MS-DOS? 8.5. Jak to zrobiæ ... z 8.6. Transfer danych przez DMA powoduje pojawianie siê b³êdów ECC 8.7. (TT 8.8. Co to s± te ,,versioned symbols''? 8.9. (TT 8.10. (TT 8.11. Gdzie mogê znale¼æ binaria/kody ¼ród³owe/strony podrêcznika programów 8.12. Gdzie mo¿na znale¼æ informacje na temat standardu QIC? 8.13. Jak± wielko¶æ bloku powinienem stosowaæ u¿ywaj±c 8.14. (TT 8.15. Syslogd przesadza z ilo¶ci± komunikatów 8.16. ,,Polerowanie'' 8.17. Próbuj±c skompilowaæ 8.18. Co robi ' 8.19. Help! W pliku syslogu system raczy mnie komunikatem 8.20. Czy wszysko jest w porz±dku, gdy wykonuj±c komendê 9. Odpluskwianie sterownika 9.1. J±dro/ 9.2. No dobra, to b³±d - jak go zg³o¶iæ? 10. Podziêkowania 11. Od t³umacza 11.1. Obs³uga napêdów pod³±czanych do portu równoleg³ego 11.2. S³owo o Ftape-HOWTO-pl 11.2.1. Zmiany 11.2.2. Adres 11.2.3. ,,Feedback'' czyli wszelkie ______________________________________________________________________ 11.. LLeeggaallnnoo¶¶ccii Niniejszy dokument (ftape-HOWTO) mo¿e byæ reprodukowany i rozprowadzany w ca³o¶ci pod nastêpuj±cymi warunkami: Copyright (c) 1993-1996 by Kai Harrekilde-Petersen Email: khp@dolphinics.no Copyright (c) 1996-1997 by Kevin Johnson Email: kjj@pobox.com T³umaczenie na jêzyk polski: Copyright (c) 1997 by Jakub Chmielewski Email: yacoob@manager.ae.wroc.pl Linux ftape-HOWTO jest darmowy; mo¿esz go kopiowaæ, modyfikowaæ zachowuj±c jednak postanowienia wesji drugiej (i nastêpnych) Licencji GNU General Public Licence opublikowanej przez Free Software Foundation. Dokument ten zosta³ napisany aby pomóc/usprawniæ pracê u¿ytkowników systemu Linux, jednak autor NIE DAJE ¯ADNYCH GWARANCJI. Wiêcej szczegó³ów znajdziesz w GNU General Public Licence. Autor zachêca do kopiowania i dytrybucji niniejszego dokumentu w celach prywatnych jak i komercyjnych, pod warunkiem, ¿e pozostaj± one w zgodzie z zaleceniami GNU General Public Licence. Oznacza to, ¿e mo¿na go kopiowaæ jednak bez ¿adnych op³at (z wyj±tkiem tych pokrywaj±cych koszty reprodukcji) - czyli bez zysku. Autor (no i t³umacz) wyra¿a niniejszym zgodê na reprodukowanie swojej pracy w jakiejkolwiek postaci - fizycznej b±d¼ elektronicznej. Uwaga! Prace oparte na Linux ftape-HOWTO (w szczególno¶ci t³umaczenia) musz± byæ dostêpne zgodnie z GNU General Public Licence i oryginalny copyright musi zostaæ nienaruszony. Je¶li doda³e¶ nowe informacje do tego dokumentu, musisz utworzyæ jego tekst ¼ród³owy (tzn w formacie SGML) aby móc go uaktualniaæ. Prze¶lij, proszê swoje uaktualnienia do autora: kjj@pobox.com. Pozwoli to na do³±czenie twoich informacji do orygina³u i pozwoli wszystkim siê z nimi zapoznaæ. Autor zachêca do za³±czania niniejszego dokumentu do dokumentacji twoich programów. Zgodnie z wcze¶niejszym zezwoleniem mo¿esz ten tekst drukowaæ lub w innej formie przekazywaæ osobom trzecim (oczywi¶cie zachowuj±c copyright). Mo¿esz tak¿e, je¶li uznasz to za stosowne do³±czyæ odpowiedni ,,dodatek instalacyjny'' dotycz±cy twojego programu lub zmieniæ tre¶æ odpowiednich rozdzia³ów. Autor chcia³by byæ informowany o jakichkolwiek planach publikowania tego tekstu w celach komercyjnych. Zapewni to Tobie dostêp do aktualnych wersji dokumentu. Je¶li zdarzy siê, ¿e jego nowsza wersja bêdzie mia³a ukazaæ siê lada dzieñ, mo¿e zechcesz poczekaæ z publikacj± twojej pracy do czasu ukazania siê naj¶wie¿szej wersji. Je¶li rozprowadzasz ten dokument w celach komercyjnych, wszelkie warto¶ci materialne (finansowo p³ynne) jak i wydrukowane egzemplarze dokumentu przekazane autorowi spotkaj± siê z jego wielk± wdziêczno¶ci±. Wesprzesz w ten sposób autorów darmowego oprogramowanie oraz Linux Documentation Project. Je¶li masz pytania, komentarze, oto adres autora: kjj@pobox.com. 22.. HHiissttoorriiaa uuaakkttuuaallnniieeññ wweerrssjjaa 22..00 ((1155..33..11999977)) · opis ftape w wersji 2.11 i 3.xx · mnóstwo innych uaktualnieñ wweerrssjjaa 11..99 ((2200..99..11999966)) · Nowy administrator ftape i HOWTO. · Kilka drobnych poprawek w formatowaniu i ortografii. · Uaktualnienie do wersji 2.0 j±dra. · Dodane niektóre informacje o ftape autorstwa Andrewa Martina. wweerrssjjaa 11..88 ((2222..55..11999966)) · Zmieniony Copyright (zgodny z GNU GPL v2) · Zmieni³ siê adres email administratora. · uaktualnienie do ftape-2.08 · ftape jest teraz czê¶ci± j±dra. wweerrssjjaa 11..77..11 ((1133..22..11999966)) · Uaktualnienie do ftape-2.06b wweerrssjjaa 11..77 ((JJaannuuaarryy 2288..11..11999966)) · Uaktualnienie do ftape-2.06 i modu³ów-1.3.57 wweerrssjjaa 11..66..22 ((2233..11..11999966)) · Dodano opis Connor TST3200R. · Uaktualnino informacje o 2Mbps FDC. wweerrssjjaa 11..66..11 ((1166..11..11999966)) · drobne poprawki wweerrssjjaa 11..66 ((1100..11..11999966)) · Nowy administrator ftape'a · Uaktualnienie do w2.05 · Dodane nowe napêdy 33.. WWssttêêpp Sterownikiem ftape i jego ¼ród³ami administruje Claus Heine <claus@momo.math.rwth-aachen.de>. Jego strona WWW znajduje siê w http://samuel.math.rwth-aachen.de/~LBFM/claus/ftape/ftape-page.html. Je¶li masz jakie¶ problemy, pytania zwi±zane z ftape, spróbuj umie¶ciæ je na li¶cie linux.dev.tape. Jest to lista Usenet, która jest kopi± listy dyskusyjnej linux-tape@vger.rutger.edu (zobacz te¿ punkt ``¦ledzenie rozwoju ftape'a'') Polecam korzystanie z grup dyskusyjnych zamiast bezpo¶rednio z listy, poniewa¿ serwer vger jest co nieco przeci±¿ony listami. Wracaj±c do streamerów osobi¶cie u¿ywam ftape (to mój g³ównym ¶rodek archiwizacji danych na mojej maszynce :-). Nie chcia³bym tutaj polecaæ jakiegokolwiek sprzêtu. Ja u¿ywam Iomega Ditto Tape Insider 3200 i jest dla mnie wystarczaj±cy. Lista urz±dzeñ obs³ugiwanych przez sterownik znajduje siê w punkcie ``Napêdy wspó³pracuj±ce z ftape'm''. Je¶li masz jakie¶ k³opoty ze streamerem a znalaz³e¶ jakie¶ rozwi±zanie podziel siê swoimi uwagami z innymi (lista dyskusujna - linux.dev.tape) oraz ze mn± (<kjj@pobox.com>). Swoj± pocztê przegl±dam zwykle kilka razy na tydzieñ, staram siê te¿ odpowiadaæ na ka¿dy list, ale nie mogê gwarantowaæ, ¿e odpiszê natychmiast. Czêsto te¿ przegl±dam listy dyskusyjne linux.dev.tape oraz kernel'a Je¶li niniejszy tekst dotar³ do ciebie w formie drukowanej, lub te¿ tylko w czê¶ci odwied¼ proszê stronê the Linux Documentation home page <http://sunsite.unc.edu/mdw/linux.html> lub ftp to <ftp://sunsite.unc.edu:/pub/Linux/doc/HOWTO> aby dowiedzieæ siê czy nie ma nowszej wersji tego tekstu. Mo¿e to zaoszczêdziæ ci wiele k³opotu. Je¶li zechcesz do mnie napisaæ, umie¶æ proszê nag³ówek ftape w linijce tematu listu. Mo¿e to uchroniæ twój list przed wirtualn± ¶mierci±, 33..11.. CCoo ttoo jjeesstt ffttaappee ftape jest sterownikiem, który obs³uguje ró¿ne typy tanich streamerów pod³±czanych do kontrolera dyskietek. ftape nie jest programem archiwizuj±cym - jest tylko sterownikiem, który pozwala u¿ywaæ tasiemca (tak samo jak sterownik SoundBlaster'a pozwala wykorzystaæ tê kartê) poprzez pliki /dev/[n]rft[0-3]. Pierwsze wersje ftape zosta³y napisane przez Bas'a Laarhoven'a z ,,niewielk± pomoc± ze strony przyjació³'', którzy pomogli rozgry¼æ ECC (Error Correcting Code). Prawa autorskie do ftape'a nale¿± do Bas'a i s± zgodne z GNU Genral Public Licence, która to mówi: ,,spoko, mo¿esz kopiowaæ i rozdawaæ ttoo, tylko pozwól i innym to robiæ''. ftape jest ju¿ od d³u¿szego ca³kiem stabilnym sterownikiem. Jest wystarczaj±co bezpieczny aby na ta¶mach mo¿na by³o sk³adowaæ wa¿ne dane (chocia¿ dobrym nawykiem jest sprawdzaæ swoje archiwa co jaki¶ czas, ¿eby nie byæ (nie)mile zaskoczonym pewnego piêknego poranka...). ftape wspó³pracuje z napêdaami zgodnymi ze specyfikacj± QIC-117 oraz z jednym z nastêpuj±cych standardów: QIC-80, QIC-40, QIC-30101 lub QIC-3020. ftape nie wspó³pracuje z napêdami QIC-02, IDE (ATAPI) ani SCSI. Wspó³praca z napêdami SCSI jest mo¿liwa dziêki plikom /dev/[n]st[0-70 oraz j±dru, które zawiera sterowniki SCSI. Informacje o napêdach SCSI mo¿na znale¼æ w SCSI-howto. Urz±dzenia ATAPI s± obs³ugiwane przez kernel (j±dro) od wersji 1.3.46. Zajrzyj do punktów ``Napêdy wspó³pracuj±ce z ftape'' oraz ``Napêdy nie wspó³pracuj±ce z ftape'', w których znajduje siê spis tych urz±dzeñ. 44.. IInnssttaallaaccjjaa ffttaappee'a 44..11.. GGddzziiee mmoo¿¿nnaa zznnaallee¼¼ææ ffttaappee Wersje 2.0.x j±dra zawieraj± sterownik ftape w wersji 2.08. Jednak najlepiej zdobyæ najnowsz± wersjê kodu ¼ród³owego. Nowsza wersja zawiera pliki nie do³±czone do j±dra oraz du¿o bogatsz± dokumentacjê dotycz±c± instalacji itd. Naj¶wie¿sze wersje sterownika (2.11a i wy¿ej) dostêpne s± na stronie http://samuel.math.rwth-aachen.de/~LBFM/claus/ftape/ftape-page.html. Gdy piszê ten dokument dostêpna jest ju¿ wersja 3.xx ftape'a. Niemniej polecam starsze wydanie (2.xx), chyba ¿e masz ochotê igraæ z ogniem (3.xx jest wersj± rozwojow± i z pewno¶ci± ma kilka robaczków :-) ). 44..22.. IInnssttaallaaccjjaa sstteerroowwnniikkaa Niniejszy punkt zawiera informacje dotycz±ce instalacji sterownika w2.11a i czynno¶ciach, które musz± j± poprzedzaæ. Zak³adam, ¿e masz ju¿ skompresowany kod ¼ród³owy (najprawdopodobniej ftape-2.11a.tar.gz). Umie¶æ go w katalogu docelowym (np /usr/src lub ~/src) rozpakuj komend± tar xvzf ftape-2.11a.tar.gz Wszystkie pliki zostan± umieszczone w podkatalogu ftape-2.11a czyli w /usr/src/ftape-2.11a albo ~/src/ftape-2.11a. Mo¿na te¿ wrzuciæ ca³y pakiet do /usr/src/linux/drivers/char/ftape ale osobi¶cie radzê najpierw przeczytaæ dokumentacjê a potem zdecydowaæ gdzie go umie¶ciæ. Na pocz±tek przeczytaj plik README - zawiera on bardzo wa¿ne informacje. Je¶li autor radzi zajrzeæ do innych plików i zapoznaæ siê z ich tre¶ci± - zrób to. Uchroni ciê to przed przykrymi niespodziankami pó¼niej i znacznie upro¶ci dalsz± instalacjê. Dobra rada: NIE rozpoczynaj instalacji (kompilacji) pakietu je¶li dok³adnie nie przeczyta³e¶ README lub Install-guide. W pliku README autor wspomina o li¶cie dyskusyjnej linux-tape. Ja radzê jednak zapisaæ siê na linux.dev.tape, poniewa¿ serwer obs³uguj±cy t± pierwsz± jest, jak ju¿ wspomina³em, prze³adowany. S± dwa sposoby korzystania z ftape'a · Skompilowaæ sterownik jako sta³± czê¶æ j±dra. · Skompilowaæ go jako modu³. Pierwsza metoda bêdzie zapewne nastrêczaæ mniej k³opotów. Zalet± drugiej jest fakt, ¿e modu³ ³adowany jest do pamiêci tylko wtedy, gdy jest potrzebny (zawsze mo¿na go zdeinstalowaæ bez konieczno¶ci prze³adowania systemu). Autor wczesnych wersji sterownika (Bas Laarhoven) twierdzi jednak, ¿e nie by³ on przeznaczony do kompilacji jako modu³ (_o_d _t_e_g_o _c_z_a_s_u _w_i_e_l_e _s_i_ê _z_m_i_e_n_i_³_o _i _t_e_r_a_z _f_t_a_p_e dzia³a bez zarzutu w obydwu wersjach - przynajmniej u mnie - t³umacz :) ). Na swoim komputerze sterownik kompilujê bezpo¶rednio do j±dra. My¶lê, ¿e jest to lepsze rozwi±zanie, poniewa¿ mniej jest z tym problemów. Radzê tak w³a¶nie zrobiæ, chyba ¿e masz dobry powód aby post±piæ inaczej i jeste¶ przygotowany na komplikacje, które mog± wynikn±æ podczas przygotowywania modu³ów. Je¶li zdecydujesz siê kompilowaæ sterownik bezpo¶rednio do j±dra, to: · pamiêtaj ¿e nie mo¿na u¿ywaæ zftape zamiast ftape poniewa¿ obydwa te programy u¿ywaj± tego samego bardziej znacz±cego numeru sterownika, · mo¿esz pomin±æ wiêkszo¶æ instrukcji dotycz±cych przygotowywania modu³ów. Je¶li u¿ywasz j±dra w wersji 1.2, powiniene¶ zaopatrzyæ siê tak¿e w pakiet modules-1.3.57 a nie modules-1.2.8. (Bjø rn Ekwall, administruj±cy pakietem modules to w³a¶nie zaleca). Je¶li masz wersjê 1.3.x j±dra, powiniene¶ rozwa¿yæ przej¶cie na wersjê 2.0.x. J±dro 1.3.x by³o wersj± rozwojow± zanim powsta³a stabilna 2.0.x. 44..33.. ¦¦lleeddzzeenniiee rroozzwwoojjuu ffttaappee'a Rozwój ftape'a mo¿na ¶ledziæ dziêki li¶cie Usenet linux.dev.tape. Jak ju¿ wcze¶niej wspomnia³em jest to kopia linux-tape@vger.rutgers.edu ale ze wzglêdu na przeci±¿enie tego serwera, radzê korzystaæ z Usenet'u. Je¶li nie masz dostêpu do Usenet'u mo¿esz zapisaæ siê na tê listê wysy³aj±c e-mail'a do majordomo@vger.rutgers.edu o nastêpuj±cej tre¶ci: subscribe linux-tape'. Na pocz±tek otrzymasz list zawieraj±cy informacje o sposobie korzystania z listy (wysy³anie w³asnych uwag, sposób wypisania siê z listy itd.) Miej jednak na uwadze, ¿e nie mam (NIE MAM) ¿adnych przywilejów je¶li chodzi o tê listê. Nie jestem w stanie wypisaæ ciê z niej, je¶li serwer nie chce zrobiæ tego automatycznie, mogê co najwy¿ej wys³aæ ci list z kondolencjami (co ci w niczym nie pomo¿e). 44..44.. WWssppóó³³pprraaccaa ffttaappee i stacji dyskietek Jako, ¿e streamer i stacja dysków ³±cz± siê z tym samym kontrolerem (i wykorzystuj± to samo przerwanie - IRQ6) nie mog± pracowaæ równolegle. Dlatego, je¶li zamontowa³e¶ ju¿ (mount) stacjê dysków i spróbujesz odwo³aæ siê do streamera, ftape wy¶wietli komunikat, ¿e nie mo¿e przej±æ przerwania IRQ6 i odmówi wspó³pracy. Staje siê to szczególnie uci±¿liwe, gdy chcesz stworzyæ dyskietkê systemow± (ratunkow±), która korzysta³aby z ftape'a. Rozwi±zaniem jest albo ³adowanie dyskietki startowej do ramdysku i wtedy od³±czenie stacji dysków (umount) albo zaopatrzenie siê w dwa kontrolery FDC. 55.. TTaa¶¶mmyy ii ssttrreeaammeerr ww uu¿¿yycciiuu 55..11.. FFoorrmmaattoowwaanniiee Zanim ta¶ma jest zdatna do u¿ytku, musi zostaæ najpierw sformatowana. Proces formatowania dzieli ta¶mê na sektory i zapisuje najwa¿niejsze informacje na no¶niku. Inne streamery (SCSI itd) zwykle nie wymagaj± formatowania, ale te pod³±czane do FDC musz± po prostu udawaæ dyskietki (trochê to dziwne, ale tak to ju¿ jest). 55..11..11.. CCzzyy mmoo¿¿nnaa ffoorrmmaattoowwaaææ ttaa¶¶mmyy ppoodd LLiinnuuxxeemm?? Nie. (Na razie, bo trwaj± ju¿ prace nad tym) Dopóki nie mo¿na tego robiæ pod Linuxem, trzeba niestety u¿ywaæ M* DOSa (Tfu!B³eeh...) albo kupowaæ ta¶my ju¿ sformatowane. Trzeba jednak pamiêtaæ, ¿e niektóre preformatowane ta¶my zosta³y przygotowane bbeezz sprawdzania czy nie zawieraj± b³êdnych sektorów!. Je¶li ftape stwierdzi, ¿e ta¶ma nie ma zaznaczonych ¿adnych b³êdnych sektorów, poinformuje ciê o tym specjalnym ostrze¿eniem. Je¶li ftape bêdzie mia³ k³opoty z odczytem/zapisem twojej nowej ta¶my, spróbuj sprawdziæ j± pod DOS'em. Je¶li i dosowskiemu oprogramowaniu nie spodoba siê twoja ta¶ma, rozwi±zaniem mo¿e byæ przeformatowanie jej. Pamiêtaj jednak, ¿e zanim bêdziesz móg³ u¿ywaæ nowo sformatowane ta¶my, musisz je najpierw wyczy¶ciæ poleceniem: # mt -f /dev/nftape erase 55..11..22.. JJaakkiicchh pprrooggrraammóóww uu¿¿yywwaaææ ddoo ffoorrmmaattoowwaanniiaa ttaa¶¶mm ((ddllaa DDOOSS''uu))?? Poni¿ej wymienione zosta³y programy, które zosta³y sprawdzone i chodz±: · Colorado Memory System's software (tape.exe) · Conner Backup Basics v1.1 i wszystkie wersje pod Windowsy · Norton Backup · QICstream wersja 2 · Tallgrass FileSecure v1.52 · Escom Powerstream 3.0 (qs3.exe -- QICstream v3?) A te programy s± mniej lub bardziej pewne: · Conner Backup Basics 1.0 · Colorado Windows tape · CP Backup (marnuje miejsce na ta¶mie, ale poza tym jest w porz±dku) W zasadzie wiêkszo¶æ programów pod DOS'em ca³kiem nadaje siê do formatowania ta¶m. Program Conner Backup Basics v1.0 mia³ b³±d spowodowany z³± interpretacj± specyfikacji QIC przez programistów (sic). B³±d ten zosta³ poprawiony w wersji 1.1. ftape wykryje tê usterkê i nie ,,wysypie'' siê na niej. Od Dennisa T. Flaherty (<dennisf@denix.elk.miles.com>) dowiedzia³em siê ostatnio, ¿e posiadacze Connera C260MQ (niestety tylko w USA) mog± otrzymaæ wersjê 1.1 tego programu dzwoni±c pod numer 1-800-4Conner za darmo lub p³ac±c tylko za dyskietkê. Dla innych pocieszenie - wersja dla Windows nie ma tego b³êdu i powinna dzia³aæ dobrze. Niektóre wersje oprogramowania pod Windows'y dla streamerów Colorado maj± b³±d, ale ftape rozpoznaje i ,,obchodzi'' go. Dobrym programem jest tak¿e Central Point Backup ale ten znów marnuje drogocenne miejsce na ta¶mie gdy znajdzie jaki¶ uszkodzony sektor. UWAGA: Je¶li u¿ywasz innego oprogramowania pod DOS'a, nie wymienionego przeze mnie, napisz do mnie (<kjj@pobox.com> ¿ebym móg³ uaktualniæ powy¿sz± listê. 55..22.. RReetteennssttiioonniinngg Ta¶my QIC s± szczególnie wra¿liwe na rozci±ganie. Powodem tego jest fakt, ¿e podczas preformatowania zapisywana jest na nich informacja o sektorach, podczas gdy w innych rodzajach streamerów informacje synchronizacji (pozycjonowania) s± zapisywane wraz z twoimi danymi. Je¶li taka ta¶ma rozci±gnie siê, mog± wyst±piæ przek³amania odczytu (sektor siê wyd³u¿a). Oczywi¶cie im d³u¿sza ta¶ma, tym wiêksze niebezpieczeñstwo uszkodzenia no¶nika. Dobrym rozwi±zaniem jest wiêc kilkuktrotne ,,retensionowanie'' (czyli rozprê¿anie) nowej ta¶my przed pierwszym u¿yciem (zapisem danych albo formatowaniem). Retensionowanie ta¶my zalecane jest tak¿e wtedy, gdy podczas odczytu wystêpuj± b³êdy oraz przed ka¿dym dokonaniem zapisu na ta¶mê. # mt -f /dev/nftape retension 55..33.. CCzzyysszzcczzeenniiee nnaappêêdduu Powierzchnia ta¶my pokryta jest zwi±zkiem tlenu. Kiedy no¶nik styka siê z g³owic± zostawia na jej powierzchni niewielk± ilo¶æ osadu. Co jaki¶ czas powiniene¶ j± czy¶ciæ. najlepiej u¿yæ miêkkiej szmatki lub czego¶ z naturalnych w³ókien (¿eby nie porysowaæ g³owicy) oraz p³ynu czyszcz±cego zalecanego przez producenta streamera. (Producent Jumbo-250 poleca zwyk³y czysty spirytus - swój ch³op - t³umacz). Sposób czyszczenia powinien byæ opisany w instrukcji. Jeszcze jedna uwaga: je¶li zacz±³e¶ korzystaæ z zupe³nie nowej ta¶my, powiniene¶ tak¿e wyczy¶ciæ g³owicê - nowe ta¶my zostawiaj± wiêcej osadu po pierwszym u¿yciu. Podziêkowania dla Neal'a Friedman'a za doradzenie aby te informacje umie¶ciæ w tym dokumencie. 55..44.. NNaappêêddyy wwssppóó³³pprraaccuujj±±ccee zz ffttaappee Wszystkie napêdy zgodne z QIC-117 _o_r_a_z zgodne z QIC-40, 80, 3010 lub 3020 powinny dzia³aæ. ftape rozpoznaje tak¿e streamery QIC-WIDE i Travan (TR-1 to po prostu QIC-80 na 8 mm ta¶mie, TR-2 i TR-3 to odpowiednio QIC-3010 i 3020). Na dzieñ dzisiejszy znane mi s± nastêpuj±ce urz±dzenia wspó³pracuj±ce z ftape AAllllooyy RReettrriieevveerr 225500 AArrcchhiivvee 55558800ii,, XXLL99225500ii CCoolloorraaddoo DDJJ--1100,, DDJJ--2200 ((ttzznn:: JJuummbboo 112200,, JJuummbboo 225500)) CCoolloorraaddoo 11440000 <kosowsky@bellini.harvard.edu> poinformowa³ mnie o k³opotach podczas archiwizowania 1GB danych za pomoc± tapera. HHPP CCoolloorraaddoo TT11000000 dzia³a z ta¶mami 3M Travan 400M (TR-1) 120M. Zg³oszono ju¿ kilkukrotnie, ¿e mt zawiesza siê, ale dzia³a z archiwami utworzonymi przez tar. Je¶li chcesz pos³ugiwaæ siê cpio, korzystaj raczej z ftape a nie z zftape. (<millner@millner.bevc.blacksburg.va.us>) Wiele osób mia³o problemy z zftape - napêd ci±gle zatrzymywa³ siê i wznawia³ pracê (<75104.1756@compuserve.com>). Wydaje siê, ¿e winny jest napêd, który zbyt szybko czyta dane i komputer gubi je; bufory DMA s± opró¿niane zanim zd±¿± siê zape³niæ. Rozwi±zanie jest tu proste - u¿yæ nowszej wersji zftape albo stosowaæ wiêksze bufory DMA. (<millner@millner.bevc.blacksburg.va.us>). CCoonnnneerr CC225500MMQQ((TT)) Napêd ten zg³asza b³edy zapisu i czêsto repozycjonuje ta¶mê (Frank Stuess z Nacamar Data Communications). CCoonnnneerr TTSSMM442200RR,, TTSSMM885500RR Modele 400 i 800 wspó³pracuj± tylko z ta¶mami TR-1. CCoonnnneerr TTSSTT33220000RR Pracuje z ta¶mami TR-3 (tzn. tylko pojemno¶æ 1600MB) przy prêdko¶ci 1Mbps. Wspó³pracuje te¿ z QIC-WIDE 400m (Sony 5122?) (<chris@cs.wmich.edu>). Obs³uguje te¿ ta¶my TR-3, QIC-3010 oraz QIC-3020. Napêd dostarczany jest z kontrolerem FDC z 2MB RAMU na pok³adzie. Prawdopodobnie wspó³pracuje z ftape 2.05 je¶li pod³±czony jest do szybkiego kontrolera (¿eby móc korzystaæ z QIC-3020). Niektórzy nie mog± odczytywaæ rzadkich dyskietek. Prawdopodobnie trzeba grzebaæ w IRQ/portach/DMA (<chris@yakkocs.wmich.edu>). CCoonnnneerr TTSSTT880000RR Dzia³± z ta¶mami TR-1, Sony QW5122F (210m) i DC2120. Ponoæ pracuje z ftape 2.02e (ale nie 2.03b) oraz z v2.05 (<khp@pip.dknet.dk>). Wymaga patcha ''the length patch''. Zg³oszono mi, ¿e mo¿esz potrzebowaæ zmodyfikowaæ Makefile ¿eby upewniæ siê, ¿e ftape odwo³uje siê do pierwszego (PRIMARY) kontrolera dyskietek (<jzc@primenet.com>). Pojawia siê tak¿e b³±d "Timer expired" gdy u¿ywane s± ta¶my TR-1 i ftape 2.05-2.07) (<les@amc.uva.nl>). CCoonnnneerr CCTTTT33220000 CTT3200 jest przypuszczalnie odpowiednikiem Iomega Ditto 3200. Dzia³a z do³±czonym kontrolerem 2Mbps ale przy szybko¶ci 1Mbps. Na niektórych maszynach nie dzia³a pod DOSem (<jmorris@dtx.net>). CCoonnnneerr 11..77GG TTaappeessttoorr ((TTSSMM11770000RR)) Dzia³a z no¶nikami QIC-WIDE (<pschmidt@slip.net>). Czê¶ciowo tak¿e z QIS-3200. Je¶li u¿ywasz kontrolera HSC-2, musisz zmieniæ numer kana³u DMA (zwiêkszyæ o 1, kana³ 2? - w Makefile). Potem musisz zmodyfikowaæ plik Makefile ftape'a, ¿eby ten uwzglêdni³ zmiany. Jednak, nawet z tymi poprawkami ftape nie dzia³a do koñca poprawnie (co to znaczy flaky???) (<ttait@tiac.net>). Kontroler HSC mo¿e nie dzia³aæ w trybie 2Mbps - wy¶wietlany jest tylko komunikat "dumb tape stop" i koniec. (<ttait@tiac.net>). EEssccoomm oorr AArrcchhiivvee ((HHoorrnneett)) 3311225500QQ EExxaabbyyttee EEXXBB--11550000 Dzia³a z ta¶mami QIC-3010, wymaga jednak ³atki (,,the length patch''). EExxaabbyyttee TTRR--33 IIrrwwiinn 8800SSXX,, IInnssiigghhtt 8800MMbb IIoommeeggaa 225500 IIoommeeggaa DDiittttoo TTaappee IInnssiiddeerr 442200,, 11770000 IIoommeeggaa DDiittttoo TTaappee IInnssiiddeerr 33220000 W³a¶nie tego streamera u¿ywam. Z mojego do¶wiadczenia wiem, ¿e standardowe ustawienie jumperów uniemo¿liwia poprawne dzia³anie napêdu. Numer irq i ioport pozostaw bez zmian (odpowiednio 6 i 0x370) ale zmieñ DMA z 3 na 2. W starszych wersjach ftape trzeba dodaæ nastêpuj±c± liniê do pliku vendors.h: {0x08882, 80, wake_up_colorado, "Iomega 3200"} Problemy wystêpuj± tak¿e z ftape v2.07 i j±drem 1.12.13. Jakiegokolwiek akceleratora by nie u¿ywaæ, na niektórych komputerach, napêd mo¿e byæ u¿yty tylko raz (<erwin@box.nl>). Czasami, tak¿e po pierwszym zapisie/odczycie, sterownik uznaje ta¶mê za zabezpieczon± przed zapisem (<erwin@box.nl>, <M.J.Ammerlaan@dutiwy.twi.tudelft.nl>). Zg³oszono raz wypadek przewiniêcia ta¶my poza swój koniec (czyli urwania jej...). Na inny b³±d natrafiono podczas tworzenia archiwum komend± dd. Na pocz±tku dzia³a poprawnie ale potem streamer zatrzymuje siê, przewija ta¶mê do pocz±tku i zaczyna czytaæ a¿ do koñca ta¶my. Dzieje siê tak najprawdopodobniej dlatego, ¿e sterownik zatrzymuje ta¶mê na chwilê, co powinno spowodowaæ przewiniêcie jej o 3 segmenty w ty³, ale zamiast tego ta¶ma przewija siê do pocz±tku. Patch, który mia³ naprawiæ te b³êdy niestety nie dzia³a. IIoommeeggaa DDiittttoo 880000 IInnssiiddeerr Mo¿na u¿ywaæ ta¶m Travan TR1, TR2 albo DC2120, ale trzeba u¿yæ ³atki ,,the length patch'' (<klein@informatik.uni-rostock.de>). MMoouunnttaaiinn FFSS88000000 RReevveeaall TTBB11440000 Zg³oszono, ¿e nie dzia³a z j±drem 1.3.79 i ftape (nie podano numeru wersji) oraz j±drem 1.2.13 i zftape 1.04 (<colin@colina.demon.co.uk>). SSuummmmiitt SSEE 115500,, SSEE 225500 TTaallllggrraassss FFSS330000 Je¶li twój kontroler to AHA1542B, musisz zwiêkszyæ jego czas bus-on/bus-off. Antti Virjo (<klanvi@uta.fi>), pisze, ¿e mo¿na tego dokonaæ zmieniaj±c CMD_BUSON_TIME w pliku linux/drivers/scsi/aha1542.c z 4 na 12. TTeeaacc 880000 MMeemmoorreexx ttaappee ddrriivvee bbaacckkuupp ssyysstteemm WWaannggtteekk 33004400FF,, 33008800FF W pliku vendors.h (katalog linux/drivers/char/ftape) znajduje siê aktualna lista urz±dzeñ obs³ugiwanych przez dan± wersjê ftape'a. Je¶li chodzi o dobór sprzêtu, to chocia¿ nie chcia³bym tu specjalnie krytykowaæ kontretnych urz±dzeñ, dosz³y mnie s³uchy, ¿e Colorado Dj-20 (czyli Jumbo 250 - mój sprzêt! - t³umacz) jest raczej ha³a¶liwy (jak Jumbo Jet, ale co z tego? :( ). Mówi siê, ¿e nawet 5-10 razy g³o¶niejszy od Connera (jakby to ha³as mia³ jakikolwiek wp³yw na dane - po prostu nie robiæ backupów w nocy i po k³opocie :). UWAGA: Je¶li posiadasz sprzêt nie wymieniony na tej li¶cie (albo vendors.h) , który mimo to dobrze wspó³pracuje z ftape'm zg³o¶ ten fakt autorowi HOWTO (<kjj@pobox.com>). 55..55.. kkoonnttrroolleerryy wwssppóó³³pprraaccuujj±±ccee zz ffttaappee ftape obs³uguje nastêpuj±ce specjalne kontrolery : · Colorado FC-10, FC-20 · Mountain MACH-2 · Iomega Tape Accelerator II · 2Mbps controllers (posiadaj±ce i82078-1 fdc) Obs³ugê kontrolera FC-10 w³±czono do ftape'a w wersji 1.12. Wiêcej informacji mo¿na znale¼æ w plikach RELEASE-NOTES i Makefile w pakiecie ftape. Wersje 2.03 sterownika powinny obs³ugiwaæ ju¿ FC-20, ale dla pewno¶ci sprawd¼ w RELEASE-NOTES. MACH-2 dzia³a ze sterownikiem w wersji 1.14d wzwy¿. Aby móc korzystaæ z Iomega Tape Accelerator II, musisz u¿yæ -DMACH2 (Makefile) oraz ustawiæ poprawne adresy I/O, IRQ oraz DMA. Bêdzie to dzia³aæ przynajmniej z ftape-2.02 (wypróbowane przez Scott'a Bailey'a <sbailey@xcc.mc.xerox.com>) 55..55..11.. IIoommeeggaa DDiittttoo DDaasshh ii iinnnnee kkoonnttrroolleerryy 22MMbbppss Iomega Ditto Dash i inne kontrolery z mo¿liwo¶ci± transferu 2mbps u¿ywaj± uk³adu Intel 82078-1. Obs³uga tego uk³adu jest ca³y czas w fazie rozwoju. Prace maj± byæ zakoñczone w styczniu lub lutym '97 (czyli ju¿ dawno temu). Na razie jednak kontroler ten dzia³a z normaln± prêdko¶ci± 1Mbps. 55..66.. NNaappêêddyy _n_i_e wwssppóó³³pprraaccuujj±±ccee zz ffttaappee · Wszystkie napêdy pod³±czane do portu równoleg³ego (np Colorado Trakker) To nie do koñca jest ju¿ prawd± - patrz punkt ``Od t³umacza'' · Irwin AX250L / Accutrak 250. (niezgodne z QIC-80 drive) · IBM Internal Tape Backup Unit (odpowiednik Irwin AX250L) · COREtape light Jak ju¿ wcze¶niej wspomnia³em WSZYSTKIE napêdy pod³±czane do LPT nie s± obs³ugiwane (a ja ju¿ wcze¶niej zauwa¿y³em, ¿e to siê zmieni³o ;) - t³umacz). Jest to spowodowane tym, ¿e u¿ywaj± one innego sposobu komunikowania siê z komputerem, który nie jest zgodny z QIC-117. Irwin AX250L oraz IBM Internal Tape Backup Unit nie wspó³pracuj± z ftape'm poniewa¿ s± zgodne jedynie z QIC-117 ale nie z QIC-80 (u¿ywaj± w³asnego formatu (''servo (Rhomat)''). Nie wiem niestety nic o tym formacie ani gdzie mo¿na zdobyæ jakie¶ informacje o nim. COREtape light nie reaguje na komendy inicjuj±ce, wysy³ane przez sterownik, co czyni ten napêd bezu¿ytecznym. Iomega 2GB Ditto tak¿e nie dzia³a z ftape'm, poniewa¿ u¿ywa w³asnego formatu, na temat którego Claus (zarz±dzaj±cy ftape) nie móg³ uzyskaæ ¿adnych informacji. 55..77.. WWssppóó³³pprraaccaa zzeewwnnêêttrrzznneeggoo ssttrreeaammeerraa zz ffttaappee'm Je¶li masz kontroler FDC, posiadaj±cy ¿eñskie ³±cze DB37 i masz mo¿liwo¶æ dostarczenia zasilania do streamera, mo¿esz u¿ywaæ go z ftape'm. Dobra, nie jest to zbyt zrozumia³e. Spróbujmy inaczej. Niektóre starsze kontrolery FDC maj± z³±cze DB37 na krawêdzi, s³u¿±ce do pod³±czania zewnêtrznych stacji dysków. Je¶li zaopatrzysz siê w odpowiedni kabel pod³±czany do tego wej¶cia (czytaj: sam sobie go zrobisz), mo¿esz zmusiæ ftape'a do obs³ugi twojego tasiemca. Sterownik nie rozró¿nia bowiem zewnêtrznych i wewnêtrznych urz±dzeñ. I dlatego dla niego oba warianty s± identyczne. · Pins 20-37: GROUND · 1: +12 Volt (POWER) · 2: +12 Volt return (GROUND) · 3: +5 Volt return (GROUND) · 4: +5 Volt (POWER) · 5: 2 · 6: 8 · 7: 10 · 8: 12 · 9: 14 · 10: 16 · 11: 18 · 12: 20 · 13: 22 · 14: 24 · 15: 26 · 16: 28 · 17: 30 · 18: 32 · 19: 34 UWAGA!! - dostêpny jest ju¿ patch parport, który umo¿liwia obs³ugê urz±dzeñ pod³±czanych do LPT (nie tylko streamerów) oraz patch obs³uguj±cy Trakkera (patrz punkt ``Od t³umacza''). Wtyczka zasilania to ta ma³a, taka jak w stacji 3,5". Musisz tak± wtyczkê pod³±czyæ do gniazda DB37. Je¶li chcesz u¿yæ tylko jednego kable, mo¿esz u¿yæ 50 ¿y³owego i u¿yæ kilku po³±czeñ dla zasilania (i uziemienia). Dotychczas nikt nie zg³osi³ mi, ¿e takie co¶ dzia³a. Je¶li tobie siê uda pisz! 55..88.. PP³³yyttyy gg³³óówwnnee PPCCII ii ffttaappee Niestety, niektóre p³yty g³ówne stwarzaj± problemy podczas u¿ywania ftape'a. Niektórzy mieli k³opoty z odpaleniem ftape'a na p³ycie PCI, a na zwyk³êj 386-ce z ISA program chodzi³ bez problemów (z tym samym streamerem). Je¶li ty tak¿e masz podobny problem, przejrzyj plik README.PCI w katalogu ftape'a. 66.. AArrcchhiiwwiizzoowwaanniiee ii ooddttwwaarrzzaanniiee ddaannyycchh Punkt ten opisuje niektóre funkcje tar i mt. 66..11.. AArrcchhiiwwiizzoowwaanniiee Do tego celu s³u¿± tar, dd, cpio, oraz afio. Jednak aby móc w pe³ni wykorzystaæ mo¿liwo¶ci swojej zabawki bêdziesz musia³ u¿yæ komendy mt. Na pocz±tek radzê poznaæ tar, poniewa¿ za jego pomoc± mo¿na zarchiwizowaæ ca³e drzewo katalogów oraz odtworzyæ pojedyncze pliki. cpio tworzy mniejsze archiwa, jest bardziej elastyczny od tar'a, chocia¿ nie ma niektórych opcji, jak np nadawanie nazw woluminom. afio tworzy archiwa, w których ka¿dy plik jest spakowany a nastêpnie do³±czony do archiwum. To pozwala odzyskaæ pliki znajduj±ce siê za miejscem wyst±pienia b³êdu (np uszkodzania no¶nika). Je¶li takie archiwum utworzone by³oby tar'em i gzip'em wszystkie dane znajduj±ce sie za tym miejscem zosta³yby utracone! (Dla mnie jest to dobry powód, ¿eby nie kompresowaæ danych przy archiwizacji). Wybór metody archiwizacji zale¿y od sytuacji oraz zalet i wad ka¿dego z tych programów. Polecam zapoznaæ siê z ka¿dym z nich i samemu oceniæ ich walory. Mo¿liwe jest, ¿e w przysz³o¶ci dokument ten zawieraæ bêdzie wiêcej informacji na ten temat. No to bierzmy siê do roboty! Aby zachowaæ katalog /usr/src/linux wraz z podkatalogami u¿ywaj±c tar'a trzeba wydaæ polecenia: # cd /usr/src # tar cf /dev/ftape linux T± metod± dane zostan± zapisane bez kompresji, ale komputer bêdzie móg³ nad±¿yæ z dostarczeniem danych do streamera (Ta¶ma nie bêdzie co chwila przewijana w tê i spowrotem). Je¶li chcesz skompresowaæ dane u¿yj parametr(*) -z, np: `tar czf /dev/ftape linux' Wiêcej informacji o tar, dd i mt mo¿na znale¼æ na stronach porêcznika (man pages) i w plikach texinfo do³±czonych do tych programów. (*) tar zak³ada, ¿e piersze parametr jest opcj±/parametrem programu, nie trzeba wiêc u¿ywaæ `-'. Na przyk³ad komendy `tar xzf /dev/ftape' oraz `tar -xzf /dev/ftape' s± interpretowane identycznie. 66..22.. OOddttwwaarrzzaanniiee ddaannyycchh Dobra, teraz odtworzymy dane zapisane w poprzednim punkcie (``Archiwizowanie''). Wpisz: tar xf /dev/ftape i to wszystko... Je¶li skompresowa³e¶ dane, napisz: tar xzf /dev/ftape Na samym koñcy archiwum gzip najprawdopodobniej uraczy ciê komunikatem o jakich¶ smieciach (co zakoñczy siê komunikatem Informacje o innych narzêdziach znajdziesz na stronach podrêcznika. 66..33.. WWeerryyffiikkaaccjjaa aarrcchhiiwwuumm tar posiada opcjê d która umo¿liwia wykrycie ró¿nic miêdzy archiwum na ta¶mie i plikami na dysku. ¯eby zweryfikowaæ poprawno¶æ zapisanych danych napisz: tar df /dev/ftape Je¶li nie masz na swoim dysku strony podrêcznika do tar, to listê opcji mo¿esz otrzymaæ pisz±c: `tar --help 2>&1 | less' 66..44.. ZZaappiissyywwaanniiee kkiillkkuu((nnaassttuu)) aarrcchhiiwwóóww nnaa jjeeddnneejj ttaa¶¶mmiiee ¯eby umie¶ciæ kilka archiwów na jednej ta¶mie musisz u¿yæ programu mt. Je¶li u¿ywasz, której¶ z popularnych dystrybucji (Slackware, Debian albo RedHat) najprawdopodobniej ma¿ ju¿ go zainstalowanego. Programy takie jak tar and cpio tworz± pojedyncze Ta¶mowe ARchiwum i nie maj± bladego pojêcia o pozycjonowaniu ta¶my (odnajdywaniu konkretnego archiwum na ta¶mie), one po prostu czytaj± albo zapisuj± co im siê pod g³owice napatoczy. mt potrafi przewijaæ ta¶mê do przodu i do ty³u ale nie umie czytaæ danych. Jak ju¿ pewnie zauwa¿y³e¶ umiejêtne pos³ugiwanie siê tar'em lub cpio _o_r_a_z mt pozwoli na swobodne przemieszczanie siê po ta¶mie i pe³n± nad ni± kontrolê. Aby skorzystaæ z dobrodziejstw mt musisz korzystaæ z pseudo-plików urz±dzeñ nrft[0-3] (nftape), np: mt -f /dev/nftape fsf 2 spowoduje przesuniêcie ta¶my o dwa pliki (file marks) do przodu (pliki utworzone przez np tar'a). Potem u¿ywaj±c tar'a lub cpio odczytujemy interesuj±ce nas pliki. Najczê¶ciej pliki nrft[0-3] (tzw non-rewinding - czyli takie, które nie powoduj± przewiniêcia ta¶my automatycznie do pocz±tku po ka¿dej zakoñczonej operacji) u¿ywane s± do do³±czaniam nowego pliku na koñcu ta¶my. A oto konkretny przyk³ad: · W³ó¿ kasetkê do napêdu. W niektórych urz±dzeniach mo¿e to spowodowaæ automatyczne przewiniêcie ta¶my do pocz±tku. · wydaj polecenie End-of-Tape (na koniec ta¶my) urz±dzeniu nrft mt -f /dev/n???? eof Ta¶ma powinna zostaæ przesuniêta na koniec ta¶my (a konkretnie - pomiêdzy dwa znaczniki End-Of-File (EOF) 2*EOF=EOT) . Teraz napêd oczekuje kolejnych komend i nie zacznie przewijaæ ta¶my dopóki pro gram/u¿ytkownik nie wyda stosownej komendy (np czyta nia/zapisu/przewiniêcia usuniêcia modu³u ftape z pamiêci itd.) Uwaga: na urz±dzeniach QIC mo¿na u¿yæ krótszej komendy: `mt eof' · Teraz g³owica ta¶my ustawiona jest dok³adnie na znaku EOT (Koniec Ta¶my). Nie oznacza to jednak, ¿e w tym miejscu koñczy siê ta¶ma (no proszê...), tylko ¿e tu koñczy siê ostatni plik archiwalny. Reszta ta¶my jest pu¶ciutka i czeka na dane. Je¶li teraz rozka¿emy komputerowi zapisaæ co¶ na ta¶mie, ten do³±czy nowy plik bez kasowania starych. Je¶li za¶ zechcemy odczytaæ z ta¶my wyst±pi b³±d (Nie ma przecie¿ czego czytaæ). Wracaj±c do znaku EOT - sk³ada siê on z dwóch znaków EOF (Koniec pliku). Je¶li zapisujemy co¶ na koniec ta¶my, drugi z tych znaków jest automatycznie kasowany, a pierwszy pozostaje i pó¼niej bêdzie interpretowany jako zwyk³y znacznik koñca pliku. Zapisywanie znaku EOF jest dokonywane przez program (na koñcu ka¿dego pliku) albo przez sterownik, gdy wykonywana jest instrukcja close(). · Mo¿emy ju¿ zapisywaæ dane... # tar cf /dev/ftape linux · A teraz uwaga: PPrrzzeewwiiññ ttaa¶¶mmêê ddoo ppoocczz±±ttkkuu. ftape i zftape przechowuj± niektóre dane (które powinny byæ zapisane w nag³ówku ta¶my) w pamiêci operacyjnej. Dane te s± umieszczane na ta¶mie ddooppiieerroo wwtteeddyy,, ggddyy zzoossttaajjee oonnaa pprrzzeewwiinniiêêttaa!! Buforowanie to jest potrzebne, poniewa¿ bez niego komputer musia³by uaktualniaæ nag³ówek no¶nika, po ka¿dej operacji zapisu, a ci±g³e przewijanie kasetki jest czynno¶ci± do¶æ zarówno d³ugotrwa³± jak i niezbyt ,,zdrow±'' dla ta¶my. Wad± tego rozwi±zania jest mo¿liwo¶æ utraty danych, gdy zapomnisz o przewiniêciu ta¶my. 66..55.. DDoo³³±±cczzaanniiee nnoowwyycchh pplliikkóóww ddoo aarrcchhiiwwuumm ,,Czy mo¿na rozszerzaæ archiwum - utworzyæ je a po¼niej do³±czaæ pliki na jego koñcu?'' Nie. Chocia¿ w dokumentacji tar'a stoi jak byk, ¿e za pomoc± tar -Ar' mo¿na tego dokonaæ, z ftape'm to nie dzia³a (przynajmniej na razie). 66..66.. MMoonnttoowwaanniiee//ddeemmoonnttoowwaanniiee _(_m_o_u_n_t_/_u_m_o_u_n_t_) ta¶m Jako, ¿e streamer nie tworzy ¿adnego formalnego systemu plików (file system) na ta¶mie, nie mo¿na u¿ywaæ komendy mount/umount. Operacji na zawarto¶ci no¶nika dokonuje siê tylko przy u¿yciu tar'a albo innego programu _p_r_z_e_z_n_a_c_z_o_n_e_g_o do obs³ugi streamera. 77.. TTwwoorrzzeenniiee ddyysskkiieettkkii ssyysstteemmoowweejj ((ssttaarrttoowweejj)) ddllaa ffttaappee Niniejszy rozdzia³ zosta³napisany przez Clausa Tøndering <ct@login.dknet.dk>. Kiedy ju¿ zostaniesz szczê¶liwym w³a¶cicielem streamera i ca³ej kolekcji tasiemek z kopiami bezpieczeñstwa zapytasz siê pewnie: ,,Je¶li ca³y dysk twardy szlag we¼mie i stracê wszystkie dane, w jaki sposób odtworzê zawarto¶æ moich ta¶m?'' Bêdziesz potrzebowa³ zapasowej dyskietki startowej, zawieraj±cej odpowiednie pliki (/dev/*rft*) oraz oprogramowania umo¿liwiaj±cych odtworzenie twojego twardziela z ta¶m. Pierwsz± rzecz±, któr± powiniene¶ zrobiæ zanim zaczniesz czytaæ dalej jest zapoznanie siê ,,Bootdisk HOWTO'' napisanym przez Grahama Chapmana <grahamc@zeta.org.au>. Dokument ten zawiera wszystkie przydatne informacje na temat tworzenia dyskietek systemowych. Poni¿szy tekst zawiera kilka dodatkowych wskazówek, które u³atwi± ci pracê z Bootdisk-HOWTO. · Nie bêdziesz potrzebowa³ /etc/init, /etc/inittab, /etc/getty, ani /etc/rc.d/*. Je¶li Linux nie znajdzie /etc/init/, uruchomi shell /bin/sh na twojej konsoli, który wystarczy do odtworzenia danych. Skasowanie tamtych plików zwiêkszy ilo¶æ wolnego miejsca na dyskietce, którego bêdziesz prawdopodobnie potrzebowa³. · Zamiast klasycznego /bin/sh u¿yj jakiego¶ ma³ego jego odpowiednika. Mo¿na je znale¼æ na dyskietkach startowych wchodz±cych w sk³ad ka¿dej dystrybucji Linuxa(RedHat, Debian....). To tak¿e da ci kilka dodatkowych kilobajtów na dyskietce. Sugerowa³bym tu ash, który jest bardzo ma³y (oko³o 62KB), a przy tym zgodny z bash'em. · Plik /etc/fstab, który zostanie umieszczony na dystkietce powinien wygl±daæ mniej wiêcej tak: /dev/fd0 / minix defaults none /proc proc defaults /dev/hda /mnt ext2 defaults Zaraz po wystartowaniu systemu z dystketki wpisz: # mount -av co spowoduje ,,zamontowanie'' · Zanim odwo³asz siê do streamera pamiêtaj o zdemontowaniu stacji dyskietek. Je¶li tego nie zrobisz, system pozdrowi ciê komunikatem: Unable to grab IRQ6 for ftape driver Pamiêtakj bowiem, ¿e streamer i stacja dysków u¿ywaj± tego samego prz erwania. To oznacza, ¿e bêdziesz mmuussiiaa³³ za³adowaæ dyskietkê startow± do RAMDYSK'u. Jest to o tyle niewygodne, ¿e programy s³u¿±ce do odt warzania zawarto¶ci ta¶my nie mog± byæ uruchamiane z dyskietki. Masz dwie mo¿liwo¶ci: 1. Umie¶æ programy, których u¿ywasz do obs³ugi streamera (tar, cpio...) na dyskietce systemowej (w³a¶nie po to potrzebowa³e¶ sporo wolnego miejsca na niej). Programy te zostan± zgrane do RAMDYSK'u. 2. Zanim przyst±pisz do odtwarzania danych, skopiuj tar'a (albo cpio albo ....) na twardy dysk i stamt±d je uruchamiaj. · Oprócz programów archiwizuj±cych potrzebowa³ bêdziesz pewnie mt. Umie¶æ go tak¿e na swojej dyskietce. · Upewnij siê, ¿e pseudo plik streamera (np /dev/nrft0) tak¿e znajduje siê na niej. · Na koniec : WWYYPPRRÓÓBBÓÓJJ JJ¡¡;;. Oczywi¶cie nie namawiam ciê do wykasowania ca³ej zawarto¶ci twardziela, ¿eby zobaczyæ, czy bêdziesz móg³ go odtworzyæ (czynno¶æ trochê samobójcza). Polecam jednak za³adowanie systemu z tej dyskietki i spróbowanie przynajmniej wy¶wietlenia listy plików znajduj±cych siê na ta¶mie. 88.. CCzzêêssttoo zzaaddaawwaannee ppyyttaanniiaa ((FFAAQQ)) Poni¿ej przytoczone zosta³y pytania, które mog± zostaæ potraktowane jako FAQ. Je¶li uwa¿asz, ¿e poni¿sza lista powinna zostaæ rozszerzona, napisz do mnie (do³±cz odpowiedzi na zadane pytania :) dziêki! ) 88..11.. CCzzyy ffttaappee wspó³pracuje z Iomega 2GB? Niestety, nie. Iomega u¿ywa w³asnego formatu zapisu na swoich ta¶mach, niezgodnego z QIC. Administrator ftape'a nie móg³ uzyskaæ dokumentacji tego formatu od producenta. 88..22.. JJaakk sszzyybbkkii jjeesstt ffttaappee? U¿ywaj±c ftape'a mo¿na osi±gn±æ ca³kiem przyzwoite prêdko¶ci zapisu/odczytu. Oczywi¶cie wszystko zale¿y od sprzêtu: Colorado DJ-20 (Jumbo 250) oraz kontroler Adaptec 1542CF, weryfikuj±c 70MB archiwum utrzymywa³ sta³± prêdko¶æ transferu danych na poziomie 4.25MB/min (bez kompresji). Prêdko¶æ ftape'a zale¿y g³ównie od mo¿liwo¶ci kontrolera FDC: AHA1542CD posiada kontroler ''post-1991 82077'' i mo¿e przesy³aæ dane z szybko¶ci± 1Mbit/sek. Je¶li twój FDC mo¿e przesy³aæ tylko 500Kbit/sek wydajno¶æ twojego systemu bêdzie prawdopodobnie o oko³o po³owê mniejsza. 88..33.. JJaakk zzmmiieenniiaa ssiiêê ,,,,ttrraaccee--lleevveell''''?? ,,Trace level'' (poziom ¶ledzenia) lub ,tracing'' jest to parametr mówi±cy sterownikowi ile (i jakie) informacje o pracy napêdu przekazywaæ na konsolê. Poszczególne warto¶ci tego parametru maj± nastêpuj±ce znaczenie: · 0 Wy¶wietl informacje o b³êdach w sterowniku (bugs) · 1 + B³êdy pracy napêdu · 2 + Ostrze¿enia (warnings) · 3 + Informacje (well?) · 4 + Wiêcej informacji · 5 + Program flow (komendy programu) · 6 + Informacje z FDC/DMA · 7 + Przep³yw danych · 8 + Wszystko inne Warto¶æ tego parametru mo¿na zmieniæ na trzy sposoby: 88..33..11.. SSppoossóóbb 11.. iinnssmmoodd Je¶li twój ftape jest modu³em, mo¿esz zdefiniowaæ poziom jako opcjê tej komendy. /sbin/insmod ftape.o tracing=<poziom-¶ledzenia> 88..33..22.. SSppoossóóbb 22.. ZZmmiiaannaa ,,,,ttrraaccee--lleevveell'''' pprrzzyy ppoommooccyy mmtt Poziom ¶ledzenia mo¿na tak¿e zmieniæ stosuj±c ma³± ,,sztuczkê''. Wykorzystuj±c komendê fsr programu mt mo¿emy zmieniæ ten poziom. zftape niestety nie reaguje na to. mt -f /dev/ftape fsr <poziom-¶ledzenia> Stosowanie komendy fsr jest _n_i_e_f_o_r_m_a_l_n_± metod± zmiany poziomu ¶ledzenia. W przysz³o¶ci najprawdopodobniej niemo¿liwe bêdzie u¿ycie jej. 88..33..33.. SSppoossóóbb 33.. RReekkoommppiillaaccjjaa sstteerroowwnniikkaa Plik tracing.c zawiera liniê int tracing=3; - tutaj w³a¶nie zdefiniowana jest domy¶lna warto¶æ ,,tracingu''. Zmieñ 3 na 0..8 i skompiluj. 88..44.. CCzzyy mmooggêê wwyymmiieenniiaaææ ttaa¶¶mmyy zz kkiimm¶¶,, kkttoo uu¿¿yywwaa MMSS--DDOOSS?? Nie. Chocia¿ programy DOS'owskie stosuj± siê do wszystkich zaleceñ firmy QIC je¶li chodzi o specyfikacjê QIC-80, nie ma jeszcze programów, które pozwala³yby stosowaæ ta¶my nagrane w DOS'ie. Nie powinno byæ k³opotów z napisaniem takiego programu, pewnie wiêkszym problemem by³oby stworzenie przyjaznego interface'u u¿ytkownika... 88..55.. JJaakk ttoo zzrroobbiiææ ...... zz ttaarr'em? Najlepiej przeczytaæ strony podrêcznika (man) albo info dotycz±ce tar'a. Je¶li nie masz ¿adnej z nich, mo¿esz spróbowaæ Je¶li twój tar jest v.1.11.1 albo starszy, powiniene¶ uaktualniæ go do wersji 1.11.8. Dopiero ta obs³uguje opcjê -z czyli kompresjê archiwum. Wersja ta ma tak¿e rozbudowan± pomoc (--help). 88..66.. TTrraannssffeerr ddaannyycchh pprrzzeezz DDMMAA ppoowwoodduujjee ppoojjaawwiiaanniiee ssiiêê bb³³êêddóóww EECCCC Niestety niektóre karty SVGA oraz Ethernet niepoprawnie dekoduj± swoje adresy. Zazwyczaj zdarza siê to, gdy bufory ftape'a znajduj± siê pomiêdzy 0x1a0000 a 0x1c0000. DMA ,,gubi'' swoje cykle i co drugi bajt zapisany ma warto¶æ 0xff. Znana jest co najmniej jedna karta, która takie problemy powoduje - ATI 16bit VGA. Najprostszym rozwi±zaniem jest w³o¿yæ kartê do 8-bitowego slotu (niewystarcza przekofigurowaæ jej na 8-bitowy transfer danych). Przesuniêcie buforów ftape'a w inne miejsce pamiêci jest tylko pó³¶rodkiem - inne bufory DMA mog± mieæ ten sam problem. Powiedzmy sobie jasno - b³êdy te nie s± zawinione przez ftape'a. 88..77.. iinnssmmoodd twierdzi, ¿e wersja j±dra jest b³êdna! insmod mo¿e porównywaæ nr wersji j±dra dla którego ftape'a zosta³ skompilowany z wersja aktualnie dzia³aj±cego j±dra na dwa sposoby: przez porównanie numeru wersji j±dra zapisanego w kodzie sterownika z nr dzia³aj±cego j±dra albo, je¶li j±dro i ftape zosta³y skompilowane z tzw ,,versioned symbols'' przez porównanie tych symboli. Je¶li uaktualni³e¶ GCC do wersji 2.7.0 lub pó¼niejszej, musisz skompilowaæ narzêdzia obs³uguj±ce modu³y (m.in : insmod) jeszcze raz. Nowsze wersje insmod pozwalaj± ,,zmusiæ'' j±dro do za³adowania modu³u nawet, je¶li wcze¶niej wspomniane numery wersji siê nie zgadzaj±. 88..88.. CCoo ttoo ss±± ttee ,,,,vveerrssiioonneedd ssyymmbboollss''''?? Je¶li podczas konfigurowania j±dra (make config) na pytanie CONFIG_MODVERSIONS odpowiedzia³e¶ twierdz±co, wszystkie symbole j±dra, które s± eksportowane (tzn symbole, które ³adowalne modu³y ,,widz±'') s± poszerzone o sumê kontroln± parametrów wywo³ania oraz tych zwracanych przez funkcje systemowe. Pozwala to np insmod'owi ustaliæ, czy definicja danej zmiennej albo funkcji j±dra zmieni³a siê od czasu ostatniej kompilacji ftape'a. Ten sposób ,,znakowania'' symboli sprzyja bezpieczeñstwu systemu i weryfikacji kompatybilno¶ci poszczególnych jego sk³adników. Je¶li w³±czysz opcjê CONFIG_MODVERSIONS w j±drze, pamiêtaj aby wykasowaæ znak '#' w linii MODULE_OPT znajduj±cy siê przed `-DMODVERSIONS -include /usr/include/linux/modversions.h' w pliku ftapeMakefile. I na odwrót, je¶li wy³±czysz tê opcjê wstaw ten znak (# - znak komentarza) na powrót. 88..99.. iinnssmmoodd mówi, ¿e j±dro 1.2.0 ró¿ni siê od 1.2.0 Czy wstawi³e¶ ³atkê (patch) j±dra dotycz±c± ksyms.c? Je¶li nie przeczytaj README.linux-1.2 dostarczany razem ze ¼ród³em sterownika. 88..1100.. ffttaappee wy¶wietla komunikat ,,This tape has no 'Linux raw for mat''' Komunikat taki przywita ciê, gdy próbujesz bawiæ siê niewykasowan±, ¶wie¿o sformatowan± ta¶m±. Trzeba j± skasowaæ, poniewa¿ ftape wymaga ,,magicznego nag³ówka'' na ta¶mie, który pozwala sterownikowi pos³ugiwaæ siê ni±. Wpisz: # mt -f /dev/nftape erase 88..1111.. ttaarr/mt/cpio/dd? Gdzie mogê znale¼æ binaria/kody ¼ród³owe/strony podrêcznika programów Wszystkie te narzêdzia s± tworzone jako projekt GNU i mo¿na je znale¼æ prawie na ka¿dym serwerze ftp, (wiêc tak¿e na ftp.icm.edu.pl, ftp.pwr.wroc.pl). Na pewno za¶ mo¿na je znale¼æ na serwerze GNU : prep.ai.mit.edu[18.71.0.38]:/pub/gnu. Najnowsze wersje tych programów (na dzieñ 12 wrze¶nia 1996) to: cpio: 2.4.2 (cpio-2.4.2.tar.gz) dd: 3.13 (fileutils-3.13.tar.gz) mt: 2.4.2 (cpio-2.4.2.tar.gz) tar: 1.11.8 (tar-1.11.8.tar.gz) gzip: 1.2.4 (gzip-1.2.4.tar.gz) Mog± byæ one skompilowane bez problemu w Linuxie v1.0.4, libc - v4.5.19, gcc - v2.5.8. 88..1122.. GGddzziiee mmoo¿¿nnaa zznnaallee¼¼ææ iinnffoorrmmaaccjjee nnaa tteemmaatt ssttaannddaarrdduu QQIICC?? Je¶li chcesz przyczyniæ siê do rozwoju ftape'a lub stworzyæ w³asne narzêdzia (na przyk³ad program do formatowania ta¶m) bêdziesz musia³ zapoznaæ siê z odpowiednimi specyfikacjami QIC. Dokumenty, w które powiniene¶ siê zaopatrzyæ, to: opis standardu QIC-80, -117, 3010 i 3020. QIC-117 dotyczy obs³ugi napêdu na niskim poziomie - sposób komunikowania siê z urz±dzeniem - nie bêdziesz wiêc go prawdopodobnie potrzebowaæ. QIC-80/3010/3020 dotycz± ,,wy¿szego'' poziomu dzia³ania streamera (zawieraj± m.in. kody ECC, sposób zapisu samych plików na ta¶mie). Wszystkie te dokumenty mo¿na otrzymaæ od samej firmy: Quarter Inch Cartridge Drive Standards, Inc. 311 East Carrillo Street Santa Barbara, California 93101 Phone: (805) 963-3853 Fax: (805) 962-1541 lub ¶ci±gaj±c odpowiednie dokumenty (format Adobe Acrobat) z adresu ftp.qic.org 88..1133.. JJaakk±± wwiieellkkoo¶¶ææ bbllookkuu ppoowwiinniieenneemm ssttoossoowwaaææ uu¿¿yywwaajj±±cc ttaarr'a? U¿ywaj±c tar'a, dobrym pomys³em jest nak³onienie go do dzielenia danych archiwizowanych na czê¶ci. Poniewa¿ ftape tnie archiwa na 29 kilobajtowe bloki, opcja -b58' powinna zapewniæ sprawne dzia³anie. ,,Dlaczego akurat 29kB?'' zapytasz pewnie? Zacznijmy wiêc od pocz±tku. Standard QIC-80 mówi, ¿e dane powinny byæ chronione przez Error Correcting Code (ECC), który pozwala na detekcjê i korektê ewentualnych b³êdów odczytu . Odmiana tego kodu stosowana przez QIC-80 znana jest pod nazw± Reed-Solomon (R-S) code. Zgodnie z jego zaleceniami ftape czyta 29 bajtów danych i na ich podstawie i tworzy 3 bajty parzysto¶ci. Aby zwiêkszyæ wydajno¶æ kodu ECC, bajty parzysto¶ci zapisywane s± zaraz po 29-ciu 1-kilobajtowych sektorów danych. ftape zapisuje wiêc 29kB danych plus 3 kB kodów ECC (29kB * 3b/29b) - co daje w sumie blok 32kB. ftape zawsze pos³uguje siê 32kB blokami, z których tylko 29kB to dane a reszta to dane ECC. Je¶li chcesz dowiedzieæ siê wiêcej na temat ECC i Red-Solomon codes przejrzyj pliki ecc.c oraz ecc.h. 88..1144.. ffttaappee wykrywa wiêcej b³êdnych sektorów na ta¶mach QIC-3020 ni¿ programy w DOS'ie Je¶li dok³adnie przyjrzysz siê ró¿nicy w ilo¶ci b³êdnych sektorów, to zauwa¿ysz, ¿e jest ona równa 2784. Liczba, któr± podaje ftape jest oczywi¶cie poprawna ;-). Ka¿da które s± umieszczone na mapie b³êdnych sektorów. Oto fragment specyfikacji dotycz±cych tych ta¶m: _n_a_r_a_¿_o_n_e _s_± _n_a _z_w_i_ê_k_s_z_o_n_e _w_y_s_t_ê_p_o_w_a_n_i_e _b_³_ê_d_ó_w _s_p_o_w_o_d_o_w_a_n_y_c_h _o_d_c_i_s_k_a_n_i_e_m _s_i_ê _n_a _n_o_¶_n_i_k_u _o_t_w_o_r_ó_w _z_n_a_j_d_u_j_±_c_y_c_h _s_i_ê _n_a _p_o_c_z_±_t_k_u _t_a_¶_m_y _(_d_z_i_ê_k_i _n_i_m _s_t_r_e_a_m_e_r _w_i_e_, _g_d_z_i_e _j_e_s_t _p_o_c_z_±_t_e_k _t_a_¶_m_y _-_t_³_u_m_a_c_z_)_. _D_l_a_t_e_g_o _t_e_¿_, _s_e_k_t_o_r_y _t_e _z_o_s_t_a_n_± _o_d_z_n_a_c_z_o_n_e _j_a_k_o _b_³_ê_d_n_e _p_o_d_c_z_a_s _f_o_r_m_a_t_o_w_a_n_i_a _i _u_m_i_e_s_z_c_z_o_n_e _n_a _m_a_p_i_e _b_³_ê_d_n_y_c_h _s_e_k_t_o_r_ó_w_._'_' Daje to wiêc 12 ¶cie¿ek * 2 * 4 segmenty *29 sektorów = 2784 sektorów. ftape podaje wiêc prawdziw± ilo¶æ sektorów wy³±czonych z u¿ycia, DOS za¶ daje bardziej ,,optymistyczny'' obraz sytuacji, co lepiej chyba pokazuje jako¶æ ta¶my. Zachowanie ftape'a mo¿e zmieniæ siê w przysz³o¶ci - byæ mo¿e podawane bêd± dwie warto¶ci ilo¶ci b³êdnych sektorów, jednak zadanie to ma stosunkowo niski priorytet. Powy¿sze informacje dotycz± tak¿e ta¶m QIC-3010. 88..1155.. SSyyssllooggdd pprrzzeessaaddzzaa zz iilloo¶¶ccii±± kkoommuunniikkaattóóww ffttaappee'a Opcje NO_TRACE i NO_TRACE_AT_ALL s³u¿± do kontrolowania ilo¶ci informacji przekazywanych do pliku log'u. U¿yj jednej z tych opcji w plik Makefile i skompiluj jeszcze raz. 88..1166.. ,,,,PPoolleerroowwaanniiee'''' ,,Polerowanie'' to nieskoñczone przewijanie po kawa³eczku ta¶my w przód i w ty³ - tak jakby streamer chcia³ wypolerowaæ i tak ju¿ b³yszcz±c± ta¶mê. To niecodzienne zjawisko zosta³o zaobserwowane na Jumbo 250 (przez 74404.3051@compuserve.com) oraz na Iomega 250 Ditto Insider (tom@opus.cais.com). W drugim przypadku okaza³o siê, ¿e to wina twardziela SCSI pod³±czonego do Adapteca 1542cf. Skontaktuj siê ze mn± je¶li masz swoje w³asne teorie na temat takiego zachowania. 88..1177.. PPrróóbbuujj±±cc sskkoommppiilloowwaaææ ffttaappee otrzymujê b³±d: modversions.h: no such file or directory Plik modversions.h jest tworzony podczas kompilacji j±dra z w³±czon± opcj± CONFIG_MODVERSIONS. Dok³adniej, komenda make dep powoduje jego utworzenie. Je¶li wystêpuje w/w b³±d, to prawdopodobnie zbiór ten zosta³ skasowany poleceniem make mrproper. Trzeba wiêc rekonfigurowaæ j±dro, i wykonaæ make dep aby przywróciæ ów plik. 88..1188.. CCoo rroobbii ''mmtt eeoomm' je¶li nadpisujê nowy plik w ¶rodku ta¶my? EOM znaczy End Of Recorded Media - czyli miejscê w którym koñczy siê jakikolwiek zapis na ta¶mie. ,,Pliki'' na ta¶mie s± specyficznym rodzajem plików - s± one zapisywane sekwencyjnie (gêsiego) i taki jest te¿ do nich dostêp. Zapisuj±c dane na ta¶mie mo¿emy do³±czaæ nowy plik na koñcu g±¶iennicy lub te¿ uci±æ j± w po³owie i wyrzucaj±c ogon dokleiæ nasze nowe archiwum. Ten drugi przypadek zachodzi w³a¶nie wtedy gdy zapisujemy dane w ¶rodku zapisanej ta¶my. ftape przed utworzeniem takiego archiwum kasuje (!) wszystkie pliki nastêpuj±ce po miejscu, w którym chcemy pisaæ (przenosi znak EOM w to miejsce) i zaczyna archiwizowaæ. Oznacza to, ¿e nowy znak EOM znajdzie siê zaraz za naszym nowo utworzonym archiwum. Jedn± z konsekwencji tego, jest fakt, ¿e zapisuj±c plik w ¶rodku ta¶my, zostaje skasowany nie tylko zbiór znajduj±cy siê wcze¶niej w tym miejscu ale tak¿e wszystkie po nim nastêpuj±ce. 88..1199.. HHeellpp!! WW pplliikkuu ssyysslloogguu ssyysstteemm rraacczzyy mmnniiee kkoommuunniikkaatteemm ddmmaaaalllloocc(()) ffaaiilleedd!! Taki komunikat mo¿e pojawiæ siê tylko wtedy, gdy instalujesz ftape'a jako modu³. Spróbuj uruchomiæ swapout na pocz±tek. Program ten dostarczany jest razem z kodem ¼ród³owym ftape'a ale nie tym dostarczanym ze ¼ród³ami j±dra, lecz w osobnym pakiecie ftape.X.y.tgz. Oto przyk³ad fragmentu pliku rc.local, który mo¿e wybawiæ ciê z k³opotu: # Instaluj Streamera if [ -f /boot/modules/`uname -r`/misc/ftape.o ]; then echo Instalujê ftape'a, Linux w.`uname -r` swapout insmod /boot/modules/`uname -r`/misc/ftape.o fi Tego rodzaju b³±d nie wyst±pi, je¶li wkompilujesz ftape'a bezpo¶rednio w j±dro. 88..2200.. CCzzyy wwsszzyysskkoo jjeesstt ww ppoorrzz±±ddkkuu,, ggddyy wwyykkoonnuujj±±cc kkoommeennddêê mmtt ffssff, mt bsf ta¶ma siê nie przesuwa? Oczywi¶cie. Sterownik po prostu zmienia swój wewnêtrzny licznik, gdy wydajesz jedn± z tych komend. Ta¶ma zostanie przewiniêta w odpowiednie miejsce, kiedy wydasz polecenie zapisu/odczytu. 99.. OOddpplluusskkwwiiaanniiee sstteerroowwnniikkaa ffttaappee. 99..11.. JJ±±ddrroo//ffttaappee zawiesza siê gdy ..... - czy to b³±d? Nie, tak mia³o byæ ;-) A teraz powa¿nie. Dobry program siê nie wiesza. Szczególnie j±dro tego nie robi lub nniiee ppoowwiinnnnoo tego robiæ. Je¶li jednak tak siê stanie i mo¿esz udowodniæ, ¿e to ftape jest winowajc±, mo¿esz uznaæ to jako B³±d, Który Powinien Byæ Usuniêty. Napisz do administratora (<kjj@pobox.com>) oraz na listê dyskusyjn±. 99..22.. NNoo ddoobbrraa,, ttoo bb³³±±dd -- jjaakk ggoo zzgg³³oo¶¶iiææ?? Na pocz±tek, upewnij siê, ¿e mo¿esz odtworzyæ sytuacjê w której wyst±pi³ ,,b³±d''. Fa³szywe b³êdy s± szczególnie wredne, bo bardzo trudno je wytropiæ (podobnie jak i prawdziwe):-/. Oto krótka lista ma³ego my¶liwego: · Wersja j±dra i u¿yte ³atki · Wersja ftape'a · model/producent streamera · typ szyny/magistrali (ISA/EISA/PCI lub VL-bus) · Co zrobi³e¶, ¿eby sprowokowaæ wyst±pienie b³êdu · Co siê wtedy sta³o · Nie kasuj j±dra ani ftape'a. Mo¿e zostaniesz poproszony o wypróbowanie jakich¶ ³atek albo pos³u¿yæ siê innym testem wykrywaj±cym byæ mo¿e i inne potencjalne b³êdy. Zwiêksz warto¶æ ,,trace level'' do 7 (prawie maksymalny poziom ¶ledzenia) i uruchom program/komendê które sprawia³y k³opot. Potem przeczytaj informacje zawarte w logu j±dra (lub /proc/kmsg/ zale¿nie od tego gdzie j±dro umieszcza swoje komunikaty). Sprawd¼, co wypisuje tam ftape. Na pocz±tku mo¿e to siê wydawaæ kompletnym be³kotem ale komunikaty j±dra/ftape'a mog± okazaæ siê wa¿nym ¼ród³em informacji o twoich problemach. Wiêkszo¶æ zapisów zawiera nazwê funkcji, która go wys³a³a, co mo¿e upro¶ciæ znacznie odpluskwianie. Nastêpnie przejrzyj odpowiednie pliki ¼ród³owe i spróbuj sam zlokalizowaæ robaka ;-). Je¶li wersja twojego j±dra (lub ftape'a) jest nie pierwszej ¶wie¿o¶ci spróbuj u¿yæ nowszej (lub najnowszej) i wtedy sprawd¼ czy b³±d jeszcze wystêpuje. Je¶li zdecydujesz siê przes³aæ informacje o nim, pamiêtaj, ¿eby umie¶ciæ istotne informacje o twoim systemie - wersje j±dra, ftape'a, dane p³ycty g³ównej (ISA/PCI/....) szybko¶ci zegara, kontrolera FDC i samego tasiemca. Opisz dok³adnie i zwiê¼le sytuacjê. Niektórzy nie mog± odpaliæ streamera na p³ytach PCI a na 396DX ISA wszystko gra i buczy (dlatego przygl±dnij siê dok³adnie punktowi ``P³yty g³ówne PCI i ftape''). Pomy¶l tak¿e o tych biednych duszyczkach, które p³ac± niema³o kapuchy za dostêp do Internetu - nie wysy³aj potê¿nych logów sterownika bez wyra¼nego powodu. Zamiast tego opisz swój problem i zaoferuj, ¿e wy¶lesz log do zainteresowanych. Swoje spostrze¿enia/raport wy¶lij do <linux-tape@vger.rutgers.edu>. Mo¿esz tak¿e napisaæ do <claus@momo.math.rwth-aachen.de>. 1100.. PPooddzziiêêkkoowwaanniiaa Oto lista ludzi, którzy przyczynili siê do powstania niniejszego dokumentu. Chcia³bym tak¿e przeprosiæ tych, którzy powinni siê znale¼æ na niej a jakim¶ trafem tak siê nie sta³o. Kai Harrekilde-Petersen <khp@dolphinics.no>: Poprzedni administrator ftape'a oraz HOWTO. Andrew Martin <martin@biochemistry.ucl.ac.uk>: Wniós³ wiele dodatkowych informacji w HOWTO. Bas Laarhoven <bas@vimec.nl>: Autor ftape'a. 1111.. OOdd tt³³uummaacczzaa 1111..11.. OObbss³³uuggaa nnaappêêddóóww ppoodd³³±±cczzaannyycchh ddoo ppoorrttuu rróówwnnoolleegg³³eeggoo W oryginalnej wersji Ftape-HOWTO autor nie zamie¶ci³ informacji na temat mo¿liwo¶ci obs³ugi streamerów pod³±czanych do portu równoleg³ego. Wkrótce jednak, mam nadziejê, zostanie zape³niona ta luka i bêdzie o tym mo¿na przeczytaæ w niniejszym Ftape-HOWTO. Ze swojej strony mogê dodaæ, ¿e jest ju¿ dostêpna ³atka na j±dro (2.0.29 i 2.0.30 oraz w wersjach rozwojowych 2.1.xx) parport, która pozwala na obs³ugê urz±dzeñ pod³±czanych do portu równoleg³ego - nie tylko streamerów. Jedyny znany mi model stremaera dzia³aj±cy z t± ³atk± to Trakker. Bezpo¶redni± obs³ug± tego urz±dzenia zajmuje siê druga, osobna ³atka. Mia³em przyjemno¶æ pracowaæ z owymi ,,nowo¶ciami'' oraz Trakkerem i moje wra¿enia s± co najmniej pozytywne. Chocia¿ ,,testowa³em'' do¶æ wczesn± wersjê trakker.c i na pocz±tku streamer nie chcia³ w ogóle odpaliæ, wkrótce otrzyma³em poprawion± wersjê ¼ród³a i mog³em ju¿ tworzyæ pierwsze archiwa. Wiêcej informacji o ³atce parport mo¿na znale¼æ na stronie http://www.cyberelk.demon.co.uk/parport.html <http://www.cyberelk.demon.co.uk/parport.html>. Informacje o ³atce dla Trakkera s± na stronie http://www.informatik.uni- oldenburg.de/~delwi/trakker.html <http://www.informatik.uni- oldenburg.de/~delwi/trakker.html> Je¶li znasz inne urz±dzenia wspó³pracuj±ce z parport'em, daj mi znaæ yacoob@manager.ae.wroc.pl. Dziêki! 1111..22.. SS³³oowwoo oo FFttaappee--HHOOWWTTOO--ppll 1111..22..11.. ZZmmiiaannyy Jedyne zmiany w stosunku do oryginalnego tekstu, dotycz± adresów internetowych pod którymi mo¿na znale¼æ inne dokumenty - wskaza³em polskie mirrory. Inne zmiany s± odznaczone w dokumencie dopiskiem _t_³_u_m_a_c_z. Wiêcej grzechów nie pamiêtam. 1111..22..22.. AAddrreess Najnowsze wersje niniejszego dokumentu znajduj± siê na stronie http://manager.ae.wroc.pl/~yacoob/ftape-HOWTO-pl.html <http://manager.ae.wroc.pl/~yacoob/ftape-HOWTO-pl.html> 1111..22..33.. ,,,,FFeeeeddbbaacckk'''' cczzyyllii wwsszzeellkkiiee _c_o_m_m_e_n_t_s ddoottyycczz±±ccee _p_e_r_f_o_r_m_a_n_c_e Je¶li masz jakie¶ uwagi/zastrze¿enia/skargi dotycz±ce tego dokumentu (t³umaczenia Ftape-HOWTO) podziel siê nimi ze mn±. Wszelkie wytkniête b³êdy (literówki, ko¶lawe t³umaczenie, b³êdy merytoryczne) postaram siê usun±æ jak najszybciej. Jakub Chmielewski yacoob@manager.ae.wroc.pl <mailto:yacoob@manager.ae.wroc.pl>